Τα θετικά στοιχεία της ελληνικής οικονομίας συγκέντρωσε το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς με την ευκαιρία των εγκαινίων της 85ης Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης, το Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου 2021 και με την ευκαιρία των εξαγγελιών του πρωθυπουργού.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, η συγκέντρωση των θετικών στοιχείων έγινε σε μια προσπάθεια να περάσει ένα ενθαρρυντικό μήνυμα στην αγορά και τις επιχειρήσεις, αλλά και να παροτρύνει την κυβέρνηση να αυξήσει τον «λογαριασμό παροχών» ανακούφισης και μέτρων ανάσχεσης της «εισαγόμενης ακρίβειας».
Όπως σημειώνεται, η αντίδραση της ελληνικής οικονομίας και η εμπιστοσύνη των επενδυτών διευρύνει τον δημοσιονομικό χώρο για ελαφρύνσεις το 2022, με μόνιμες περικοπές του ΕΝΦΙΑ, του εταιρικού φόρου, των προκαταβολών, της εισφοράς αλληλεγγύης και των ασφαλιστικών εισφορών, καθώς και του συντελεστή ΦΠΑ στα βασικά αγαθά, μεταφορές, εστίαση και τουρισμό.
Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν κατέγραψε άλμα 16,2% το β΄ τρίμηνο φέτος, έναντι του αντίστοιχου περσινού τριμήνου, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ. Σε μηνιαία βάση και σε σχέση με το α’ τρίμηνο του έτους, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 3,4%.
Η διψήφια ανάπτυξη για το δεύτερο τρίμηνο ήταν αναμενόμενη με δεδομένο ότι το διάστημα Απριλίου-Ιουνίου, είχαμε σταδιακό άνοιγμα της αγοράς, εκκίνηση του τουρισμού και θετικά δείγματα στην ιδιωτική κατανάλωση, ενώ πέρυσι το ίδιο διάστημα είχαμε το lockdown της οικονομίας.
Το θέμα είναι πλέον η αύξηση του τρίτου τριμήνου, ώστε ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης το 2021 να πιστοποιεί την ισχυρή ανάκαμψη της οικονομίας και τις θετικές προοπτικές του ΑΕΠ. Ο τουρισμός σε όρους εισπράξεων θα φτάσει τουλάχιστον το 60% των εισπράξεων που είχε το 2019 έναντι του 25% των εισπράξεων του 2019 που πέτυχε ο τουρισμός το 2020.
Ο υπουργός οικονομικών Χ. Σταϊκούρας έχει τονίσει ότι για κάθε 10% αύξηση των εισπράξεων του τουρισμού αυξάνεται κατά 1% το ΑΕΠ. Αν επαληθευτούν τα μέχρι στιγμής στοιχεία για τον τουρισμό, μόνο από την κίνηση Ιουλίου και Αυγούστου, έχουμε ήδη κερδίσει σχεδόν 2% στο ΑΕΠ μας.
Ωστόσο η αναθεώρηση της ανάπτυξης για το σύνολο του 2021 από το 3,6% σε ένα ρυθμό ανάπτυξης πάνω από το 4% που ήδη υπολογίζει ανεπίσημα το ΥΠΟΙΚ θα πρέπει να πιστοποιηθεί και από τους θεσμούς ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο επιπλέον δημοσιονομικός χώρος.
Το θετικό είναι ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ήδη για την Ελλάδα ανάπτυξη 4,3% του ΑΕΠ, ενώ οι εκτιμήσεις έχουν ήδη αναθεωρηθεί για ανάπτυξη φέτος 4,5-5%. Η πιο ασφαλής λύση για το οικονομικό επιτελείο είναι να αναθεωρήσει το ΑΕΠ για φέτος από το 3,6% και 172 δισ. ευρώ στο 4,3% και 173,5 δισ. ευρώ.
Έτσι θα μπορέσει να προχωρήσει στην θεσμοθέτηση νέων ελαφρύνσεων από του χρόνου, με τις εκτιμήσεις του ΑΕΠ στα 185 δις ευρώ και τα φορολογικά έσοδα στα 50,5 δις ευρώ από 49,5 δις ευρώ, δίνοντας δημοσιονομικό χώρο 1 δις ευρώ, ώστε να απορροφήσουν μέρος των αυξήσεων στα καύσιμα και το ηλεκτρικό ρεύμα.
Ο δείκτης οικονομικού κλίματος αυξήθηκε κατά 1,8 μονάδες τον Αύγουστο και έφτασε τις 113 μονάδες, σύμφωνα με τον δείκτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η τιμή του δείκτη αυξήθηκε κατά 22 μονάδες από τον Αύγουστο του 2020.
