Έξι στους 10 (58,3%) Έλληνες ηλικίας 16 – 74 ετών, που έχουν οποτεδήποτε χρησιμοποιήσει, έστω και μία φορά, το διαδίκτυο, πραγματοποίησαν, κατά το Α΄ τρίμηνο του 2021, κάποια ηλεκτρονική αγορά ή παραγγελία αγαθών ή υπηρεσιών μέσω του διαδικτύου, για προσωπική χρήση, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας της ΕΛΣΤΑΤ για τη χρήση των Τεχνολογιών Πληροφόρησης και Επικοινωνίας από νοικοκυριά και άτομα το 2021.
Σε σύγκριση με το Α΄ τρίμηνο του 2020, το ποσοστό των χρηστών του διαδικτύου που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές παρουσίασε αύξηση 22,0%.
Το 91,5% των καταναλωτών που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές επέλεξε να κάνει ηλεκτρονικές αγορές από εγχώριες επιχειρήσεις, ποσοστό που καταγράφει μείωση 1,7% σε σύγκριση με το 2020 (93,1%), ενώ αύξηση 20,5% και 14,4% καταγράφεται στους καταναλωτές που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές από πωλητές άλλων χωρών της ΕΕ (2020: 21,0%, 2021: 25,3%) και από πωλητές χωρών εκτός ΕΕ (2020: 13,9%, 2021: 15,9%), αντίστοιχα.
Αναφορικά με τα φυσικά (που δεν είναι σε ψηφιακή μορφή) προϊόντα που αγοράστηκαν ή παραγγέλθηκαν, από το διαδίκτυο, κατά το Α΄ τρίμηνο του 2021, για προσωπική χρήση:
• 76,3% των ατόμων ηλικίας 16-74 ετών που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές το Α΄ τρίμηνο του 2021, αγόρασαν είδη ένδυσης (συμπεριλαμβανομένων αθλητικών ενδυμάτων), είδη υπόδησης και αξεσουάρ (τσάντες, κοσμήματα κ.ά.)
• 33,0% των ατόμων αγόρασαν φαγητό που διανέμεται (delivery) από εστιατόρια, ταχυφαγεία, catering
• 29,7% των ατόμων αγόρασαν καλλυντικά, προϊόντα ομορφιάς ή υγείας και,
• 29,1% των ατόμων αγόρασαν αθλητικά είδη, εξαιρουμένων των αθλητικών ενδυμάτων και υποδημάτων που συμπεριλαμβάνονται στα είδη ένδυσης και υπόδησης.
Ειδικότερα, όσον αφορά σε προϊόντα που αγοράζονται σε ψηφιακή μορφή:
• 19,5% των ατόμων ηλικίας 16-74 ετών που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές το Α΄ τρίμηνο του 2021, αγόρασαν ταινίες ή σειρές, είτε ως υπηρεσία μετάδοσης (streaming) είτε ως ψηφιακό αρχείο που μεταφορτώνεται. Σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο του 2020 (8,3%) καταγράφηκε αύξηση 134,9%.
• 9,8% των ατόμων αγόρασαν μουσική, είτε ως υπηρεσία μετάδοσης (streaming) είτε ως ψηφιακό αρχείο που μεταφορτώνεται. Σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο του 2020 (4,0%) καταγράφηκε αύξηση 145,0%.
• 6,1% των ατόμων αγόρασαν ηλεκτρονικά βιβλία, online εφημερίδες / περιοδικά.Σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο του 2020 (2,6%) καταγράφηκε αύξηση 134,6%.
• 6,1% των ατόμων αγόρασαν παιχνίδια για κινητά, tablet, Η/Υ ή κονσόλες παιχνιδιών. Σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο του 2020 (4,8%) καταγράφηκε αύξηση 27,1%.
Αναφορικά με τις υπηρεσίες που αγοράζονται περισσότερο:
• 18,0% των ατόμων ηλικίας 16-74 ετών που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές το Α΄ τρίμηνο του 2021, αγόρασαν συνδρομές internet ή συνδέσεις κινητής τηλεφωνίας. Σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο του 2020 (17,2%) καταγράφηκε αύξηση 4,6%.
