Η λίστα αγορών είναι πλέον συνήθεια και ο καταναλωτής σπάνια παρεκκλίνει από αυτή. Διαλέγει λιγότερα και φθηνότερα προϊόντα, ενώ δεν διστάζει ακόμα και να επιστρέψει ένα προϊόν, αν ο λογαριασμός… ξεφύγει». Αυτό είναι το προφίλ του Έλληνα καταναλωτή στον τομέα των σούπερ μάρκετ εν μέσω κρίσης, όπως το περιγράφει ένας βετεράνος του κλάδου, ο κ. Γαληνός Λαουτάρης. Πλέον τα καρότσια έχουν αδειάσει κατά 8% περίπου σε αξία για τους δύο πρώτους μήνες του 2010, σύμφωνα με τις μέσες εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, καθώς η οικονομική κρίση που έχει ελαφρύνει την τσέπη του  Έλληνα δεν επιτρέπει αλόγιστες δαπάνες.

«Σίγουρα η δυσμενής οικονομική κατάσταση που χαρακτηρίζει τη χώρα τους τελευταίους μήνες, καθώς και η συνεχής παραφιλολογία γύρω από αυτή, επηρεάζουν τους καταναλωτές οι οποίοι γίνονται ολοένα και πιο προσεκτικοί στις αγορές τους. Αυτό φαίνεται περισσότερο σε συγκεκριμένες κατηγορίες που δεν καλύπτουν άμεσες ανάγκες», ανέφερε πρόσφατα ο κ. Κωνσταντίνος Μαχαίρας, διευθύνων σύμβουλος της ΑΒ Βασιλόπουλος. Η κατάσταση δεν αναμένεται να χειροτερέψει, αλλά σίγουρα δεν θα μπορέσει να βελτιωθεί με την αύξηση του ΦΠΑ που ανακοινώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα, σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν εκπρόσωποι του κλάδου. Το συν 2% σε προϊόντα καθημερινής κατανάλωσης δεν δίνει περιθώρια στις επιχειρήσεις και τους προμηθευτές για μείωση τιμών, αλλά δεν μπορεί να μην απορροφηθεί, καθώς ο καταναλωτής δεν διαθέτει ρευστό.

«Η αύξηση των φορολογικών συντελεστών εκτιμάται ότι θα μειώσει τα έσοδα. Είναι αναμενόμενο, όταν το εισόδημα που έτσι και αλλιώς ήταν περιορισμένο μειώνεται να έχει επιρροή στην αγορά» σημειώνει ο κ. Διαμαντής Μασούτης, ιδιοκτήτης της μεγαλύτερης αλυσίδας σούπερ μάρκετ της Βόρειας Ελλάδας. «Αν υπολογίσει κανείς ότι περίπου το 1/3 του οικογενειακού εισοδήματος δαπανάται για την αγορά αγαθών καθημερινής κατανάλωσης, ο τζίρος των σούπερ μάρκετ θα χάσει το 1/3 των 4,5 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα εξοικονομήσει το κράτος με τα νέα μέτρα», συμπληρώνει, από την πλευρά του, ο κ. Λαουτάρης. Οι περισσότερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν τα μερίδια αγοράς και να καθησυχάζουν τους καταναλωτές, προχωρούν σε περιοδικές προσφορές, ενώ δεν έλειψαν και ανακοινώσεις σχετικά με την απορρόφηση του νέου ΦΠΑ.

Συγκεκριμένα, για όλο τον Μάρτιο, η Carrefour προσφέρει 10.000 κωδικούς προϊόντων με έκπτωση 15%, ενώ η ΑΒ Βασιλόπουλος πραγματοποιεί προσφορές σε περισσότερα από 50 προϊόντα μέχρι τις 20/3. Παράλληλα, μέχρι την ίδια ημερομηνία, η «Μασούτης» μειώνει τις τιμές σε 1.000 είδη κατά 30%, ενώ η Ατλάντικ προχωρά σε προσφορές στα private label προϊόντα της. Τέλος, η αλυσίδα «Βερόπουλος» δίνει 1 προϊόν συν ένα δώρο σε κάποιους κωδικούς, ενώ Lidl και Aldi ανακοίνωσαν ότι θα απορροφήσουν την αύξηση του ΦΠΑ. Εκτός, όμως, από τις παραπάνω εκπτώσεις, ελπίδα για τις αλυσίδες αποτελούν και τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που παρουσιάζουν σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης, που φτάνουν και το 20% σε ορισμένες κατηγορίες.

Οι αλυσίδες, έχοντας αντιληφθεί την τάση της συγκεκριμένης αγοράς, η οποία τους αποφέρει και μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους, αυξάνουν συνεχώς την γκάμα των προϊόντων. «Τα περισσότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας είναι ίδιας ποιότητας με τα επώνυμα. Η χαμηλή τιμή τους σαφώς και προσελκύει περισσότερο από κάθε άλλη φορά τον πελάτη, του οποίου το εισόδημα πλήττεται από την οικονομική κρίση» σημειώνει ο κ. Λαουτάρης. Πάντως, το φαινόμενο των προϊόντων private label δεν είναι εγχώριο, αλλά εμφανίζεται σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Τα επίπεδα της ιδιωτικής ετικέτας σε χώρες, όπως Γερμανία, Βρετανία, Ισπανία υπερβαίνουν το 40%, ενώ σε άλλες, όπως Γαλλία, Ισπανία και Πορτογαλία, φτάνουν και το 30%.