«Μόνο τον τελευταίο χρόνο διοχετεύσαμε στην οικονομία πόρους ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ, παρά την έξαρση της πανδημίας και το γενικευμένο lockdown» δήλωσε ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Δημήτρης Σκάλκος στο πλαίσιο της ομιλίας στο συνέδριο «Ξεπερνώντας την Πανδημία: Ενέργεια, Οικονομία, Επενδύσεις, Υγεία: RESET» που διοργάνωσε το επιχειρηματικό φόρουμ Α-Energy Investments Initiative. Παράλληλα εξήγγειλε τη δημιουργία δύο νέων μηχανισμών για την απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Στην αρχή της ομιλίας του ο κ. Σκάλκος αναφέρθηκε στην πρόκληση της κυβέρνησης να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των δημόσιων πόρων (εθνικών και κοινοτικών) και των αυξημένων αναγκών της ελληνικής οικονομίας.
«Οι πόροι που πρόκειται να εισρεύσουν στη χώρα το επόμενο διάστημα, αν και ιδιαίτερα σημαντικοί σε απόλυτους αριθμούς, είναι, ωστόσο υπο-πολλαπλάσιοι των αναγκών της οικονομίας μας, καθώς το επενδυτικό κενό που προκάλεσε η πολύχρονη οικονομική κρίση αποτιμάται στα 100 δισ. ευρώ», σημείωσε χαρακτηριστικά ο γενικός γραμματέας.
Πέρα όμως από τις προκλήσεις, ο κ. Σκάλκος αναφέρθηκε και στις επιτυχίες που σημειώθηκαν τον τελευταίο χρόνο, καθώς όπως είπε, από τον προηγούμενο Ιούλιο, και παρά την αναστάτωση που προκάλεσε η περίοδος του γενικευμένου lockdown, οι επιδόσεις του ΕΣΠΑ βελτιώθηκαν σημαντικά.
Ενδεικτικό της προόδου που επετεύχθη τον τελευταίο χρόνο αποτελεί η αύξηση των εντάξεων κατά 5,5 δισ. ευρώ, η αύξηση των συμβάσεων κατά 3,1 δισ. ευρώ, ενώ στην πραγματική οικονομία κατευθύνθηκαν πόροι ύψους 3 δισ. ευρώ.
Μάλιστα, στα 3 δισ. της απορρόφησης προστέθηκαν επιπλέον 4 δισ., τα όποια επιστρατεύθηκαν για την κάλυψη των εκτάκτων αναγκών της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, που προκάλεσε ο COVID-19. Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί πως τα 4 αυτά δισεκατομμύρια με την αναμενόμενη μόχλευση δύνανται να εισφέρουν στην ελληνική οικονομία πόρους 7 δισ. ευρώ.
Αναφερόμενος στη νέα προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ 2021-2027, ο γενικός γραμματέας, δήλωσε πως το κείμενο του νέου συμφώνου κατατέθηκε, χωρίς την παραμικρή καθυστέρηση, σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν από δύο εβδομάδες και αναμένεται να οριστικοποιηθεί τους επόμενους μήνες.
«Η κατάρτιση του νέου ΕΣΠΑ αποτελεί προϊόν διεξοδικού διαλόγου με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς» τόνισε σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο Δ. Σκάλκος, και συμπλήρωσε πως «το νέο στρατηγικό κείμενο βασίσθηκε στο Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων, τις Ειδικές Συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα, καθώς και τις επιμέρους στρατηγικές που διαθέτει η χώρα, πολλές από τις οποίες αποτελούν αιρεσιμότητες για την επόμενη προγραμματική περίοδο».
Αναπόσπαστο κομμάτι της νέας στρατηγικής του ΕΣΠΑ αποτελεί, επίσης, το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο αποτελεί ένα λεπτομερειακό χάρτη για την επίτευξη συγκεκριμένων ενεργειακών και κλιματικών στόχων με ορίζοντα υλοποίησης το 2030.
Αναλύοντας τις ενεργειακές επιλογές πολιτικής της χώρας που προβλέπεται να υποστηριχθούν μέσω του επόμενου ΕΣΠΑ, ο κ. Σκάλκος, ξεχώρισε τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων, την προώθηση και βελτίωση της οικιακής αυτονομίας με αξιοποίηση ΑΠΕ, την προώθηση της χρήσης συστημάτων ΑΠΕ για θέρμανση και ψύξη, την υποστήριξη της ενεργειακής μετάβασης των νησιών σε «καθαρές» μορφές ενέργειας, την ενίσχυση διασυνοριακών έργων διασύνδεσης, καθώς και την ανάπτυξη έξυπνων ενεργειακών συστημάτων δικτύου και εξοπλισμού αποθήκευσης σε τοπικό επίπεδο.
Σημαντικά αυξημένη αναμένεται να είναι η χρηματοδότηση για δράσεις που σχετίζονται με τη μετάβαση σε «καθαρές» μορφές ενέργειας, την κυκλική οικονομία, την πρόληψη και διαχείριση κινδύνων και τη γαλάζια ανάπτυξη. Το ποσό που αναμένεται να διατεθεί μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και του Ταμείου Συνοχής στις δράσεις αυτές φτάνει τα 4,8 δισ. ευρώ.
Στους παραπάνω πόρους ο κ. Σκάλκος ανέφερε πως αναμένεται να προστεθούν ακόμη 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ από το νέο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, επιπλέον πόροι από χρηματοδοτικά μέσα όπως το Ηorizon Εurope και το Connecting Europe Facility, το μηχανισμό εγγυήσεων InestEU, εθνικούς πόρους μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο, ήδη, σήμερα χρηματοδοτεί έργα ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ, καθώς και τα κέρδη από τα ελληνικά ομόλογα ANFA’s και SMP’s.
Όπως παρατήρησε ο γενικός γραμματέας, οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης φέρνουν στο προσκήνιο την πρόκληση της ωρίμασης επαρκούς αριθμού έργων μέσω των οποίων θα επιτευχθεί η αναγκαία απορρόφηση. Για το σκοπό αυτό σχεδιάζονται δύο νέοι μηχανισμοί.
Ο πρώτος είναι το λεγόμενο Project Pipeline, το οποίο θα αποτελέσει μία δεξαμενή έργων στρατηγικής σημασίας και θα συσταθεί με τη συμμετοχή της Προεδρίας της Κυβέρνησης. Ο δεύτερος μηχανισμός, όπως περιέγραψε ο κ. Σκάλκος, θα έχει στόχο την ενίσχυση της προετοιμασίας και την υλοποίηση επενδυτικών έργων υποδομής στρατηγικής προτεραιότητας και θα λειτουργήσει υπό την αιγίδα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.
Κλείνοντας ο κ. Σκάλκος υπογράμμισε πως για την υλοποίηση του σκοπού αυτού σημαντική αναμένεται να σταθεί και η συνδρομή των έργων ΣΔΙΤ.
