Στο τραπέζι των καταναλωτών θα καταλήγουν πλέον -με τη σφραγίδα του κράτους- τα… ληγμένα προϊόντα, τα οποία θα προσφέρονται σε χαμηλές τιμές εν είδει ευκαιρίας…
Στην Ελλάδα της φτώχειας και της κρίσης, το Υπουργείο Ανάπτυξης αποφάσισε να επαναφέρει έναν νόμο που ήταν σε… κάποιο συρτάρι, δίνοντας πλέον τη δυνατότητα στα σούπερ μάρκετ να πωλούν ληγμένα προϊόντα σε μειωμένες τιμές, για καταναλωτές που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα.
Τα προϊόντα θα βρίσκονται σε ξεχωριστό σημείο μέσα στα σούπερ μάρκετ, σε ξεχωριστά ράφια απ’ τα άλλα είδη και με εμφανή σήμανση που θα αναγράφει «τρόφιμα περασμένης διατηρησιμότητας».
Αρκετοί είναι εκείνοι που βλέπουν το μέτρο με ικανοποίηση, καθώς θα ανακουφίσει τον οικογενειακό τους προϋπολογισμό, ωστόσο καταναλωτικές οργανώσεις, διατροφολόγοι και έμποροι αντιδρούν μαζικά για αυτόν τον νόμο, αναφέροντας ότι «πρόκειται για μία κίνηση μετατροπής των καταναλωτών σε σκουπιδοφάγους» και επισημαίνοντας ότι «η κρίση δεν αντιμετωπίζεται με αυτόν τον τρόπο».
Σύμφωνα με την αγορανομική διάταξη, «επιτρέπεται η διάθεση τροφίμων περασμένης χρονολογίας ελάχιστης διατηρησιμότητας, πλην όσων προσδιορίζονται από την κείμενη νομοθεσία ως ευαλλοίωτα, με τον όρο ότι αυτά θα πωλούνται σαφώς διαχωρισμένα από τα άλλα τρόφιμα και σε πινακίδα που θα αναρτάται σε αυτά και θα αναγράφεται, με κεφαλαία γράμματα, η φράση ”ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΕΡΑΣΜΕΝΗΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ”».
Ουσιαστικά, η διαφοροποίηση δεν είναι πολύ δύσκολη, καθώς αφορά όχι στα προϊόντα που έχουν
ημερομηνία λήξης αλλά σε όσα αναγράφουν «ανάλωση κατά προτίμηση».
Σύμφωνα με το ακριβές κείμενο της διάταξης, ο χρόνος διάθεσης των προϊόντων δεν μπορεί να υπερβαίνει:
– τη μία εβδομάδα, στην περίπτωση προϊόντων των οποίων η ελάχιστη διατηρησιμότητα δηλώνεται με την αναγραφή ημέρας και μήνα
– τον ένα μήνα, στην περίπτωση των προϊόντων των οποίων η ελάχιστη διατηρησιμότητα δηλώνεται με την αναγραφή μήνα και έτους
– τους τρεις μήνες, στην περίπτωση των προϊόντων των οποίων η ελάχιστη διατηρησιμότητα δηλώνεται με την αναγραφή μόνο του έτους.
Oι αντιδράσεις
Έντονες είναι οι αντιδράσεις καταναλωτικών ενώσεων, τα μέλη των οποίων εκφράζουν την αντίθεσή τους στον συγκεκριμένο νόμο που προωθείται από το Υπουργείο Ανάπτυξης.
«Είναι απαράδεκτο να προωθούνται ληγμένα τρόφιμα. Αν μη τι άλλο, έχουν μειωμένη διατροφική αξία και είναι επικίνδυνα. Η διατροφή είναι πολύ σημαντική για τη ζωή του καταναλωτή. Δεν θα αντιμετωπίσουμε την ακρίβεια με αυτό το μέτρο. Ας μειώσουν τις τιμές οι εταιρείες. Είναι ένα ακόμα σημάδι της εξαθλίωσης της κοινωνίας» ανέφερε στη zougla.gr η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ένωσης Καταναλωτών «Η Παρέμβαση».
Μιλώντας στη zougla.gr, ο πρόεδρος Ένωσης Καταναλωτών Ελλάδος Μιχάλης Τσιφάκης τόνισε: «Θέλουν να μετατρέψουν το στομάχι των καταναλωτών σε σκουπιδοφάγο. Πιστεύω ότι η κυβέρνηση, όταν έλεγε ότι θα μειώσουμε τις τιμές των προϊόντων, εννοούσε ότι θα τρώμε ληγμένα. Το Υπουργείο Ανάπτυξης πρέπει να πάρει πίσω αυτόν τον νόμο. Είναι απαράδεκτο. Μεταφέρω τον θυμό και την αγανάκτηση των πολιτών».
Άξιον απορίας είναι το γεγονός ότι, ενώ το καταναλωτικό κοινό και τα νοικοκυριά «γονατίζουν» καθημερινά από τους υψηλούς φόρους και τις συνεχείς ανατιμήσεις, το Υπουργείο Ανάπτυξης, αντί να περιορίσει τη δράση των καρτέλ και να επιβάλει πλαφόν στις τιμές, επιλέγει να ταΐζει τους πολίτες με τρόφιμα… τρίτης κατηγορίας!
Το Υπουργείο Ανάπτυξης από την πλευρά του αναφέρει: Η δυνατότητα αυτή δεν θεσπίστηκε τώρα. Υπήρχε ακριβώς η ίδια πρόβλεψη στο άρθρο 31 παρ.6 των παλαιών Αγορανομιών διατάξεων. Η μόνη προσθήκη που υπάρχει στους νέους Κανόνες ΔΙΕΠΠΥ είναι η υποχρέωση του πωλητή να πωλεί αυτά τα προϊόντα όχι στις ίδιες, όπως συνέβαινε, αλλά σε χαμηλότερες τιμές από τα υπόλοιπα. Η πώληση μη ευαλλοίωτων προϊόντων περασμένης διατηρησιμότητας για ένα σαφώς προσδιορισμένο από τους Κανόνες ΔΙΕΠΠΥ χρονικό διάστημα δεν θίγει επ’ ουδενί και σε καμία περίπτωση την υγιεινή και την ασφάλεια των εν λόγω προϊόντων. Στα τρόφιμα βάσει κοινοτικής νομοθεσίας (Οδηγία 2000/13 και Καν. 1169/2011) αναγράφεται υποχρεωτικά η ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας. Ανάλογα με τη φύση του προϊόντος (ευαλλοίωτο ή μη), η ημερομηνία δίδεται ως «ανάλωση έως…» ή «ανάλωση κατά προτίμηση έως…». Ένα μη ευαλλοίωτο τρόφιμο (πχ ζυμαρικά, αφυδατωμένο τρόφιμο, κλπ), θεωρείται ασφαλές για κατανάλωση, ακόμη και μετά την παρέλευση ευλόγου κατά περίπτωση διαστήματος μετά την παρέλευση της ημερομηνίας ελάχιστης διατηρησιμότητας. Στα τρόφιμα αυτά μπορεί να παρατηρηθεί αλλαγή οργανοληπτικών χαρακτήρων και όχι των παραδεδεγμένων συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας.
Ρεπορτάζ: Φλώρα Πέτση, Παναγιώτης Βλαχουτσάκος, Πέτρος Σιδερέας, Φίλιππος Καραμέτος
