Προειδοποίηση κατά της «γεωοικονομικής διάσπασης» της παγκόσμιας κοινότητας απηύθυνε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με αφορμή τη συγκέντρωση της διεθνούς πολιτικής και επιχειρηματικής ελίτ στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός.
Σε μήνυμά της σε blog post η επικεφαλής του Ταμείου, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, επισήμανε πως η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη δοκιμασία από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι συνέπειες του πολέμου έρχονται να προστεθούν στην αρνητική οικονομική επίδραση που προκάλεσε η κρίση της πανδημίας, επιβραδύνοντας τους ρυθμούς ανάπτυξης και ωθώντας τον πληθωρισμό σε ιστορικά υψηλά.
Μέσα στο τοπίο αυτό, το γεμάτο προκλήσεις, «η ικανότητά μας να απαντήσουμε παρεμποδίζεται από μία άλλη συνέπεια του πολέμου στην Ουκρανία, τη ριζική αύξηση του ρίσκου της γεωοικονομικής διάσπασης» προειδοποιεί η κυρία Γκεοργκίεβα, προσθέτοντας:
«Οι εντάσεις στο εμπόριο, στα τεχνολογικά στάνταρ, στην ασφάλεια αυξάνονται εδώ και αρκετά χρόνια, υπονομεύοντας την ανάπτυξη και την εμπιστοσύνη στο τρέχον παγκόσμιο οικονομικό σύστημα».
Όπως εξήγησε, μόνο η αβεβαιότητα στο εμπορικό μέτωπο οδήγησε στη μείωση του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά σχεδόν 1% το 2019, επομένως η περαιτέρω διάσπαση θα έχει σοβαρές επιπτώσεις, αυξάνοντας τα κόστη και θίγοντας το κοινό όλων των κοινωνικοοικονομικών επιπέδων, οδηγώντας σε απώλειες που μπορεί να φτάσουν έως και στο 5% του ΑΕΠ σε πολλές χώρες.
Τρόποι αντίδρασης
Ποια είναι η λύση για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη αυτή διάσπαση; Το ΔΝΤ προτείνει κατ’ αρχάς τη μείωση των εμπορικών εμποδίων, ώστε να αποφευχθούν ελλείψεις και να μειωθούν οι τιμές στα τρόφιμα και στα commodities. Επίσης, παροτρύνει τις προτάσεις για την αντιμετώπιση των υψηλών χρεών, καθώς σήμερα περίπου το 60% των φτωχότερων κρατών δυσκολεύονται να διαχειριστούν τα χρέη που έχουν συσσωρεύσει, οπότε χρειάζεται αναδιάρθρωση των χρεών τους.
Επιπλέον, το ΔΝΤ προτείνει τον εκσυγχρονισμό των διακρατικών πληρωμών, καθώς κατά την άποψή του τα ανεπαρκή συστήματα πληρωμών δημιουργούν εμπόδια στην ανάπτυξη. «Οι χώρες θα πρέπει να συνεργαστούν για να αναπτύξουν μια παγκόσμια digital πλατφόρμα πληρωμών, ώστε ο οποιοσδήποτε να μπορεί να στείλει χρήματα με ένα μίνιμουμ κόστος και μάξιμουμ ταχύτητα και ασφάλεια. Η πλατφόρμα θα μπορούσε, μάλιστα, να συνδέσει αρκετές διαφορετικές μορφές χρήματος, συμπεριλαμβανομένων των digital νομισμάτων των κεντρικών τραπεζών».
Τέλος, το ΔΝΤ ζητάει να κλείσει επειγόντως το χάσμα ανάμεσα «στις φιλοδοξίες και στις πολιτικές» στο μέτωπο της κλιματικής αλλαγής, εξηγώντας πως θα πρέπει να υπάρξει μια μεθοδική προσέγγιση στην πράσινη μετάβαση που συνδυάζει τις ενεργειακές επενδύσεις σε ΑΠΕ και τη δρομολόγηση αποζημιώσεων σε αυτούς που επηρεάζονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή.
