Το τίμημα της ανισότητας στα επίπεδα εμβολιασμών μεταξύ ανεπτυγμένου και αναπτυσσόμενου κόσμου μπορεί να πληρώσει τελικά η παγκόσμια οικονομία, με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στη νέα έκθεση του για την παγκόσμια οικονομία να επισημαίνει πως, εν μέσω της αναζωπύρωσης της πανδημίας και της μετάλλαξης Δέλτα υπάρχει πολύ μεγαλύτερη αβεβαιότητα για τις οικονομικές προοπτικές. Η έτερη απειλή που ελλοχεύει έχει να κάνει με τη διόγκωση των πληθωριστικών πιέσεων που μπορεί να αποδειχτεί πιο επίμονη από ότι υπολογίζεται!
Για την ώρα, βέβαια, το Ταμείο διατήρησε αμετάβλητη τη πρόβλεψη του για τα επίπεδα παγκόσμιας ανάπτυξης φέτος στο 6%, σε σχέση δηλαδή με την έκθεση του Απριλίου. Όμως, ενώ προχώρησε σε αναβάθμιση των εκτιμήσεων του για τις ανεπτυγμένες οικονομίες προχώρησε σε επί τα χείρω αναθεώρηση των προβλέψεων του για έτερες χώρες με αποτέλεσμα η ψαλίδα της ανισότητας να ανοίγει ακόμη περισσότερο.
Συγκεκριμένα, η πρόβλεψη για τους ρυθμούς ανάπτυξης των προηγμένων οικονομιών ανέβηκε κατά 0,5% στο 5,6%, με χαρακτηριστικές τις επιμέρους αναβαθμίσεις σημαντικών οικονομιών όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία, ο Καναδάς και η Ιταλία. Οι προβλέψεις για τη Γαλλία και τη Γερμανία παρέμειναν αμετάβλητες και για την Ισπανία και την Ιαπωνία υποβαθμίστηκαν.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, η προβλεπόμενη ανάπτυξη των αναδυόμενων και αναπτυσσόμενων οικονομιών κόπηκε κατά 0,4% στο 6,3%, κυρίως λόγω της επιδείνωσης του επιδημιολογικού τοπίου στη νοτιοανατολική Ασία και δη, την Ινδία.
Ο διαχωρισμός αυτός οφείλεται σαφώς στο γεγονός πως οι εμβολιασμοί «τρέχουν» με δύο διαφορετικές ταχύτητες, επιτρέποντας σε κάποιες χώρες «να προσβλέπουν σε περαιτέρω ομαλοποίηση της δραστηριότητας μέσα στη χρονιά», την ώρα που άλλες χώρες «αντιμετωπίζουν ακόμη ανεβασμένο αριθμό κρουσμάτων και θανάτων». Όμως, ακόμη και οι χώρες που έχουν μπει στο μονοπάτι της ανάκαμψης δεν θα πρέπει να εφησυχάζουν, όσο ο κορωνοϊός κυκλοφορεί στον πλανήτη.
«Η ανάκαμψη… δεν είναι διασφαλισμένη ούτε σε χώρες όπου τα κρούσματα είναι πολύ χαμηλά για όσο διάστημα ο ιός εξακολουθεί να κυκλοφορεί αλλού» προειδοποιεί χαρακτηριστικά το Ταμείο.
Ειδικά με την αναζωπύρωση που έχει πυροδοτήσει η μετάλλαξη Δέλτα, ο οικονομικός αντίκτυπος ακόμη και στις ισχυρότερες οικονομίες είναι δύσκολο να υπολογιστεί. «Αν και βλέπουμε τα κρούσματα να ανεβαίνουν παντού, κοιτάζοντας τον αριθμό των νοσηλειών και των θανάτων βλέπουμε ένα πιο σιωπηλό αντίκτυπο… Οπότε θα πρέπει να διαπιστώσουμε αν αυτό τελικά θα προκαλέσει ένα μεγάλο πλήγμα στις δαπάνες, στα ταξίδια, στα επίπεδα εμπιστοσύνης κλπ» σχολίασε, μιλώντας στους Financial Times, η επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου, Γκίτα Γκόπιναθ.
Σημειωτέον πως σύμφωνα με τα παγκόσμια στοιχεία, μόλις το 13,81% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει εμβολιαστεί πλήρως και το 13,46% μερικώς (με μία δόση). Όμως, ενώ τα επίπεδα εμβολιασμών σε χώρες όπως η Βρετανία και ο Καναδάς ξεπερνά το 54% του ενήλικου πληθυσμού, σε χώρες της Αφρικής πέφτει σε μονοψήφιο ποσοστό. Ενδεικτικά στη Νότιο Αφρική βρίσκεται στο 3,9% και στην Αίγυπτο στο 1,57%.
Πληθωριστικές πιέσεις
Ένα επιμέρους ρίσκο παραμένει, για το ΔΝΤ, η διόγκωση των πληθωριστικών πιέσεων. Παρά το γεγονός ότι οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες αναμένουν πως ο ρυθμός αύξησης των τιμών θα «πιάσει» ταβάνι αργότερα φέτος και μετά θα αρχίσει να υποχωρεί, το Ταμείο προειδοποίησε πως οι πληθωριστικές πιέσεις μπορεί να αποδειχτούν πιο επίμονες από ότι υπολογίζεται.
«Ο πληθωρισμός αναμένεται να επιστρέψει στο προ της πανδημίας εύρος (διακύμανσης) στις περισσότερες χώρες, μέσα στο 2022… όμως η αβεβαιότητα παραμένει υψηλή» τονίζει χαρακτηριστικά.
Συγκεκριμένα το σημείο κινδύνου έχει να κάνει με την πιθανότητα η διατήρηση των πληθωριστικών πιέσεων να αναγκάσει τελικά τις κεντρικές τράπεζες να προχωρήσουν σε πιο επιθετικά μέτρα στο μέτωπο της νομισματικής τους πολιτικής, σε έναρξη του tapering και αυξήσεις στα επιτόκια, κάτι που θα ενισχύσει τον αρνητικό αντίκτυπο για τις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες.
«Ένα διπλό χτύπημα στις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες από την επιδείνωση της επιδημιολογικής κατάστασης και της σύσφιξης των εξωτερικών χρηματοπιστωτικών συνθηκών θα προκαλέσει σοβαρή ανάσχεση στην ανάκαμψη τους και θα σπρώξει αντιστοίχως και την παγκόσμια ανάπτυξη κάτω από την προβλεπόμενη γραμμή» προειδοποιεί το Ταμείο.
Ειδικά για τις ΗΠΑ, το Ταμείο αναθεώρησε προς τα πάνω τις εκτιμήσεις του για την κυριότερη οικονομική δύναμη του πλανήτη, κατά 0,6% φέτος και κατά 1,4% την επόμενη χρονιά, ήτοι στο 7% και 4,9% αντιστοίχως. Επίσης σχολίασε πως δεν βλέπει αυξημένο κίνδυνο από την άνοδο του πληθωρισμού, καθώς η αύξηση των δαπανών που έχει δρομολογήσει η κυβέρνηση Μπάιντεν τροφοδοτεί την οικονομική ανάκαμψη. Όμως, πολλά θα εξαρτηθούν στην πορεία από την εξέλιξη της πανδημίας.
Πάντως, αναφορικά με την πορεία των αμερικανικών επιτοκίων το Ταμείο –με βάση τις εκτιμήσεις του για τα επίπεδα απασχόλησης και πληθωρισμού- θεωρεί πως η ανοδική πορεία τους θα ξεκινήσει στα τέλη του 2022 με αρχές 2023.
