Αποστολή στα Σκόπια: Σωτήρης Σκουλούδης – Νίκος Χριστοφάκης
Σαφώς απογοητευμένος από την πολύ χαμηλή προσέλευση των πολιτών της ΠΓΔΜ στο δημοψήφισμα ο πρωθυπουργός της χώρας Ζόραν Ζάεφ, απευθυνόμενος στους δημοσιογράφους στο κέντρο Τύπου των Σκοπίων, αρκέστηκε να πει πως το θετικό από την ψηφοφορία είναι το ότι όσοι προσήλθαν στις κάλπες ψήφισαν «ΝΑΙ».
«Σεβόμαστε τη γνώμη του λαού», είπε ο Ζόραν Ζάεφ συμπληρώνοντας πως «η διαδικασία για την ολοκλήρωση της συμφωνίας των Πρεσπών θα συνεχιστεί πολιτικά» και πρόσθεσε ότι θα καλέσει από αύριο το εθνικιστικό κόμμα VMRO, το οποίο αν και πρώτο κόμμα στη βουλή, βρίσκεται στην αντιπολίτευση, να στηρίξει τη συμφωνία των Πρεσπών.
Εν αναμονή μίας εκτενέστερης συνέντευξης Τύπου του Ζόραν Ζάεφ η οποία αναμένεται αργότερα μέσα στη νύχτα, τα πρώτα συμπεράσματα μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας του δημοψηφίσματος είναι τα εξής:
- Η προσέλευση ήταν εξαιρετικά χαμηλή και προφανώς εθνοτικά ξεκάθαρη αφού τα αλβανικά κόμματα είχαν τοποθετηθεί σαφώς υπέρ της συμφωνίας των Πρεσπών που σημαίνει πως οι πολίτες αλβανικής καταγωγής προσήλθαν σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό να ψηφίσουν. Αντιθέτως το σλαβικό στοιχείο απείχε της διαδικασίας με έναν μαζικό τρόπο καταδεικνύοντας πως η συμφωνία των Πρεσπών με όποια μορφή κι αν αυτή εμφανίζεται δεν γίνεται αποδεκτή
- Το ερώτημα που ετέθη στους πολίτες δεν ήταν ένα ξερό «ΝΑΙ» ή «ΟΧΙ» στην συμφωνία των Πρεσπών. Αντιθέτως ήταν σύνθετο και εξαρτούσε την αποδοχή ή την απόρριψη της συμφωνίας με την ένταξη της ΠΓΔΜ στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ. Η μαζική αποχή του σλαβικού στοιχείου ερμηνεύεται και ως απόρριψη του προσανατολισμού της χώρας από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Αυτή η διαπίστωση προκαλεί το λογικό ερώτημα κατά πόσο οι έξωθεν παρεμβάσεις του διεθνούς παράγονται και ειδικά της ΕΕ και του ΝΑΤΟ υπέρ του «ΝΑΙ» στο δημοψήφισμα απομάκρυνε το σλαβικό στοιχείο της ΠΓΔΜ από αυτόν τον προσανατολισμό.
- Η Ρωσία εξ αρχής είχε ταχθεί αναφανδόν κατά της συμφωνίας των Πρεσπών με δηλώσεις της ανώτατης ηγεσίας του Κρεμλίνου. Η αποχή από το δημοψήφισμα σημαίνει για τον ρωσικό παράγοντα, πως κέρδισε μία απίστευτη για τα δεδομένα και γεωπολιτικά πολύ σημαντική νίκη στα δυτικά Βαλκάνια, μετά την πρόσφατη ήττα της Ρωσίας με την ένταξη της μικρής αυτής χώρας στο ΝΑΤΟ.
- Ο Ζόραν Ζάεφ είναι προφανές ότι θα επιχειρήσει να φέρει πλέον τη συμφωνία των Πρεσπών στο κοινοβούλιο επιχειρώντας να προσεταιριστεί αριθμό βουλευτών που θα του δώσει την περίφημη ενισχυμένη πλειοψηφία στη Βουλή, ώστε να κυρωθεί ότι μόνο η συμφωνία αλλά και οι συνταγματικές μεταρρυθμίσεις στις οποίες παραπέμπει. Αυτό είναι ένα σενάριο το οποίο δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα πετύχει. Η άλλη δυνατότητα του Ζάεφ είναι να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Όμως με πιο σύνθημα θα κατέβει στις εκλογές αυτές, από τη στιγμή που η αποχή στο δημοψήφισμα κατέδειξε πως το σλαβικό στοιχείο στην ΠΓΔΜ δεν ενστερνίζεται τις πολιτικές επιλογές του Ζόραν Ζάεφ όπως αυτές τουλάχιστον αποκρυσταλώνονται στη συμφωνία των Πρεσπών αφενός, και στον συνολικό προσανατολισμό της χώρας προς το ΝΑΤΟ και την ΕΕ
- Υπό τις παρούσες συνθήκες εκτιμάται πως το εθνικιστικό κόμμα της αντιπολίτευσης VMRO, από αύριο κιόλας θα ζητήσει την απόρριψη της συμφωνίας των Πρεσπών και την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και ΕΕ με το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Είναι ηλίου φαεινότερο πως αυτή είναι η επιλογή με την οποία είναι σύμφωνο το σλαβικό στοιχείο στην ΠΓΔΜ
- Η κατάσταση στη χώρα μετά το δημοψήφισμα είναι περισσότερο ρευστή από πριν. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις των διεθνών παρατηρητών στα Σκόπια, το δημοψήφισμα αυτό «έκαψε» την προοπτική της αποδοχής της συμφωνίας των Πρεσπών, τον ίδιον τον Ζόραν Ζάεφ, αλλά και την ευρωπαϊκή και ατλαντική προοπτική της χώρας. Είναι προφανές πως ένας άλλος πολιτικός πόλος ενδεχομένως να αναδειχθεί από αυτή την ιστορία, ο οποίος φέρει το όνομα Νικόλα Δημητρόφ, ο οποίος είναι υπουργός Εξωτερικών της χώρας, πρώην μέλος του εθνικιστικού VMRO και ένας νέος πολιτικός ο οποίος διακατέχεται από έντονη φιλοδοξία.
- Αναμένοντας και τις τοποθετήσεις των πολιτικών στα Σκόπια και το ξεκαθάρισμα των προθέσεών τους, είναι σαφές πως οι εξελίξεις στη γειτονική χώρα επηρεάζουν άμεσα το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα. Η ενίσχυση του εθνικισμού στην ΠΓΔΜ θα λειτουργήσει ενισχυτικά των εθνικιστικών τάσεων και στην Ελλάδα, με ότι αυτό συνεπάγεται ως προς τον προσανατολισμό (τακτικό και στρατηγικό) τόσο των κομμάτων εξουσίας όσο και των μικροτέρων κομμάτων.
Video από την υποδοχή του Ζόραν Ζάεφ στη συνέντευξη Τύπου μετά το δημοψήφισμα:
Φωτογραφίες από τις δηλώσεις του Ζόραν Ζάεφ μετά την ολοκλήρωση του δημοψηφίσματος στην ΠΓΔΜ:
Το δικό τους γλέντι έχουν στήσει έξω από το κοινοβούλιο της ΠΓΔΜ οι οπαδοί του «ΟΧΙ»
Δείτε τα βίντεο: