Την ήδη από καιρό προαναγγελλόμενη αναποτελεσματικότητα της χλωροκίνης στη θεραπεία κατά του Covid-19, καθώς και τις πολλές και διαφορετικές παρενέργειες που το σκεύασμα αυτό προκαλεί στους ασθενείς επιβεβαιώνουν νέες κλινικές μελέτες και αδημοσίευτη έρευνα που παρουσιάζονται από αμερικανικά ΜΜΕ.
Ο τίτλος της Huffington Post της 22ας Απριλίου είναι ενδεχομένως ο πιο χαρακτηριστικός: «Περισσότεροι 
θάνατοι – Κανένα όφελος από το θαυματουργό φάρμακο του Τραμπ».
Τα συμπεράσματα της Huffington Post βασίζονται σε έρευνες σε νοσοκομεία βετεράνων των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου χορηγήθηκε σε ασθενείς η ουσία χλωροκίνη σε συνδυασμό με άλλα αντιβιοτικά.
Τα αποτελέσματα από αυτή τη θεραπεία συγκρίθηκαν στα ίδια νοσοκομεία με ασθενείς οι οποίοι δεν έλαβαν αυτή την ουσία και αντίθετα νοσηλεύτηκαν ακολουθώντας πιο συμβατικές φαρμακευτικές αγωγές.
Υπενθυμίζεται πως ο Ντόναλντ Τραμπ διαφοροποιήθηκε έντονα ακόμα και από τους συμβούλους του στον Λευκό Οίκο σε θέματα λοιμώξεων και δημόσιας υγείας όταν υποστήριξε με θέρμη την παρασκευή μεγάλων ποσοτήτων χλωροκίνης και στη συνέχεια τη διάθεσή τους στα νοσοκομεία της χώρας. Τότε οι New York Times είχαν αποκαλύψει ότι τόσο ο επιχειρηματικός όμιλος Τραμπ όσο και το fund βασικού χορηγού του σημερινού Αμερικανού προέδρου και του Ρεπουμπλικανικού κόμματος διέθεταν μερίδια από το μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας Sanofi, η οποία παρασκευάζει τη φαρμακευτική αυτή ουσία και διαθέτει την πατέντα της χλωροκίνης ως φάρμακο κατά της ελονοσίας.
Τι αποκαλύπτουν οι έρευνες
Αδημοσίευτη μελέτη, που μένει να υποβληθεί σε επιστημονική αξιολόγηση, διαπιστώνει πως το παλιό ανθελονοσιακό φάρμακο για το οποίο ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ διαβεβαίωνε πως θα «άλλαζε το παιχνίδι» στον αγώνα για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού δεν έχει ουσιαστικό όφελος. Αντίθετα ενδέχεται να μεγεθύνει τον κίνδυνο η ασθένεια COVID-19 να αποδειχθεί θανάσιμη για τους ασθενείς.
Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει εγκεκριμένο φάρμακο, ούτε εμβόλιο για την αντιμετώπιση της COVID-19 και την πρόληψη της μόλυνσης από τον SARS-CoV-2 αντίστοιχα.
Στο μεταξύ όμως η υδροξυχλωροκίνη, φάρμακο για την αντιμετώπιση της ελονοσίας και ορισμένων άλλων παθήσεων, ήδη χορηγείται εκτενώς στο πλαίσιο των απεγνωσμένων προσπαθειών να σωθούν ζωές ασθενών ώστε να αλλάξει η πορεία της COVID-19, καθώς, σύμφωνα με ανέκδοτα στοιχεία, έχει προσφέρει κάποιο όφελος. Ωστόσο αυτά τα ανέκδοτα στοιχεία μένει να επιβεβαιωθούν ή να διαψευστούν.
Κατά την ανάλυση δεδομένων για τη χρήση της υδροξυχλωροκίνης από την υπηρεσία υγείας των βετεράνων (Veterans Health Administration, VA), το 28% από τους 97 ασθενείς στους οποίους χορηγήθηκε πέθανε. Το ποσοστό των θανάτων ανήλθε στο 11% μεταξύ των 158 ασθενών στους οποίους δεν δόθηκε το σκεύασμα αυτό. Το ποσοστό των θανάτων ανήλθε σε 22% μεταξύ των 113 ασθενών στους οποίους χορηγήθηκε κοκτέιλ φαρμάκων – υδροξυχλωροκίνη μαζί με αζιθρομυκίνη, ένα αντιβιοτικό.
