Ο χώρος του σχεδίου στην Ελλάδα διαθέτει ψηφιακή αντίληψη και εγρήγορση, είναι δυναμικός, δημιουργικός και καινοτόμος αλλά εξελίσσεται αργά. Είναι ένας κλάδος στον οποίο φαίνεται να υπάρχει μια χαλαρή αντιμετώπιση για τα επαγγελματικά δικαιώματα των σχεδιαστών και ένα έλλειμμα ψηφιακών δεξιοτήτων.
Μια εθνική στρατηγική περαιτέρω ψηφιοποίησης του design είναι καταλύτης για την ανάπτυξη και την εξωστρέφεια της εγχώριας παραγωγής στο σύνολό της, καθώς το σχέδιο αποτελεί και βασικό κομμάτι του προϊόντος πολλών και σημαντικών κλάδων.
Ο «ψηφιακός Δαρβινισμός» είναι μονόδρομος και στην Ελλάδα μπορούμε να πετύχουμε πολλά περισσότερα. Όχι από τύχη, αλλά με σχέδιο.
Αυτά υπογραμμίζονται στη σύνοψη ερευνητικού κειμένου του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων ΓΣΕΒΕΕ: «Design 4.0 – Η ψηφιακή μετάβαση του ελληνικού design».
Όπως αναφέρεται, ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων αποτελεί σήμερα κάτι περισσότερο από αναγκαία επιταγή για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας και την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας. Η μετάβαση του μικρού επιχειρείν στην ψηφιακή πραγματικότητα προϋποθέτει ένα πλέγμα παραγόντων, που περιλαμβάνει και την ύπαρξη ενός «έξυπνου» κράτους με αποτελεσματική ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Αυτό μάλιστα αποτελεί θεμελιώδη βάση στην ψηφιακή μετεξέλιξη του συνόλου της κοινωνίας και οικονομίας.
Ο χώρος του σχεδίου (design) και οι κλάδοι που εντάσσονται σε αυτόν αποτελούν τμήμα της δημιουργικής οικονομίας και είναι πεδία που διαθέτουν ψηφιακή αντίληψη, λειτουργώντας ήδη σε ένα ανεπτυγμένο τεχνολογικά περιβάλλον.
Στην Ελλάδα, παρά τις δομικές δυσκολίες που υπάρχουν, τόσο σε επίπεδο μονάδας όσο και εξωτερικού περιβάλλοντος, οι επιχειρήσεις του σχεδίου εμφανίζουν συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία δίνουν προοπτικές για μεγαλύτερη εξωστρέφεια και ανταγωνιστικότητα.
Όπως σημειώνεται αναλυτικά στη σύνοψη της έρευνας που υπογράφει ο Φώτης Μαραγκός, η κρίση έδειξε με επίπονο τρόπο πως η περιχαράκωση στα ελληνικά σύνορα ήταν ένα μοντέλο αναιμικής επιχειρηματικότητας. Το σχέδιο, ως ένας κλάδος του δυναμικού πεδίου της Πολιτιστικής και Δημιουργικής Βιομηχανίας, έχει έμφυτα στοιχεία που ευνοούν την ψηφιακή επέκταση. Οι Έλληνες σχεδιαστές έχουν την αντίληψη ενός κόσμου που αλλάζει και η πλειοψηφία αυτών κινείται εγκαίρως, ανεξαρτήτως μεγέθους, αντιλαμβανόμενη την ψηφιακή «κοσμογονία».
Οι επαγγελματίες του χώρου δίνουν τα τελευταία χρόνια έμφαση στην εξατομικευμένη και υψηλής ποιότητας παραγωγή, η οποία είναι πλήρως εναρμονισμένη με τις απαιτήσεις του πελάτη-καταναλωτή, ενώ ενίοτε προβλέπουν ή και διαμορφώνουν τις απαιτήσεις αυτές. Ιδιαιτέρως ευοίωνα είναι τα στοιχεία που δείχνουν τη μεγάλη εξωστρέφεια του κλάδου και τη δημιουργία πελατολογίου από το εξωτερικό, γεγονός που καταδεικνύει την αξιοποίηση τεχνολογίας και καλών πρακτικών από τους σχεδιαστές στη χώρα μας, μιας και οι αγορές αυτές είναι απαιτητικές και εξαιρετικά ανταγωνιστικές.
Η μετάβαση του μικρού επιχειρείν στην ψηφιακή πραγματικότητα, προϋποθέτει ένα πλέγμα παραγόντων που περιλαμβάνει και την ύπαρξη ενός «έξυπνου» Κράτους με αποτελεσματική ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Αυτό μάλιστα αποτελεί θεμελιώδη βάση στην ψηφιακή μετεξέλιξη του συνόλου της κοινωνίας και οικονομίας. Η επέκταση του ψηφιακού μετασχηματισμού στον κλάδο του σχεδίου, απαιτεί επαρκείς υποδομές, οι οποίες δίνουν ισότιμες προοπτικές αλλά και μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην αναβάθμιση της τοπικής επιχειρηματικότητας και περιφερειακής ανάπτυξης.
Θα έλεγα κλείνοντας πως ο χώρος του σχεδίου στην Ελλάδα διαθέτει ψηφιακή αντίληψη και εγρήγορση, είναι δυναμικός, δημιουργικός και καινοτόμος αλλά εξελίσσεται αργά. Θα έλεγα μάλιστα πως είναι ένας κλάδος στον οποίο φαίνεται να υπάρχει μια χαλαρή αντιμετώπιση για τα επαγγελματικά δικαιώματα των σχεδιαστών και ένα έλλειμμα ψηφιακών δεξιοτήτων.
Μια εθνική στρατηγική περαιτέρω ψηφιοποίησης του design είναι καταλύτης για την ανάπτυξη και την εξωστρέφεια της εγχώριας παραγωγής στο σύνολο της, καθώς το σχέδιο αποτελεί και βασικό κομμάτι του προϊόντος πολλών και σημαντικών κλάδων. Ο ψηφιακός «Δαρβινισμός» είναι μονόδρομος και στην Ελλάδα μπορούμε να πετύχουμε πολλά περισσότερα. Όχι από τύχη, αλλά με σχέδιο.