• 16,0% των ατόμων ηλικίας 16-74 ετών αγόρασαν συνδρομή για ηλεκτροδότηση, ύδρευση, φυσικό αέριο, κ.λπ. Σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο του 2020 (13,2%) καταγράφηκε αύξηση 21,2%.
• 1,5% των ατόμων ηλικίας 16-74 ετών αγόρασαν εισιτήρια για πολιτιστικά γεγονότα ή αναψυχή (κινηματογράφο, θέατρο, συναυλίες, κ.ά.). Σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο του 2020 (14,3%) καταγράφηκε μείωση 89,5%.
Με την έρευνα καταγράφηκαν, επίσης, πληροφορίες αναφορικά με την αγορά υπηρεσιών μεταφοράς/μετακίνησης και υπηρεσιών διαμονής, τόσο από επιχειρήσεις όσο και από φυσικά πρόσωπα/ιδιώτες, στο πλαίσιο της συνεργατικής οικονομίας.
• 8,7% των ατόμων ηλικίας 16-74 ετών που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές το Α΄ τρίμηνο του 2021, αγόρασαν υπηρεσίες μεταφοράς / μετακίνησης από επιχειρήσεις μέσων μαζικής μεταφοράς, όπως ΚΤΕΛ, αστικές συγκοινωνίες, εταιρείες ταξί (συμπεριλαμβανομένης της UBER), αεροπορικές και ακτοπλοϊκές εταιρείες, κ.λπ. Σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο του 2020 (21,9%) καταγράφηκε μείωση 60,3%.
• 0,7% των ατόμων αγόρασαν υπηρεσίες μεταφοράς / μετακίνησης από φυσικά πρόσωπα / ιδιώτες μέσα από διαδικτυακές πλατφόρμες ή εφαρμογές. Σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο του 2020 (1,6%) καταγράφηκε μείωση 56,3%.
• 5,0% των ατόμων αγόρασαν υπηρεσίες διαμονής (κατάλυμα) από επιχειρήσεις όπως ξενοδοχεία ή ταξιδιωτικά πρακτορεία. Σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο του 2020 (9,8%) καταγράφηκε μείωση 49,0%.
• 2,2% των ατόμων αγόρασαν υπηρεσίες διαμονής από φυσικά πρόσωπα / ιδιώτες μέσα από διαδικτυακές πλατφόρμες ή εφαρμογές όπως π.χ. Airbnb, Homeaway, ihaHolidays. Σε σύγκριση με το 2020 (6,0%) καταγράφεται μείωση 63,3%.
Όσον αφορά στο πλήθος και στην αξία των αγορών που πραγματοποιήθηκαν μέσω διαδικτύου το Α’ τρίμηνο του 2021:
• 3 στους 10 (26,7%), από όσους πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές το Α΄ τρίμηνο του 2021, έκαναν 1 έως 2 αγορές / παραγγελίες, 3 στους 10 (35,5%) 3 έως 5 αγορές / παραγγελίες και 4 στους 10 (37,8%) περισσότερες από 5 αγορές / παραγγελίες και,
• 3 στους 10 (28,3%) πλήρωσαν συνολικά αντίτιμο μικρότερο από 100 ευρώ για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που αγόρασαν / παρήγγειλαν, 5 στους 10 (48,3%) πλήρωσαν από 100 έως κάτω από 500 ευρώ και 2 στους 10 (23,4%) πλήρωσαν από 500 ευρώ και πάνω. Σε όσους κατέβαλαν αντίτιμο 500 ευρώ και άνω καταγράφηκε, σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο του 2020 (10,5%), αύξηση 122,9%.
