Πόσο «ανοιχτή» είναι, άραγε, η ελληνική κοινωνία; Πόσο εύκολα εμπιστευόμαστε; Τι φοβόμαστε και για τι ανησυχούμε περισσότερο; Ποιες είναι οι πιο σημαντικές αξίες μας; Πόσο μεγάλο ρόλο παίζουν στη ζωή μας η θρησκεία και η πίστη;
Στα ερωτήματα αυτά δίνουν απάντηση τα ευρήματα της World Values Survey (WVS), μιας παγκόσμιας έρευνας αξιών που διεξάγεται από το 1981, με σκοπό να παρακολουθεί την εξέλιξη και τον μετασχηματισμό των βασικών αξιών και στάσεων των πολιτών στις σύγχρονες κοινωνίες και στην οποία συμμετείχε και η Ελλάδα με πρωτοβουλία και τη στήριξη της διαΝΕΟσις, σε συνεργασία με το ΕΚΚΕ.
Ειδικότερα, η WVS στην Ελλάδα διεξήχθη σε δείγμα 1.200 νοικοκυριών με προσωπικές συνεντεύξεις από τη Metron Analysis. Tον σχεδιασμό του ερωτηματολογίου και τη μεθοδολογική επιμέλεια είχε ο καθηγητής Κοινωνιολογίας από το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Σωκράτης Κονιόρδος σε στενή συνεργασία με τον πρόεδρο του ΕΚΚΕ Νίκο Δεμερτζή.
Μερικά χαρακτηριστικά ευρήματα αναφορικά με την ελληνική κοινωνία και πολιτική είναι τα εξής:
* Οι Έλληνες εμπιστεύονται σε ποσοστό άνω του 50% μόνο πέντε θεσμούς και αυτοί δεν είναι άλλοι από τα πανεπιστήμια, τις ένοπλες δυνάμεις, την αστυνομία, την εκκλησία και τα δικαστήρια.
* 9 στους 10 Έλληνες διαφωνούν με την άποψη ότι «οι περισσότεροι άνθρωποι είναι άξιοι εμπιστοσύνης».
* 1 στους 3 Έλληνες θεωρεί την πολιτική κάτι σημαντικό για τη ζωή του, ενώ 4 στους 10 απαντούν πως «συχνά» ή «πάντοτε» πρέπει να χρηματίζουν τοπικούς αξιωματούχους και παρόχους υπηρεσιών για να λάβουν τις υπηρεσίες που χρειάζονται.
* Την ίδια στιγμή, το 63% των Ελλήνων θεωρεί πως «η κοινωνία μας πρέπει να βελτιωθεί σταδιακά με μεταρρυθμίσεις» και το 1/3 των Ελλήνων θεωρεί ότι οι ψηφοφόροι δωροδοκούνται.
* 1 στους 3 Έλληνες δεν θα ήθελε για γείτονες ομοφυλόφιλους, ενώ
* 1 στους 4 δεν θα ήθελε για γείτονες μετανάστες και 1 στους 5 άτομα διαφορετικής θρησκείας.
Νιώθουμε ασφαλείς;
Ένας στους 5 Έλληνες ανησυχεί για το ενδεχόμενο ενός εμφύλιου πολέμου, 2 στους 5 ανησυχούν για το ενδεχόμενο τρομοκρατικής επίθεσης και 1 στους 3 ανησυχεί για το ενδεχόμενο «πολέμου που να αφορά τη χώρα του».
Επίσης, 1 στους 10 Έλληνες δηλώνει πως έχει πέσει θύμα ενός εγκλήματος κατά το τελευταίο έτος, ενώ 3 στους 10 δηλώνουν πως στη γειτονιά τους συμβαίνουν «συχνά» ή «πολύ συχνά» ληστείες.
Τι φοβόμαστε περισσότερο;
* 29% είναι το ποσοστό των Ελλήνων που ανησυχούν μήπως δεν είναι «σε θέση να παρέχουν στα παιδιά τους καλή εκπαίδευση» και
* 6 στους 10 Έλληνες ηλικίας 30-49 ανησυχούν «μήπως χάσουν τη δουλειά τους» ή «μήπως δεν μπορούν να βρουν δουλειά».
Περίπου 7 στους 10 Έλληνες δηλώνουν πολύ ή αρκετά ευτυχισμένοι (83% είναι το ποσοστό στους νέους) και 8 στους 10 Έλληνες δηλώνουν πως έχουν «καλή» ή «πολύ καλή» υγεία (94% είναι το ποσοστό στους νέους).
Ποια είναι η στάση μας απέναντι στη θρησκεία & την πίστη, την εργασία και τη μετανάστευση;
* Το 81,4% των Ελλήνων δηλώνει θρησκευόμενο, ενώ το 21% υποστηρίζει πως, όταν η επιστήμη και η θρησκεία συγκρούονται, δίκιο έχει πάντα η θρησκεία.
* Οι μισοί Έλληνες εκτιμούν πως οι μετανάστες έχουν αρνητική επίδραση στην ανάπτυξη της χώρας μας, ενώ το 64% των Ελλήνων θεωρεί πως η μετανάστευση «αυξάνει τον κίνδυνο τρομοκρατίας».
Επίσης, το 63,5% θεωρεί πως η μετανάστευση «αυξάνει την ανεργία».
* 55% είναι το ποσοστό των Ελλήνων που συμφωνούν με την άποψη ότι «η εργασία αποτελεί καθήκον απέναντι στην κοινωνία», ενώ 2 στους 5 Έλληνες συμφωνούν με την άποψη πως «όταν μια μητέρα εργάζεται, τα παιδιά υποφέρουν».
