Έναν εξωπλανήτη σε απόσταση 124 ετών φωτός από τη Γη, ο οποίος ενδέχεται να έχει νερό, εντόπισαν αστρονόμοι της NASA μελετώντας δεδομένα παρατηρήσεων των διαστημικών τηλεσκοπίων Χαμπλ, Σπίτζερ και Κέπλερ.
Ο εξωπλανήτης με την ονομασία HAT-P-11b βρίσκεται στον αστερισμό του Κύκνου, έχει μέγεθος αντίστοιχο με αυτό του Ποσειδώνα και είναι ο μικρότερος εξωπλανήτης στον οποίο διαπιστώνεται η ύπαρξη νερού, δηλαδή του βασικού στοιχείου για την ανάπτυξη ζωής όπως τη γνωρίζουμε.
Τον εντοπισμό των υδρατμών κατέστησε εφικτό η καθαρότητα της ατμόσφαιρας του εξωπλανήτη. Οι αστρονόμοι της NASA γνώριζαν την ύπαρξη του εξωπλανήτη από το τηλεσκόπιο Κέπλερ. Με τα δύο υπερσύγχρονα τηλεσκόπια Χαμπλ και Σπίτζερ “συνέλαβαν” την περιστροφή του μπροστά από το μητρικό άστρο.
Διαπίστωσαν ότι ο ουρανός του ήταν ανέφελος παρατηρώντας το φάσμα τις ακτινοβολίας του άστρου. Συγκεκριμένα, εντόπισαν φασματικές γραμμές που αντιστοιχούν σε μόρια και άτομα της ατμόσφαιρας του πλανήτη τα οποία απορροφούν την αστρική ακτινοβολία σε συγκεκριμένα μήκη κύματος.
Έως τώρα, μόνο γιγάντιοι εξωπλανήτες σαν τον Δία είχε καταστεί εφικτό να μελετηθούν με αυτό τον τρόπο και να βρεθούν υδρατμοί σε αυτούς, καθώς όλοι σχεδόν οι μικρότεροι κόσμοι που έχουν μέχρι σήμερα βρεθεί, καλύπτονται από πυκνά νέφη που εμποδίζουν τις παρατηρήσεις.
Πάντως ο ΗΑΤ Ρ-11b, που είναι κυρίως αέριος και μάλλον χωρίς βραχώδη επιφάνεια, αλλά μόνο με στερεό πυρήνα, περιφέρεται πολύ κοντά στο άστρο του, κάνοντας μια πλήρη περιστροφή σε μόνο πέντε γήινες ημέρες. Αναπτύσσει, έτσι, θερμοκρασίες άνω των 600 βαθμών Κελσίου, οπότε θεωρείται πολύ καυτός για να φιλοξενεί κάποια μορφή ζωής.
Η ατμόσφαιρά του εξωπλανήτη, σύμφωνα με τους υπολογισμούς, περιέχει περίπου 90% υδρογόνο (είτε ως αέριο, είτε δεσμευμένο σε μόρια νερού), καθώς και σημαντικές ποσότητες υδρατμών.
Σε κάθε περίπτωση, η ύπαρξή του και μόνο είναι ένα αισιόδοξο σημάδι πως οι επιστήμονες θα καταφέρουν σύντομα να εντοπίσουν και άλλους, ακόμη μικρότερους πλανήτες με παρόμοια χαρακτηριστικά.
Το έργο αυτό πρόκειται να επιτελέσει το τηλεσκόπιο Χαμπλ μέχρι το 2018. Από εκεί και πέρα δράση θα αναλάβει το υπό κατασκευή τηλεσκόπιο «Τζέημς Γουέμπ» της NASA, το οποίο θα έχει αυξημένες δυνατότητες μελέτης της ατμόσφαιρας των εξωπλανητών και ανίχνευσης τυχόν «βιο-υπογραφών» σε αυτές, δηλαδή χημικών αερίων με πιθανή βιολογική προέλευση, όπως οξυγόνο (από φωτοσύνθεση), μεθάνιο (από μικροοργανισμούς) κ.α.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Τζόναθαν Φρέιν του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature».
Πηγή: econews
Επιμέλεια: Σωτήρης Σκουλούδης
