Όσα διαδραματίζονται στην Ελλάδα, η σύνταξη που παίρνει και με δυσκολία τον βοηθά να συντηρήσει την οικογένειά του, ο πόλεμος που δέχθηκε, η προκατάληψη, ο Χορν, η Βλαχοπούλου, αλλά και τα παιδιά του υπεραγαπά. Έπειτα από χρόνια σιωπής, ο Μιχάλης Μόσιος, ο θρυλικός Ταμτάκος της δεκαετίας του ’80, μίλησε στην Espresso της Κυριακής για την άγνωστη ζωή του.

– Ξεκινώ με την κοινωνική και πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα. Σας πονούν τα όσα διαδραματίζονται στη χώρα;

Είναι δυνατόν να μη με στεναχωρούν; Ποιον δεν στεναχωρούν; Αγανακτώ με την κατάσταση που κυριαρχεί.

– Οι περισσότεροι πολίτες βρίσκονται πια κάτω από το όριο της φτώχειας…

Μετράει ο κόσμος το ένα ευρώ και τα πενήντα λεπτά. Με όποιον μιλάω έχει τα ίδια προβλήματα.

– Εσείς πήρατε σύνταξη πριν από λίγα χρόνια. Φαντάζομαι ότι δεχθήκατε μειώσεις…

Δεν παίρνω μεγάλη σύνταξη για να τη μειώσουνε. Κάτι ψιλοκόψανε, αλλά το ξαναβάλανε στη θέση τους. Αλλά δεν είναι καμιά φοβερή σύνταξη για να ζήσεις.

– Δεν καταφέρνετε να ζήσετε με τα χρήματα που παίρνετε;

Είναι πολύ δύσκολο να ζήσω με αυτά τα χρήματα. Γι’ αυτό δουλεύω όποτε βρίσκω δουλειά. Ολοι είμαστε στην ίδια μοίρα τώρα πια. Θα το παλέψουμε και όπου πάει. Δεν θα το βάλουμε κάτω.

– Πολλοί ηθοποιοί παίρνουν εξακόσια ευρώ σύνταξη και είναι σοκαριστικό έχοντας σαράντα πέντε χρόνια στο θέατρο.

Δεν έχει σημασία πόσα χρόνια είσαι στο θέατρο ή τι όνομα είσαι. Μπορεί να μην είσαι καν όνομα και να παίρνεις… τα διπλάσια και τα τριπλάσια. Ορισμένοι ηθοποιοί ήταν χρόνια στο Εθνικό Θέατρο και είχαν πολλά ένσημα. Εμάς στο ελεύθερο επάγγελμα δεν μας κολλούσαν ένσημα. Μας έκλεβαν και δεν μπορούσες να πεις κουβέντα. Η Ελλάδα περνά κρίση όχι μόνο οικονομική αλλά και πνευματική καιι ηθική.

– Το 95% των ηθοποιών είναι άνεργοι. Σας πληγώνει αυτό;

Είναι δυνατόν να μην πληγώνομαι γι’ αυτό που γίνεται στο επάγγελμά μας; Εβγαιναν κατά χιλιάδες οι ηθοποιοί. Πού να απορροφηθούν όλοι αυτοί; Και τώρα με την κρίση είναι ακόμα χειρότερα.

– Εσείς κάνετε ουσιαστικά ελάχιστες θεατρικές δουλειές μέσα στον χρόνο. Ποιος είναι ο λόγος;

Ετσι είναι το επάγγελμά μας. Δεν έχουμε μόνιμη και σταθερή δουλειά. Δύο φορές τον χρόνο και αν… Και τις περισσότερες φορές ήμαστε άνεργοι. Δεν είσαι δημόσιος υπάλληλος. Αυτή τη δουλειά όμως διαλέξαμε, αγαπήσαμε και ακολουθούμε.

– Εχετε δηλώσει «μας θέλουν σκλάβους, να δουλεύουμε με μικρούς μισθούς»…

Δεν βλέπετε τι γίνεται; Πάνε να φέρουν έτσι τους μισθούς και τα μεροκάματα για να μας έχουν σκλάβους.

– Εσείς προσωπικά τι θα αλλάζατε;

Δεν έκανα ποτέ υπερκατανάλωση εγώ. Δεν αγόρασα ακριβά αυτοκίνητα και ρούχα. Δεν έκανα ποτέ σπάταλη ζωή. Αυτά πρέπει να διορθώσουν οι Ελληνες.

