Ο προσωρινός πρωθυπουργός της Αϊτής, Κλοντ Ζοζέφ, κήρυξε τη χώρα σε «κατάσταση πολιορκίας», γεγονός που σημαίνει ότι η κυβέρνησή του αποκτά επιπρόσθετες εξουσίες, λίγες ώρες μετά τη δολοφονία του προέδρου Ζοβενέλ Μοΐζ, μέσα στο σπίτι του, από ενόπλους που μιλούσαν αγγλικά και ισπανικά.
«Εφαρμόζοντας πιστά το άρθρο 149 του Συντάγματος, προήδρευσα του έκτακτου υπουργικού συμβουλίου και αποφασίσαμε να κηρύξουμε κατάσταση πολιορκίας σε όλη τη χώρα», ανέφερε, σε ομιλία του στην κρεολική γλώσσα, που μεταδόθηκε στους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης.
«Πυροβόλησαν και σκότωσαν τον πρόεδρο και τραυμάτισαν τη σύζυγό του», συνέχισε ο Ζοζέφ, διαβεβαιώνοντας ότι η δολοφονία αυτή «δεν θα μείνει ατιμώρητη». «Οι δράστες, οι δολοφόνοι του Ζοβενέλ Μοΐζ, θα πληρώσουν για αυτό που έκαναν ενώπιον της δικαιοσύνης», πρόσθεσε. «Η δημοκρατία πρέπει να κερδίσει, οι σκοτεινές δυνάμεις θα ηττηθούν», επέμεινε.
Σύμφωνα με αναφορές από το Πορτ-Ο-Πρενς, το διεθνές αεροδρόμιο της Αϊτής έκλεισε μετά τη δολοφονία του προέδρου. Ο Ζοζέφ κάλεσε τους πολίτες να παραμείνουν ψύχραιμοι αφού «η κατάσταση είναι υπό έλεγχο», όπως είπε. Κάλεσε επίσης το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να συνεδριάσει το συντομότερο δυνατόν για να συζητήσει τις εξελίξεις στην Αϊτή.
Ο πρεσβευτής της Γαλλίας στον ΟΗΕ, Νικολά ντε Ριβιέρ, είπε ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας είναι «σοκαρισμένο» από τη δολοφονία του Μοΐζ και ανησυχεί για την κατάσταση της Πρώτης Κυρίας. Σύμφωνα με πολλούς διπλωμάτες, το ΣΑ ενδέχεται να συνεδριάσει σύντομα για να εξετάσει την κατάσταση στην Αϊτή.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες καταδίκασε τη δολοφονία και ζήτησε να λογοδοτήσουν στη δικαιοσύνη οι υπεύθυνοι. «Ο γενικός γραμματέας καλεί όλους τους Αϊτινούς να διαφυλάξουν τη συνταγματική τάξη, να παραμείνουν ενωμένοι απέναντι σε αυτή την αποτρόπαια πράξη και να απορρίψουν τη βία. Τα Ηνωμένα Έθνη παραμένουν στο πλευρό της κυβέρνησης και του λαού της Αϊτής», είπε ο εκπρόσωπος του Γκουτέρες, Στεφάν Ντουζαρίτς.
Από την Ουάσινγκτον, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε «πολύ ανησυχητική» την κατάσταση στην Αϊτή, προσθέτοντας ότι χρειάζονται περισσότερες πληροφορίες για το πώς δολοφονήθηκε ο πρόεδρος της χώρας.
Κλείνει τα σύνορα η Δομινικανή Δημοκρατία
Στο μεταξύ, η Δομινικανή Δημοκρατία, η μοναδική χώρα που διαθέτει χερσαία σύνορα με την Αϊτή, ανακοίνωσε ότι κλείνει αμέσως τα σύνορα αυτά.
«Δώσαμε εντολή να κλείσουν αμέσως» τα σύνορα, μήκους 380 χιλιομέτρων, των δύο χωρών που μοιράζονται το νησί Ισπανιόλα, ανέφερε η εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας, Σεϊνέτ Σάντσες.
«Λυπόμαστε και καταδικάζουμε τη δολοφονία του προέδρου της Αϊτής Ζοβενέλ Μοΐζ και της Πρώτης Κυρίας, Μαρτίν Μοΐζ. Το έγκλημα αυτό είναι μια επίθεση εναντίον της δημοκρατικής τάξης της Αϊτής και της περιοχής», έγραψε στο Twitter ο πρόεδρος Λουίς Αμπινάντερ.
Η σύζυγος του Αϊτινού προέδρου τραυματίστηκε και μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο, ωστόσο ορισμένα ΜΜΕ της Δομινικανής Δημοκρατίας μετέδωσαν ότι είναι επίσης νεκρή.
Η εφημερίδα Listin Diario ανέφερε ότι ο πρόεδρος Αμπινάντερ συγκάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας για να συζητήσουν την κατάσταση.
Οι σχέσεις των δύο χωρών ήταν ανέκαθεν δύσκολες. Περίπου 500.000 Αϊτινοί ζουν παράνομα στη Δομινικανή Δημοκρατία και η παράτυπη μετανάστευση είναι ένα συνεχές αγκάθι στις σχέσεις τους. Ο πρόεδρος Αμπινάντερ φιλοδοξεί να κατασκευάσει ένα τείχος ασφαλείας κατά μήκος των συνόρων.
Το χρονικό της δολοφονίας
Υπενθυμίζεται πως ο πρόεδρος της Αΐτής δολοφονήθηκε στην ιδιωτική του κατοικία και όπως ανακοίνωσε η προεδρία της χώρας, η σύζυγος του 53χρονου προέδρου τραυματίστηκε κατά την επίθεση, η οποία σημειώθηκε περίπου στη 1 π.μ. τοπική ώρα.
Η δολοφονία διαπράχθηκε από ομάδα κομάντο με «ξένα στοιχεία», μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων AFP, επικαλούμενο τον υπηρεσιακό πρωθυπουργό, ο οποίος έκανε λόγο για «απάνθρωπη και βάρβαρη ενέργεια».
Η επίθεση στην κατοικία του προέδρου πραγματοποιήθηκε εν μέσω ενός αυξανόμενου κύματος βίας στο φτωχό κράτος της Καραϊβικής.
Ο Μοΐζ βρέθηκε αντιμέτωπος με έντονες διαμαρτυρίες από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του ως πρόεδρος το 2017, με την αντιπολίτευση να τον κατηγορεί φέτος ότι επιδιώκει να εγκαθιδρύσει μια δικτατορία, καθώς και ότι γίνεται πιο αυταρχικός, κατηγορίες που ο ίδιος είχε αρνηθεί.
Φωτογραφίες: Associated Press