Η Ελλάδα άντλησε 2,5 δισ. ευρώ από την έκδοση δύο ομολόγων, 5ετούς και 30ετούς έκδοσης. Η τελική ζήτηση ανήλθε σε 18,9 δις ευρώ, σχεδόν ομοιόμορφα κατανεμημένη και η υψηλή ζήτηση ώθησε τις αποδόσεις στο 0,02% και 1,675% αντίστοιχα, για το 1,5 δις ευρώ της πενταετίας και 1 δις ευρώ για 30 χρόνια.
• Αγορά και Επιχειρήσεις
Παράλληλα με την καλή πορεία του τουρισμού, περαιτέρω ώθηση στο ΑΕΠ για το τρίτο τρίμηνο προμηνύουν πρόδρομοι δείκτες, όπως η ιδιωτική κατανάλωση, οι εξαγωγές, η βιομηχανική παραγωγή και η οικοδομική δραστηριότητά που κινούνται από τον Μάϊο με διψήφιους ρυθμούς αύξησης.
Οι ελληνικές εξαγωγές τον Ιούλιο που ανήλθαν σε 3,53 δισ. ευρώ έναντι 2,92 δισ. ευρώ πέρυσι, καταγράφοντας αύξηση 20,7%, ενώ χωρίς πετρελαιοειδή η αύξηση ήταν 10,7% με 2,61 δισ. ευρώ. Ίσως είναι από τις μεγαλύτερες αυξήσεις, μετά βεβαίως της Κίνας που τα στοιχεία του Αυγούστου δείχνουν άλμα 25,6% λόγω ανατιμήσεων και ζήτησης.
Οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 11,7% καταγράφοντας μια ακόμα συνεχόμενη μηνιαία άνοδο, όπως μετρήθηκε από την ΕΛΣΤΑΤ. Τα καύσιμα αυτοκινήτων, τα φαρμακευτικά και τα καλλυντικά και τα ρούχα και τα υποδήματα αντιπροσώπευαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις σε αξία, ενώ και οι όγκοι αυξήθηκαν κατά 10,8%.
Ο κύκλος εργασιών της βιομηχανίας αυξήθηκε κατά 22,4% σε ετήσια βάση και συνεχίζει την ανάκαμψη μετά από 14 συνεχόμενες αρνητικές αναγνώσεις. Η εμπιστοσύνη του κλάδου της βιομηχανίας βελτιώθηκε κατά 17,4 μονάδες από την αρχή του έτους, σύμφωνα με την έρευνα οικονομικού κλίματος της ΕΕ. Ανάλογη κινητικότητα παρατηρείται και στην οικοδομική δραστηριότητα.
Η δημιουργία νέων επιχειρήσεων κατέγραψε αύξηση 2% τους πρώτους οκτώ μήνες του 2021 σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πριν από ένα χρόνο. Ταυτόχρονα, υπήρχαν 46,5% λιγότερα κλεισίματα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από το μητρώο των εταιρειών Γ.Ε.ΜΗ. Το οκτάμηνο του 2021, καταγράφεται στο μητρώο του Ε.Β.Ε.Π. μια δυναμική αύξηση 18% των εγγραφών και μια δραστική μείωση 62% των διαγραφών, ενώ η αναλογία 7 προς 1 εγγραφών-διαγραφών και των «start-ups» έναντι των «λουκέτων», δημιουργεί αισιοδοξία για τη συνέχεια.
• «Πράσινες» Επενδύσεις και Ομόλογα
Απευθυνόμενος στο Παγκόσμιο Συνέδριο Διατήρησης της IUCN στη Μασσαλία, ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης περιέγραψε 6+1 δράσεις με στόχο την προστασία της βιοποικιλότητας στις ελληνικές θάλασσες και πέρα από τη Μεσόγειο.
Οι δεσμεύσεις περιλαμβάνουν την προστασία του 30% των θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών της Μεσογείου έως το 2030, την εισαγωγή μιας προσέγγισης που βασίζεται σε οικοσυστήματα στον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, την απαγόρευση της αλιείας από το 10% των ελληνικών θαλασσών, την εφαρμογή ενός βιώσιμου σχεδίου υδατοκαλλιέργειας, τη μείωση των πλαστικών απορριμμάτων στη θάλασσα κατά 50% και μικροπλαστικά κατά 30%, και ανάπτυξη βιώσιμης τουριστικής στρατηγικής.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός υποσχέθηκε επίσης ότι θα υποστηρίξει την πλήρη εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ για τη διατήρηση της φύσης. Οι ελληνικές αρχές συνεργάζονται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την παραγωγή μιας «πράσινης ταξινόμησης» που θα πιστοποιεί πράσινα ομόλογα. Η ταξινόμηση σχεδιάζεται να τεθεί σε ισχύ το 2022, όταν η ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει να εκδώσει το πρώτο πράσινο κρατικό ομόλογο της. Επιπλέον, υπάρχουν σχέδια για φορολογικά και άλλα κίνητρα για την έκδοση και διαπραγμάτευση πράσινων εταιρικών ομολόγων. Πάνω από 2,5 δις ευρώ πράσινα ομόλογα έχουν ήδη εκδοθεί από ελληνικές εταιρείες.
