Χαμηλότερος του επιθυμητού ήταν ο αριθμός των δραστικών ουσιών, η αξιολόγηση των οποίων ολοκληρώθηκε μέσα στον Ιανουάριο από την Επιτροπή Αξιολόγησης και Διαπραγμάτευσης.
Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Υγείας, Γιώργος Γιαννόπουλος, στο 4ο συνέδριο “The way forward for HTA cooperation – Teaming up for value” αναφέρθηκε στους σχεδιασμούς του υπουργείου Υγείας σχετικά με την αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας (ΗΤΑ). Πιο συγκεκριμένα, μέσα στον Ιανουάριο ολοκληρώθηκε η αξιολόγηση των πρώτων αιτήσεων για 10 δραστικές ουσίες σε πρωτότυπα ή γενόσημα φάρμακα. Ωστόσο, ο αριθμός αυτός δεν θεωρείται ικανοποιητικός. Βασική αιτία θεωρείται ο μικρός αριθμός των αξιολογητών, γι’ αυτό το υπουργείο Υγείας προχωρά στις εξής αλλαγές:
1. Δρομολογείται η νομοθέτηση αμοιβών προς τους εξωτερικούς αξιολογητές. Η σχετική νομοθετική ρύθμιση είναι έτοιμη να κατατεθεί άμεσα στη Βουλή.
2. Παρακάμπτεται – με ομόφωνη απόφαση της Επιτροπής – ο αυστηρός αριθμός των δύο εξωτερικών αξιολογητών, ειδικά σε γενόσημα φάρμακα και βιοομοειδή.
3. Ο κατάλογος εξωτερικών αξιολογητών ανανεώνεται και εμπλουτίζεται με επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, κυρίως ιατρούς άλλων χωρών. Επίσης, θα υπάρξει ενεργός συμμετοχή της Ελλάδας στις ευρωπαϊκές διαδικασίες της EUnetΗTΑ.
4. Είναι έτοιμη προς ανάρτηση σε δημόσια διαβούλευση η νομοθετική ρύθμιση για τον οργανισμό ΗΤΑ, ο οποίος θα αποτελεί Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) με εποπτικό ρόλο στη διαχείριση των registries. Διοικητικό Συμβούλιο, νομικό συμβούλιο και επιτροπές διαπραγμάτευσης για φάρμακα και ιατροτεχνολογικά προϊόντα, θα ανήκουν στον εν λόγω οργανισμό. Η σημερινή επιτροπή αξιολόγησης με διευρυμένη σύνθεση, θα αποτελέσει το επιστημονικό συμβούλιο του νέου Φορέα.
Από την πλευρά της φαρμακοβιομηχανίας, ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ Ολύμπιος Παπαδημητρίου δήλωσε ότι είναι «ιδιαίτερα σημαντικό ότι στην Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας (HTA), έναν τομέα όπου η χώρα μας ήταν για πολλά χρόνια απούσα, βλέπουμε σημαντική κινητικότητα και ευελπιστούμε να φτάσουμε σε μια κανονικότητα».
Τα θέματα που χρήζουν προσοχής, κατά τον κ. Παπαδημητρίου, είναι εξασφάλιση των απαραίτητων πόρων για τη λειτουργία του Οργανισμού ΗΤΑ, η σταθερότητα στην τήρηση της διαδικασίας και των χρονοδιαγραμμάτων, η διασφάλιση ότι ο ΗΤΑ δεν θα λειτουργεί ως μηχανισμός καθυστέρησης της έγκρισης νέων φαρμάκων.
Τέλος, έθεσε το καίριο ερώτημα «πώς είναι δυνατόν να συνυπάρχουν ΗΤΑ και claw back;». Εκ μέρους της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, ο Επιστημονικός Διευθυντής της ΠΕΦ Μάρκος Ολλανδέζος επισήμανε ότι το εγχείρημα του μηχανισμού ΗΤΑ στη χώρα μας είναι θέμα αναντιστοιχίας πόρων και αναγκών, όπως επίσης και θέμα προτεραιοτήτων και προτεραιοποίησης των στόχων.
Η αναντιστοιχία αυτή εκφράζεται στη χαμηλή φαρμακευτική δαπάνη και στο πολύ υψηλό claw back, πρόβλημα που θα αργήσει να αμβλυνθεί από τη λειτουργία του Οργανισμού HTA.
Η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης τα χρόνια των μνημονίων ξεπερνάει το 50%. Αν συγκριθεί μάλιστα με το 2009, όταν είχε φτάσει στο υψηλότερο σημείο της, η μείωση φτάνει το 60%. Από τα 5,1 δισ. ευρώ, η χώρα πέρασε στο άλλο άκρο, στο 1,945 δισ. ευρώ που δεν φτάνει να καλύψει τις πραγματικές ανάγκες για φαρμακευτική περίθαλψη.
Η Ελλάδα έχει γυρίσει πίσω 16 χρόνια, αφού η δαπάνη βρίσκεται στα επίπεδα του 2002, και απέχει πολύ από τον σημερινό ευρωπαϊκό μέσο όρο. Για το 2018, η φαρμακοβιομηχανία θα πληρώσει σχεδόν 1,4 δισ. ευρώ σε rebate και claw back.
Για το λόγο αυτό, οι εκπρόσωποι της φαρμακοβιομηχανίας έχουν επανειλημμένα ζητήσει αναπροσαρμογή του προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης σε ρεαλιστικά επίπεδα. Παράλληλα, μέχρι την άρση του μέτρου του claw back οι ελληνικές επιχειρήσεις ζητούν την εισαγωγή τριών κλειστών προϋπολογισμών στη φαρμακευτική δαπάνη.
Οι ελληνικές φαρμακευτικές επιχειρήσεις, οι οποίες παράγουν οικονομικά φάρμακα, επιβαρύνονται δυσανάλογα σε σχέση με την υπέρβαση που προκαλούν, αφού στον επιμερισμό δεν διαχωρίζονται τα πολύ ακριβά φάρμακα, που είναι κυρίως εισαγόμενα. Γι’ αυτό προτείνουν να δημιουργηθούν τρεις κατηγορίες κλειστών προϋπολογισμών: για τα on patent, για τα off patent μαζί με τα γενόσημα και τέλος για τα φάρμακα του ν. 3816.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΠΥΥ, η δαπάνη στα ιδιωτικά φαρμακεία παραμένει σχεδόν σταθερή τα τελευταία χρόνια, με πολύ μικρές διαφοροποιήσεις. Αντίθετα, διαρκώς αυξανόμενη είναι η δαπάνη για τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους των φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ.
Εύλογα, λοιπόν, η ελληνική φαρμακοβιομηχανία λέει ότι επιβαρύνεται αδίκως για την υπέρβαση που δημιουργούν τα ακριβά φάρμακα και όχι τα οικονομικά εκτός πατέντου φάρμακα και γενόσημα που κυρίως παράγει. Το ύψος του προϋπολογισμού κάθε κατηγορίας από τις τρεις, μπορεί επίσης να προσδιοριστεί από τα ίδια στοιχεία που διαθέτει ο ΕΟΠΥΥ.