Η μελέτη αυτή βασίζεται αποκλειστικά στην ανάλυση δεδομένων, όχι σε έρευνα, ούτε κλινική δοκιμή. Αξιοποιεί δεδομένα για την πορεία 368 ανδρών που νοσηλεύτηκαν σε κέντρα υγείας της VA μετά την επιβεβαιωμένη μόλυνσή τους από τον κορωνοϊό και είτε υπέκυψαν στην ασθένεια COVID-19, είτε ανάρρωσαν, ως την 11η Απριλίου, όπως εξηγεί αντίτυπό της, που έχει μεταφορτωθεί στο διαδίκτυο για να αξιολογηθεί.
Η πανδημία του κορωνοϊού έχει οδηγήσει πολλά μέλη της επιστημονικής κοινότητας να μοιράζονται τα ευρήματά τους ενώ είναι αδημοσίευτα -προτού δηλαδή υποβληθούν σε διαδικασίες ελέγχου και επαλήθευσης από ομότιμούς τους-, τα λεγόμενα preprints. Οι συντάκτες της μελέτης δεν απάντησαν αμέσως όταν τους αναζήτησε το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς για σχόλια.
Αφού έλαβαν υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περίπτωσης, οι συντάκτες της μελέτης υπολόγισαν ότι ο κίνδυνος θανάτου είναι ως και υπερδιπλάσιος μεταξύ των ασθενών στους οποίους χορηγείται υδροξυχλωροκίνη σε σύγκριση με εκείνους στους οποίους δεν χορηγείται.
Εξάλλου, η υδροξυχλωροκίνη, σύμφωνα με την ίδια ανάλυση, δεν επηρέασε καθόλου την ανάγκη των ασθενών για μηχανική υποστήριξη του αναπνευστικού συστήματος. Το ποσοστό όσων ασθενών χρειάστηκαν μηχανική υποστήριξη ήταν σχεδόν ίδιο (13% και 14% αντίστοιχα) για όσους έλαβαν υδροξυχλωροκίνη και όσους δεν έλαβαν. Πάντως, μεταξύ όσων έλαβαν το κοκτέιλ του ανθελονοσιακού και του αντιβιοτικού, μόνο το 7% χρειάστηκε μηχανική υποστήριξη.
Αν και δεν υπάρχει καμία απόδειξη πως η υδροξυχλωροκίνη είναι αποτελεσματική για την αντιμετώπιση της COVID-19, οι γιατροί γενικά δεν έχουν πολλούς δισταγμούς ως προς τη χρήση του συγκριτικά φθηνού αυτού φαρμάκου, που χρησιμοποιείται επίσης για την αντιμετώπιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και του συστημικού ερυθηματώδους λύκου.
Όμως αυτό μοιάζει να αλλάζει. Ο δρ. Τζέρεμι Φολκ, πνευμονολόγος στο Cedars-Sinai Medical Center του Λος Άντζελες, επισήμανε πως «κάποιες δημοσιεύσεις τις τελευταίες δυο εβδομάδες θέτουν υπό αμφισβήτηση εάν και κατά πόσον η υδροξυχλωροκίνη ωφελεί». Ο Φολκ δεν συμμετείχε στη μελέτη των δεδομένων της VA.
«Τη χρησιμοποιούσαμε σχεδόν στους πάντες αρχικά. Τώρα πολύ πιο σπάνια» πρόσθεσε.
Επομένως βρίσκονται σε εξέλιξη διάφορες έρευνες, στις ΗΠΑ και αλλού, προκειμένου να δοθεί απάντηση στο ερώτημα εάν το ανθελονοσιακό φάρμακο έχει κάποιο ρόλο να διαδραματίσει στην προσπάθεια εξάλειψης της πανδημίας, που έχει προσβάλει πάνω από 2,5 εκατομμύρια ανθρώπους κι έχει στοιχίσει τη ζωή σε περίπου 176.000 από αυτούς.
