Σε δραματική κάμψη του βαθμού αισιοδοξίας των συμβούλων μάνατζμεντ για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές των βασικών οικονομικών μεγεθών και των παραγωγικών συντελεστών το επόμενο δωδεκάμηνο οδήγησαν η πρωτοφανής κρίση που προκλήθηκε από την εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού, οι αναμενόμενες επιπτώσεις στην οικονομία, καθώς και η αβεβαιότητα που επικρατεί.
Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα του βαρόμετρου του Συνδέσμου Εταιρειών Συμβούλων Μάνατζμεντ Ελλάδος (ΣΕΣΜΑ) για την οικονομία, ο Γενικός Δείκτης GRe+1, ο οποίος είναι ο μέσος των Δεικτών Οικονομικής Συγκυρίας και Παραγωγικών Συντελεστών, μειώθηκε σε 7,3% στο τέλος Μαρτίου 2020, έναντι 50,8% που ήταν τρεις μήνες πριν.
Σημειώνεται ότι η έρευνα πραγματοποιήθηκε από 01-04-2020 έως 10-04-2020 και κατέγραψε τις προσδοκίες και τις απόψεις που διαμορφώθηκαν κατά το πρώτο τρίμηνο του 2020.
Από το βαρόμετρο του ΣΕΣΜΑ προκύπτει ότι υποχώρησαν και οι δύο συνιστώσες του Γενικού Δείκτη GRe+1. Ο μέσος όρος της διαφοράς μεταξύ των ποσοστών «θετικών»-«αρνητικών» απαντήσεων για τις πέντε μεταβλητές του Δείκτη Οικονομικής Συγκυρίας (ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης, ανεργία, ιδιωτικές επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, εξαγωγές και ποσοστό μεταβολής του γενικού επιπέδου των τιμών) διαμορφώθηκε σε -11% και ο Δείκτης Οικονομικής Συγκυρίας έλαβε αρνητική τιμή για πρώτη φορά μετά το 2016. Ωστόσο πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η μεγαλύτερη επιδείνωση των προσδοκιών καταγράφηκε όσον αφορά την πορεία του ΑΕΠ και της ανεργίας.
Οι προσδοκίες για τους συντελεστές της παραγωγής κατά τους επόμενους 12 μήνες ακολούθησαν την πορεία αυτών για τα μακροοικονομικά μεγέθη και το πρώτο τρίμηνο του 2020. Καταγράφηκε απότομη στροφή προς την απαισιοδοξία. Ωστόσο η μείωση της τιμής του Δείκτη Παραγωγικών Συντελεστών ήταν πολύ μικρότερη εκείνης του Δείκτη Οικονομικής Συγκυρίας.
Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος της διαφοράς μεταξύ των ποσοστών «θετικών»-«αρνητικών» απαντήσεων για τις πέντε μεταβλητές που απαρτίζουν τον Δείκτη Παραγωγικών Συντελεστών (ανθρώπινο δυναμικό, συνθήκες χρηματοδότησης, δημόσιες υποδομές, επιχειρηματικότητα και θεσμικό πλαίσιο) να διαμορφώνεται από 48,4% σε 25,6%.
Η έρευνα κατέγραψε επίσης και τις απόψεις των συμβούλων μάνατζμεντ για τη διάρκεια της διαφαινόμενης ύφεσης. Οι περισσότεροι σύμβουλοι, 68,0%, θεωρούν ότι η ελληνική οικονομία θα επανέλθει σε ρυθμούς ανάπτυξης σε ένα έτος τουλάχιστον ή και περισσότερο. Υπάρχει όμως και ένα τμήμα, 25,3%, που προβλέπει βραχύτερη, μόλις έξι μηνών, ύφεση.
Αναφορικά με τις απόψεις των συμβούλων μάνατζμεντ για τις πηγές χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση της κρίσης, η μεγάλη πλειονότητα υποστηρίζει ότι για τη στήριξη και στη συνέχεια την ανάκαμψη της οικονομίας θα πρέπει να αξιοποιηθεί το ΕΣΠΑ (35,5%), καθώς και ευρωομόλογο το οποίο, όπως έχει προταθεί, να εκδώσουν οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (33,3%). Σημαντικό ποσοστό (24,1%) των συμβούλων υποστηρίζουν ότι η χώρα θα στηριχθεί σε ίδιους πόρους και μόλις 7,1% ότι θα υπάρξει χρηματοδότηση από άλλες χώρες εκτός ΕΕ.
Στο βαρόμετρο του ΣΕΣΜΑ καταγράφονται και οι ευκαιρίες που οι σύμβουλοι μάνατζμεντ θεωρούν ότι υπάρχουν εν μέσω της κρίσης που προκλήθηκε από τον COVID-19. Περισσότερο σημαντική, με επίδοση 2,8, θεωρείται ότι θα είναι η ενίσχυση του ηλεκτρονικού εμπορίου. Ακολουθούν με πολύ μικρή διαφορά η διαφοροποίηση της παραγωγικής διαδικασίας και η ανάπτυξη της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, ο ΣΕΣΜΑ προετοίμασε και απέστειλε στα αρμόδια υπουργεία προτάσεις για οριζόντιες δράσεις προς την κατεύθυνση στήριξης της ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας των επιχειρήσεων της χώρας, αλλά και εξειδικευμένα μέτρα για τον κλάδο των συμβούλων μάνατζμεντ και είναι στη διάθεση των αρμοδίων για την περαιτέρω εξειδίκευση και προετοιμασία υλοποίησης των προτάσεων αυτών.