• Στρατηγικές Επενδύσεις – Ιδιωτικοποιήσεις
Το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων δρομολόγησε ένα νέο στρατηγικό επενδυτικό πλαίσιο, σε μια προσπάθεια να βελτιώσει τη σαφήνεια για τους πιθανούς επενδυτές. Το πλαίσιο περιλαμβάνει κατηγοριοποίηση κατά συνολικό προϋπολογισμό και δημιουργία θέσεων εργασίας, με επενδύσεις που πληρούν ορισμένα κριτήρια μεγέθους εγγυημένα 12 χρόνια ευνοϊκής φορολογικής μεταχείρισης, ταχεία αδειοδότηση και επιδοτήσεις για ορισμένα έξοδα.
Η ΔΕΗ έχει λάβει τέσσερις δεσμευτικές προσφορές από διεθνείς ομίλους ιδιωτικών ιδίων κεφαλαίων και διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων για ποσοστό 49% του διαχειριστή δικτύου διανομής ΔΕΔΔΗΕ. Οι διαγωνιζόμενοι είναι οι CVC Capital Partners, First Sentier, KKR και ο Όμιλος Macquarie. Ο ΔΕΔΔΗΕ διαχειρίζεται περίπου 240.000 χιλιόμετρα δικτύων διανομής ενέργειας με μεγάλη δυνατότητα επέκτασης και αναβάθμισης, συμπεριλαμβανομένων σχεδίων για σύνδεση 5G. Οι προσφορές θα εξεταστούν για το τεχνικό τους περιεχόμενο πριν αποσφραγιστούν οι οικονομικές προσφορές.
Το ταμείο ιδιωτικοποιήσεων ΤΑΙΠΕΔ ζήτησε βελτιωμένες οικονομικές προσφορές και από τους δύο πλειοδότες για το δίκτυο διανομής φυσικού αερίου ΔΕΠΑ. Η Italgas και ο τσεχικός όμιλος EP Investment Advisors βρίσκονται σε εξέλιξη για να αποκτήσουν το 100% των υποδομών της ΔΕΠΑ. Το μέγεθος των αρχικών προσφορών δεν έχει αποκαλυφθεί επίσημα.
Η διαδικασία πώλησης του 30% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών που αναβλήθηκε λόγω της πανδημίας φαίνεται ότι θα ανοίξει ξανά την άνοιξη του 2022. Δέκα επενδυτικά οχήματα είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον κατά την αρχική φάση του διαγωνισμού.
• Τράπεζες – Ακίνητα
Οι τράπεζες στρέφουν την προσοχή τους στην εξεύρεση αγοραστών για τα σημαντικά χαρτοφυλάκια ακινήτων, συνολικού ύψους 25.000 ακινήτων, εκτιμώμενης αξίας 7 δις ευρώ, με την εμπορική να είναι πολύ υψηλότερη. Εκτιμάται ότι το 55-60% του συνόλου είναι κατοικίες, το 30-35% είναι εμπορικά και το 10% είναι οικόπεδα. Η Eurobank σχεδιάζει να πραγματοποιήσει το πρώτο της μέρισμα μετά από αρκετά χρόνια το 2022. Τα αποτελέσματα της τράπεζας το πρώτο εξάμηνο του 2021 δείχνουν κέρδη 190 εκατ. ευρώ, ενώ ο δείκτης NPE αναμένεται να μειωθεί στο 8% μέχρι το τέλος του έτους.
Υψηλό ενδιαφέρον δείχνουν οι προσφορές 825 εκατ. ευρώ για την έκδοση ομολόγου της Eurobank ύψους 500 εκατ. ευρώ με διάρκεια 6,5 έτη και απόδοση 2,375%. Προθέσεις έκδοσης senior bonds έχουν ανακοινώσει η Τράπεζα Πειραιώς έως το τέλος του έτους, η Εθνική και η Alpha Bank το 2022. Οι ελληνικές τράπεζες στο πλαίσιο της διεθνούς συμφωνίας «Βασιλεία ΙΙΙ» αναμένεται να εκδώσουν για κεφαλαιακή επάρκεια και ασφάλεια των καταθετών από κάθε κίνδυνο, ομόλογα ύψους 13 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2025.
Τέλος, σημαντική πρόοδο που έχει συντελεστεί στο μέτωπο της εξυγίανσης των τραπεζικών ισολογισμών όπως δείχνουν τα νέα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδος. Από το ιστορικό υψηλό των 107 δις ευρώ το 2016, η συρρίκνωση των κόκκινων δανείων προσεγγίζει τα 46 δις ευρώ μέσα σε δύο χρόνια.
