Τρεις επιλογές έχει η Ευρώπη αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με την Barclays, για να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία στην οικονομία και στο ενεργειακό σοκ που βιώνει η περιοχή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως επισημαίνει, έχει ήδη αποδείξει κατά τη διάρκεια της κρίσης της Covid ότι διαθέτει δημοσιονομικά μέσα που θα μπορούσαν επίσης να αναπτυχθούν σε επίπεδο Ε.Ε.
Έτσι, οι τρεις πιθανοί τρόποι για να αντιδράσει η ΕΕ είναι οι εξής:
1) Εφαρμογή ενός νέο στοχευμένου προγράμματος
Σχέδια έκτακτης ανάγκης όπως το SURE (υποστήριξη για τον μετριασμό των κινδύνων ανεργίας σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης), τα οποία παρείχαν δάνεια back to back σε 19 κράτη-μέλη της ΕΕ, θα μπορούσαν να αναπτυχθούν γρήγορα και να προσαρμοστούν στη νέα κρίση, για παράδειγμα για τη χρηματοδότηση επιδοτήσεων για την αντιμετώπιση υψηλότερης ενέργειας τιμές για νοικοκυριά και εταιρείες.
Η Barclays πιστεύει ότι αυτή είναι η πιο πιθανή επιλογή, καθώς η ΕΕ θα μπορούσε να παράσχει σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για το πρόγραμμα καθώς και τους όρους και τις προϋποθέσεις. Ο επίτροπος της ΕΕ για την οικονομία, Πάολο Τζεντιλόνι, δήλωσε τη Δευτέρα:
«Πρέπει να βρούμε νέα εργαλεία για να αντιμετωπίσουμε νέα ζητήματα που θέτει μπροστά μας αυτή η κρίση». Ωστόσο, ένα νέο στοχευμένο πρόγραμμα θα πρέπει να συμφωνηθεί και από τα 27 κράτη-μέλη, και ένα νέο πρόγραμμα -που θα εφαρμοστεί τόσο γρήγορα μετά το NGEU- αποδοκιμάζεται από ορισμένα κράτη-μέλη.
2) Επανενεργοποίηση της πιστωτικής γραμμής υποστήριξης πανδημίας κρίσης του ESM
Η πιστωτική γραμμή στήριξης για την κρίση της πανδημίας του ESM (η οποία τελικά δεν χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας) αξίας 240 δισ. ευρώ θα μπορούσε να επανενεργοποιηθεί. Ωστόσο, το εργαλείο δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κρίσης COVID-19. Επομένως, η βρετανική τράπεζα πιστεύει πως η επανενεργοποίηση δεν είναι η πιο πιθανή επιλογή.
Αυτή η επιλογή θα ήταν, επίσης, η πιο πιθανή για τη χρηματοδότηση ενός κοινού αμυντικού προγράμματος, κατά την άποψή της. Πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ δεν είναι μέλη του ΝΑΤΟ, επομένως χώρες όπως η Φινλανδία ή η Ιρλανδία δεν θα ήθελαν να χρηματοδοτήσουν κάτι από το οποίο δεν θα επωφεληθούν.
3) Χρήση του NGEU
Τέλος, τα κεφάλαια του NGEU δεν έχουν ακόμη κατανεμηθεί πλήρως, δεδομένου ότι πολλές χώρες που δικαιούνται να λαμβάνουν δάνεια από το RRF δεν έχουν υποβάλει αίτημα. Από τα διαθέσιμα 386 δισ. ευρώ, έχουν διατεθεί μόνο 154 δισ. ευρώ, και το υπόλοιπο (232 δισ. ευρώ) θα μπορούσε να ανακατανεμηθεί για τον μετριασμό των συνεπειών της τρέχουσας κρίσης.
Ωστόσο, η Barclays πιστεύει ότι απαιτείται στοχευμένη ταχεία απάντηση και, ως εκ τούτου, φαίνεται απίθανο να διατεθεί το αχρησιμοποίητο τμήμα του NGEU, όπου οι εκταμιεύσεις εξαρτώνται από ορόσημα και στόχους.