Ποσοστό 25,9% των ατόμων ηλικίας 16-74 ετών που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές το Α΄ τρίμηνο του 2021 αντιμετώπισαν κάποιο πρόβλημα κατά την αγορά. Αύξηση 49,7% καταγράφεται στο ποσοστό όσων αντιμετώπισαν πρόβλημα σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό που είχε καταγραφεί για το Α’ τρίμηνο του 2019 (17,3%).
Αύξηση κατά 148,8% καταγράφηκε στο ποσοστό όσων ανέφεραν ως πρόβλημα τον χρόνο παράδοσης των προϊόντων που ήταν μεγαλύτερος από τον ενδεικνυόμενο, και μείωση στο ποσοστό όσων ανέφεραν δυσκολία στη χρήση της ιστοσελίδας και τεχνικά προβλήματα, τελικό κόστος υψηλότερο από το ενδεικνυόμενο, παράδοση κατεστραμμένων ή λάθος προϊόντων, κ.ά.
Οι κυριότεροι λόγοι για τη μη πραγματοποίηση ηλεκτρονικών αγορών κατά το Α’ τρίμηνο το 2021, είναι η προτίμηση να βλέπουν οι αγοραστές το προϊόν / θέμα συνήθειας (50,1%), η μη ανάγκη πραγματοποίησης ηλεκτρονικών αγορών (29,9%) και η πεποίθηση ότι θα δυσκολευτούν λόγω έλλειψης δεξιοτήτων (22,9%).
Πρόσβαση στο διαδίκτυο
Το 85,1% των ελληνικών νοικοκυριών έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο από την κατοικία τους από 80,4% το 2020, σύμφωνα με την έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ.
Σε σύγκριση με το 2011 καταγράφεται αύξηση 69,5% στην πρόσβαση στο διαδίκτυο από την κατοικία, όπως προκύπτει από την έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ.
Ευρυζωνική σύνδεση χρησιμοποιεί το 85,0% του συνόλου των νοικοκυριών της Χώρας με ένα, τουλάχιστον, μέλος ηλικίας 16 – 74 ετών, παρουσιάζοντας, σε σύγκριση με το 2020 (80,0%), αύξηση 6,3%. Το αντίστοιχο ποσοστό επί των νοικοκυριών που έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο από την κατοικία ανέρχεται στο 99,9%.
Παράλληλα, 8 στους 10 (78,5%) ηλικίας 16 – 74 ετών έκαναν χρήση διαδικτύου κατά το Α’ τρίμηνο του 2021. Καταγράφηκε αύξηση 0,5% σε σύγκριση με το 2020.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, χρήση του διαδικτύου σε τακτική βάση, δηλαδή, τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, πραγματοποιείται από το 98,2% όσων χρησιμοποίησαν το διαδίκτυο το Α’ τρίμηνο του 2021. Περισσότερες από δύο φορές, στη διάρκεια της ημέρας, χρησιμοποίησε το διαδίκτυο το 91,1% των καθημερινών χρηστών.
Λόγοι χρήσης του Διαδικτύου
Αναφορικά με τους λόγους χρήσης του διαδικτύου, κυριότερη δραστηριότητα είναι η online ανάγνωση ειδήσεων από ιστοσελίδες, εφημερίδες, περιοδικά, και αφορά τους 9 στους 10 (90,4%) ηλικίας 16-74 ετών, που χρησιμοποίησαν το διαδίκτυο το Α΄ τρίμηνο του 2021.
Η διενέργεια τραπεζικών συναλλαγών μέσω διαδικτύου παρουσιάζει τη μεγαλύτερη αύξηση 15,4%, σε σχέση με το Α’ τρίμηνο του 2020, σκαρφαλώνοντας στο 54% από 46,8%, ένα χρόνο νωρίτερα.
Ανάλογες αυξήσεις καταγράφηκαν, σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο 2020, και λόγω των υγειονομικών συνθηκών, σε δραστηριότητες όπως η πραγματοποίηση τηλεφωνικών κλήσεων και βιντεοκλήσεων με εφαρμογές όπως Skype, Messenger, Viber, κ.ά. (+15,1%) και η αναζήτηση πληροφοριών υγείας (+12,0%).
