Στο -39 διαμορφώθηκε ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος λιανικής τον Δεκέμβριο του 2020, σαφώς μειωμένος σε σχέση με τον μήνα βάσης, τον Οκτώβριο του 2019, και ελαφρώς μειωμένος σε σχέση με τη μέτρηση του Ιουνίου 2020.
Όπως προκύπτει από τα συμπεράσματα έρευνας του Συνδέσμου Επιχειρήσεων & Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος, με την επιστημονική υποστήριξη του εργαστηρίου ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, η συγκεκριμένη εξέλιξη δεν έχει να κάνει τόσο με τις μέχρι σήμερα οικονομικές εξελίξεις, αλλά κυρίως λόγω των μειωμένων προσδοκιών των καταναλωτών για το προσεχές διάστημα. Συγκεκριμένα, η μείωση στον υποδείκτη παρούσας κατάστασης ήταν περιορισμένη στο -31, ενώ αντίθετα ο υποδείκτης προσδοκιών παρουσίασε μεγάλη πτώση και έπεσε στο -51.
Αυτό, σύμφωνα με την έρευνα του ΣΕΛΠΕ, σημαίνει ότι μέχρι σήμερα η διαχείριση του οικονομικού σκέλους της κρίσης του COVID-19 οδήγησε σε μία οικονομική κατάσταση των καταναλωτών σαφώς χειρότερη σε σχέση με το προηγούμενο έτος, αλλά που προκαλεί μεγαλύτερη ανησυχία σε σχέση στο καταναλωτικό κοινό για το επερχόμενο χρονικό διάστημα.
Όπως προκύπτει από την έρευνα, τον προηγούμενο χρόνο η οικονομική κατάσταση μεγάλου μέρους του καταναλωτικού κοινού χειροτέρεψε (πτώση ποσοστού από 32% σε 11%), ενώ το επόμενο εξάμηνο η εκτίμηση μεγάλου μέρους του καταναλωτικού κοινού είναι ότι θα χειροτερέψει ακόμα περισσότερο για τους ίδιους και τη χώρα (πτώση από 30% σε 12% και από 27% σε 8%).
Καταγράφεται επίσης η οικονομική πίεση που ήδη αντιμετωπίζει το ελληνικό καταναλωτικό κοινό. Συγκεκριμένα, το 70% του κοινού ξοδεύει πάνω από το 80% του διαθέσιμου εισοδήματός του σε μηνιαία βάση, ενώ το 9% ξοδεύει πάνω από 100%, πρακτικά δηλαδή δανείζεται με κάποιον τρόπο για να καλύψει τις ανάγκες του.
Οι δαπάνες για αγορές προϊόντων αντιπροσωπεύουν περίπου το 31% των συνολικών δαπανών. Στην κατανομή των λιανικών αγορών στις παραπάνω δαπάνες αποτυπώνεται η επίδραση της κρίσης του COVID-19. Σύμφωνα με την έρευνα, η κύρια κατηγορία αγορών όσον αφορά τις δαπάνες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν περίπου τη μισή αξία, είναι τα τρόφιμα και ποτά με ποσοστό 49% με αύξηση από 41% το 2019. Η εστίαση, η οποία πέρυσι βρισκόταν στη δεύτερη θέση, υποχωρεί από 12% σε 5% και τα εισιτήρια ξενοδοχεία από 5% σε μόλις 1%. Αντίθετα, αύξηση παρουσιάζουν τα ηλεκτρικά-ηλεκτρονικά είδη από 7% σε 15%, κάτι που αντικατοπτρίζει τις αγορές της περιόδου Black Friday.
Οι προσδοκίες για τις δαπάνες είναι επίσης αρνητικές. Όπως καταγράφεται στο σχήμα 5, το 44% εκτιμά ότι οι δαπάνες για αγορές προϊόντων το πρώτο εξάμηνο 2021 θα είναι μειωμένες, ενώ μόλις το 10% ότι θα είναι αυξημένες. Το ίδιο ισχύει για τις υπηρεσίες (εισιτήρια, εστίαση), για τις οποίες επίσης εκτιμάται από το 30% του κοινού μείωση -παρ΄ ότι είναι ήδη κλειστοί οι κλάδοι αυτοί- και μόλις 18% αύξηση. Αυξητική τάση καταγράφεται όμως για τις πάγιες δαπάνες όπως λογαριασμοί (20% αύξηση έναντι 8% μείωση) και φορολογία (19% αύξηση έναντι 8% μείωση).
Τέλος, τα αποτελέσματα της έρευνας καταγράφουν τη σημαντική αλλαγή που επήλθε στο καταναλωτικό κοινό το τελευταίο εξάμηνο και την μεγάλη επίδραση της κρίσης του COVID-19 στο καταναλωτικό κλίμα και στην αγορά της λιανικής στην Ελλάδα.
