Η Μισέλ Μπατσελέτ εξελέγη για δεύτερη φορά πρόεδρος της Χιλής και όλοι έχουν μεγάλες προσδοκίες από τη νέα της διακυβέρνηση, όπως σημειώνει το BBC.

«Οι προσδοκίες είναι πολύ υψηλές για τη νέα πρόεδρο, όχι μόνο από τους απλούς Χιλιανούς, αλλά και από την κεντροαριστερή ελίτ. Η Μπατσελέτ έχει τώρα την ευκαιρία να προχωρήσει σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις» λέει χαρακτηριστικά η Κίρστεν Σένμπρουκ, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Χιλής, στο Σαντιάγο.

Ωστόσο, όπως σχολιάζει ο ανταποκριτής του BBC στην πρωτεύουσα της Χιλής, ο Γκίντεον Λονγκ, «μπορεί η νέα πρόεδρος να έχει υποσχεθεί ριζοσπαστικές αλλαγές, αλλά θα κληρονομήσει μια κατάσταση που μόνο ευοίωνη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί: γιατί μπορεί η ανεργία να είναι χαμηλά, η ανάπτυξη στο 5,6% για το 2012 και ο πληθωρισμός υπό έλεγχο, αλλά τα πράγματα στην οικονομία θα χειροτερέψουν. Ο ρυθμός ανάπτυξης ενδέχεται να πέσει στο 4,2% για το 2013, με τις τράπεζες να προειδοποιούν πως μπορεί να βρεθεί και κάτω από το 4% το 2014».

Επιπλέον, η Χιλή – η υπ’ αριθμόν 1 παραγωγός χαλκού στον κόσμο με τις εξαγωγές χαλκού να αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 50% των συνολικών εξαγωγών της – θα εμφανίσει εμπορικό πλεόνασμα μόλις 436 εκατομμύρια ευρώ για το 2014, σε σχέση με τα δύο δισεκατομμύρια ευρώ που είχε μέσα στο 2013. Κι αυτά είναι κακά νέα για τις εξαγωγές ενός μετάλλου που αντιστοιχεί στο 15% του ΑΕΠ και περίπου στο 20% των κρατικών εσόδων.

«Οι δυσκολίες για την Μπατσελέτ θα ξεκινήσουν στις 11 Μαρτίου, οπότε κι αναλαμβάνει επισήμως τον προεδρικό θώκο» σημειώνει ο Λονγκ, με την επισήμανση πως μπορεί να κέρδισε τη δεύτερη θητεία της σχετικά εύκολα, με το 62% των ψήφων, αλλά τώρα αρχίζουν τα δύσκολα.

Η Μπατσελέτ υπόσχεται ότι μέσα στις πρώτες 100 ημέρες από την εκλογή της θα προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις που δεν εφάρμοσε στην πρώτη θητεία της, την περίοδο 2006-2010. Το φιλόδοξο αυτό πρόγραμμα περιλαμβάνει την αναθεώρηση του συντάγματος – κληροδότημα της δικτατορίας του Πινοσέτ – τη φορολογική μεταρρύθμιση ώστε να αυξηθούν οι εταιρικοί φόροι και τα έσοδα να προωθηθούν, μεταξύ άλλων, στην αναδιάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήματος, τη βελτίωση του συστήματος υγείας και των δημόσιων υπηρεσιών.

Προτεραιότητα η Παιδεία

Η Μπατσελέτ θέλει να αλλάξει το υπάρχον εκπαιδευτικό καθεστώς, όπου τα νοικοκυριά ουσιαστικά επιχορηγούν την εκπαίδευση των παιδιών τους, με σκοπό να γίνει μετάβαση σε μια δωρεάν πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Μέχρι τα τέλη του 2018 επιθυμεί το χιλιανό Δημόσιο να πληρώνει τα δίδακτρα του 70% των πιο φτωχών σπουδαστών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, που είναι η πιο ακριβή σε όλη τη Λατινική Αμερική. Ωστόσο, η μεταρρύθμιση αυτή δεν απαιτεί μόνο χρόνο και κόπο, αλλά και οικονομικές θυσίες και -όπως υπολογίζεται- η αλλαγή αυτή θα χρειαστεί ένα επιπλέον 1,5-2% του εγχωρίου ΑΕΠ. Τα χρήματα αυτά, όπως δήλωσε η 62χρονη πρόεδρος, θα έρθουν από τη φορολογία κυρίως σε μεγάλες επιχειρήσεις, με τον εταιρικό φόρο να αυξάνεται από το 20% στο 25% μέσα σε διάστημα τεσσάρων ετών.

Νέο Σύνταγμα

Η άλλη μεγάλη πρόκληση και το στοίχημα που έχει να κερδίσει η Μπατσελέτ ακούει στο όνομα «συνταγματική αναθεώρηση», για ένα σύνταγμα που υπάρχει αναλλοίωτο από το 1980, επί ηγεσίας Αουγκούστο Πινοσέτ. Σύμφωνα με το υπάρχον εκλογικό σύστημα, ευνοούνται τα κόμματα και οι βουλευτές συνασπισμών, ενώ αντίστοιχα οι μικρές παρατάξεις και οι ανεξάρτητοι υποψήφιοι δεν έχουν πολλές ελπίδες να μπουν στη Βουλή. «Υπάρχει μια γενικότερη ομοφωνία πως το υπάρχον εκλογικό σύστημα πρέπει να αντικατασταθεί. Το ζήτημα είναι με τι ακριβώς πρέπει να αντικατασταθεί» σημειώνει η Σένμπρουκ.

Άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων

Η νέα πρόεδρος έχει επίσης να αντιμετωπίσει και τον σκόπελο της τεράστιας κοινωνικής ανισότητας: η Χιλή παρουσιάζει το μεγαλύτερο χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών ανάμεσα στις 34 χώρες του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας κι Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Τέλος, στο ζήτημα της εξωτερικής πολιτικής, η Μπατσελέτ θα επιχειρήσει να βελτιώσει τους δεσμούς συνεργασίας με τους γείτονές της, τη Βολιβία και το Περού, δύο κράτη που έχουν προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης εναντίον της Χιλής για συνοριακές διαφορές.