– Ησασταν ολιγαρκής λοιπόν απ’ ό,τι αντιλαμβάνομαι…

Εδινα σημασία στα απλά πράγματα. Παίρνεις ένα αυτοκίνητο μικρού κυβισμού, γιατί το έχεις ανάγκη για να κάνεις τη δουλειά σου. Το κρατάς μέχρις εκεί που αντέχει. Μετά, το παρατάς. Γιατί να αλλάζω αυτοκίνητα; Δεν κατάλαβα. Αυτά είναι τα λάθη των Ελλήνων, που παρασύρθηκαν. Πήγαινε στο χωριό του ο άλλος και ήθελε να δείξει ότι έχει BMW και 4×4. Πλήρωσέ το τώρα… επί τέσσερα το 4×4.

ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΙΣ… ΒΙΝΤΕΟΚΑΣΕΤΕΣ

– Ο ρόλος του Ταμτάκου που υποδυθήκατε τη δεκαετία του ’80 αγαπήθηκε πολύ. Οι ηθοποιοί που έτυχε να κάνουν βιντεοταινίες δέχθηκαν έντονη προκατάληψη τα τελευταία είκοσι χρόνια. Το βιώσατε;

Βεβαίως και το βίωσα. Εβγαλαν μέχρι και τον όρο βιντεοκασέτες… Τις σνομπάρανε τόσο πολύ. Για τον κινηματογράφο των δεκαετιών ’60 και ’70 λένε «ο παλιός, καλός κινηματογράφος». Ποιος καλός; Από τις εκατό ταινίες που γύριζαν τον χρόνο οι τρεις ήταν καλές. Οι υπόλοιπες ήταν στα γόνατα γραμμένες και ας έπαιζαν μεγάλα ονόματα. Γιατί κατηγόρησαν τις κασέτες; Να κατηγορήσουν τις κακές κασέτες! Δεν κατάλαβα ποτέ τον ρατσισμό της βιντεοκασέτας. Οταν βγήκα εγώ, είχε σταματήσει ο κινηματογράφος. Τι να κάνουμε δηλαδή; Να μη δουλέψουμε;

– Δεχθήκατε πόλεμο στην πορεία σας;

Η δουλειά μας είναι ανταγωνιστική. Πάντα υπάρχει πόλεμος. Τον αντιμετώπισα και εγώ.

– Ποιο είναι το χειρότερο πράγμα που σας έκαναν;

Το να μένω άνεργος. Μεγάλα ονόματα που έκαναν κουμάντο έλεγαν «δεν τον θέλω αυτόν».

– Ρωτήσατε τον λόγο που είχαν αυτήν τη στάση απέναντί σας;

Οχι. Να τους πιάσω να τους πω τι; Κανονικά, έπρεπε να τους δείρω. Να φάνε πέντε χαστούκια. Αλλά δεν το έκανα ποτέ. Κοίταζα τη δουλειά μου.

ΚΛΕΙΣΤΗ ΚΑΙ Η ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΤV

– Στην εικοσαετία της ιδιωτικής τηλεόρασης δεν παίξατε καθόλου σε σειρές… Ποιος ήταν ο λόγος;

Δεν έπαιξα καθόλου και δεν είμαι ο μόνος. Και ο Ψάλτης κάτι γκεσταριλίκια έκανε. Ούτε τον συχωρεμένο τον Μουστάκα δεν φώναζαν. Δεν ξέρω τον λόγο. Δεν μου το εξήγησαν. Δεν μου είπαν «δεν σε θέλουμε γιατί δεν μας αρέσεις». Αυτοί ξέρουν…

– Θεωρείτε ότι πληρώσατε ακριβά τη δεκαετία του ’80;

Ενας ηθοποιός πρέπει να παίζει σε πολλά πράγματα. Τι να πληρώσω; Που έπαιξα σε βιντεοκασέτες; Είναι τρελό. Τι έκανα; Πορνό γύριζα; Δεν κατάλαβα… Εκανα τη δουλειά που σπούδασα και μάλιστα την έκανα πολύ καλά και γι’ αυτό μ’ αγάπησε ο κόσμος και συνεχίζει να μ’ αγαπάει.