Η έρευνα καταγράφει αύξηση 81,3% στους χρήστες του διαδικτύου που παρακολούθησαν online σεμινάριο ή μάθημα και 104,1% σε όσους χρησιμοποίησαν online εκπαιδευτικό υλικό (οπτικοακουστικό υλικό, software, ηλεκτρονικά εγχειρίδια, εφαρμογές) πέραν του υλικού που αφορούσε στο online πρόγραμμα που παρακολούθησαν. Επισημαίνεται ότι οι μαθητές, φοιτητές, σπουδαστές αποτελούν το 7,8% του πληθυσμού αναφοράς της έρευνας (πληθυσμός ηλικίας 16-74 ετών).
Για πρώτη φορά, στην έρευνα συμπεριλήφθηκαν ερωτήματα, που συσχετίζονται και με τις ψηφιακές δεξιότητες, αναφορικά με πληροφορίες ή περιεχόμενο ειδησεογραφικών ιστοσελίδων ή μέσων κοινωνικής δικτύωσης και με τις ενέργειες που γίνονται για την εξακρίβωση της αλήθειας ή μη των πληροφοριών αυτών.
• 1 στους 2 (48,6%) ηλικίας 16 – 74 ετών που έκαναν χρήση διαδικτύου κατά το Α’ τρίμηνο του 2021, είδαν στο διαδίκτυο, σε ειδησεογραφικές ιστοσελίδες ή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, Instagram, YouTube, Twitter, κ.ά.) πληροφορίες ή περιεχόμενο (βίντεο, φωτογραφίες) που θεώρησαν αναληθή ή αμφισβητήσιμα.
• 6 στους 10 (60,7%) από αυτούς που είδαν τις πληροφορίες / περιεχόμενο έλεγξαν την αλήθεια αυτών. Συγκεκριμένα:
– 79,9% έλεγξαν τις πηγές των πληροφοριών ή βρήκαν άλλες πληροφορίες στο διαδίκτυο (σε άλλα sites, στη Wikipedia ή αλλού),
– 60,0% συζήτησαν με άλλους, εκτός διαδικτύου, για τις αμφισβητούμενες πληροφορίες / περιεχόμενο ή έψαξαν σε άλλες πηγές εκτός διαδικτύου,
– 25,8% ακολούθησαν ή συμμετείχαν σε συζητήσεις στο διαδίκτυο που είχαν ως θέμα τις εν λόγω πληροφορίες / περιεχόμενο.
• 4 στους 10 (39,3%) που είδαν τις πληροφορίες / περιεχόμενο και δεν έλεγξαν την αλήθεια αυτών, δεν το έκαναν, κυρίως, γιατί γνώριζαν ότι οι πληροφορίες, το περιεχόμενο ή η πηγή δεν ήταν αξιόπιστα (72,0%) ή γιατί δεν είχαν τις γνώσεις ή τις δεξιότητες για να ελέγξουν (13,7%).
Ηλεκτρονική διακυβέρνηση
Παράλληλα, 1 στους 2 (55,0%) ηλικίας 16 – 74 ετών έκανε χρήση υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, τη χρονική περίοδο Απριλίου 2020 – Μαρτίου 2021, για προσωπικούς λόγους
Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας:
• Αύξηση 38,5% καταγράφηκε στο ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας 16 – 74 ετών που προμηθεύτηκε / εκτύπωσε αιτήσεις, βεβαιώσεις, πιστοποιητικά, κ.λπ. έγγραφα, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα ένα χρόνο πριν και,
• Αύξηση 36,6% καταγράφηκε στο ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας 16 – 74 ετών που υπέβαλε online συμπληρωμένα έντυπα/φόρμες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία συναλλαγών με δημόσιες υπηρεσίες και αρχές, είναι η υποβολή της φορολογικής δήλωσης, αλλά και η υποβολή αίτησης για εμβολιασμό, για άυλη συνταγογράφηση, κ.ά.