– Δεν έχετε συνεργαστεί με τον Λάκη Λαζόπουλο, για παράδειγμα, που επίσης έκανε πολλές παραστάσεις στην επιθεώρηση.

Δεν με φώναξε. Τι να κάνουμε δηλαδή; Μπορεί να μην του αρέσω…

– Γράφτηκε σε μπλογκ ότι χρίσατε τη Βίκυ Κουλιανού ηθοποιό, με την έννοια ότι υποδύθηκε την αρραβωνιαστικιά σας σε ταινία.

Κάνουν λάθος. Με τη Βίκυ Κουλιανού δεν έχω πει ούτε καλημέρα. Δεν τη γνωρίζω προσωπικά.

Πρωτοέπαιξε στο θέατρο δίπλα στον Δημήτρη Χορν

– Από την παιδική σας ηλικία είχατε την επιθυμία να γίνετε ηθοποιός;

Οχι, το ανακάλυψα μεγάλος. Ούτε καν ήξερα ότι υπάρχει δραματική σχολή. Μεγάλωσα στη Θεσσαλονίκη. Οταν ανακάλυψα ότι υπήρχε θεατρική σχολή, γράφτηκα και συγχρόνως μπήκα στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Τέλειωσα τη σχολή το 1972. Εφυγα από το Κρατικό Θέατρο, ήρθα στην Αθήνα και η πρώτη δουλειά μου ήταν με τον Χορν στον «Ριχάρδο τον Γ’». Επειτα, κάναμε το μοντέρνο θέατρο με τον Μεσσάλα και μετά βρέθηκα στην κωμωδία. Επαιξα σε πρόζα με τη Βλαχοπούλου. Εκείνη με έβγαλε στην επιθεώρηση. Αργότερα, δημιούργησα αυτόν τον… Ταμτάκο.

– Σαράντα χρόνια στο θέατρο. Είναι περισσότερες οι χαρές ή οι στεναχώριες;

Εναλλάσσονται… Είναι σαν λέμε τι είναι ευτυχία. Μπορεί να βλέπεις ένα ηλιοβασίλεμα και να νιώθεις ευτυχισμένος, χωρίς να είναι η ζωή σου. Ετσι είναι και η δουλειά μας. Εχει τις χαρές και τις λύπες της.

– Περάσατε δύσκολα στη ζωή σας;

Εχω περάσει οικονομικά δύσκολα. Ποιος άνθρωπος δεν έχει περάσει;

– Φτάσατε ποτέ στο όριο να μην μπορείτε να επιβιώσετε;

Πολλές φορές. Υπήρχε μήνας που ζούσα με ελάχιστα χρήματα, μέχρι και καθόλου… Τι να σου πω τώρα. Αγωνιστήκαμε στη ζωή μας. Δεν το έβαλα ποτέ κάτω.

-Πώς αντιμετωπίζατε τις δυσκολίες;

Πάλευα ψυχικά. Οπως κι αν έρχονται τα πράγματα, πρέπει να παλεύεις και να αγωνίζεσαι.

– Πιστεύετε ότι θα υπάρχει λύση μέσα από όλα αυτά που ζούμε;

Πάντα υπάρχουν λύσεις. Μετά το κακό, έρχεται η αναγέννηση, η ανάσταση. Πρέπει να βάλουμε το χεράκι μας όλοι. Μην τα ρίχνουμε όλα στους πολιτικούς. Πρέπει και εμείς οι ίδιοι να διορθώσουμε τα λάθη μας.

«Εγκλωβίστηκα με τον Ταμτάκο»

– Τί θα θέλατε πολύ να κάνετε στη δουλειά σας;

Πολλά πράγματα. Υπάρχουν ρόλοι και ρόλοι στο θέατρο που επειδή εγκλωβίστηκα με τον Ταμτάκο δεν έχω παίξει.

– Θεωρείτε τελικά ότι σας έκανε κακό ο Ταμτάκος;

Και καλό και κακό. Από τη μια με τυποποίησε και από την άλλη όμως μου έδωσε ψωμί. Δημιούργησα αυτόν τον ωραίο τύπο. Από την άλλη όμως, δεν με φωνάζανε για τίποτε άλλο εκτός από το να κάνω τον Ταμτάκο. Ο Ταμτάκος πουλούσε και ό,τι πουλάει θέλουν.

Επιμέλεια: Χρυσοβαλάντης Ανδρουλάκης