Η κυβέρνηση του προέδρου Νικολάς Μαδούρο, η επανεκλογή του οποίου στην προεδρία της Βενεζουέλας το 2018 δεν έχει αναγνωριστεί από ένα μέρος της διεθνούς κοινότητας, κέρδισε μια συντριπτική νίκη στις περιφερειακές εκλογές που διεξήχθησαν χθες Κυριακή στη χώρα, κερδίζοντας 20 από τις 23 θέσεις κυβερνητών και τη δημαρχία του Καράκας.
«Ωραίος θρίαμβος, ωραία νίκη, ωραία συγκομιδή, προϊόν της δουλειάς», δήλωσε εκφράζοντας την ικανοποίησή του στην τηλεόραση ο πρόεδρος Μαδούρο και μίλησε για «συντριπτικά αποτελέσματα».
Η κρατική τηλεόραση έκανε λόγο για «ιστορική νίκη της (τσαβιστικής) επανάστασης» (από το όνομα του Ούγκο Τσάβες, φυσιογνωμίας της λατινοαμερικανικής ριζοσπαστικής Αριστεράς και εκλιπόντος προκατόχου του Μαδούρο).
Η διαιρεμένη αντιπολίτευση συμμετείχε για πρώτη φορά σε ψηφοφορία μετά το 2017, αφού είχε μποϊκοτάρει τις προεδρικές και τις βουλευτικές εκλογές. Παρά τις ομιλίες περί ενότητας, δεν κατάφερε να ενωθεί.
Η αντιπολίτευση κερδίζει τρεις πολιτείες: το νησί Νουέβα Εσπάρτα, την Κοχέδες και κυρίως τη Σούλια, μια πετρελαϊκή πολιτεία που είναι αυτή με τον μεγαλύτερο πληθυσμό στη χώρα και η πρωτεύουσά της, το Μαρακαΐμπο, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Βενεζουέλας.
«Ο χάρτης είναι στο μεγαλύτερο μέρος κόκκινος (το χρώμα της εξουσίας), όπως προβλεπόταν», λέει ο πολιτειολόγος Λουίς Βισέντε Λεόν και υπογραμμίζει ότι η «αξιοθρήνητη και παράλογη διαίρεση της αντιπολίτευσης» της κόστισε μια «υπεσχημένη νίκη» στην πολιτεία Λάρα.
Το ποσοστό συμμετοχής ανήλθε σε 41,8%, καθώς 8,1 εκατομμύρια ψηφοφόροι προσήλθαν στις κάλπες σ’ αυτή τη χώρα των 30 εκατομμυρίων κατοίκων που πλήττεται από πρωτοφανή οικονομική κρίση και υπερπληθωρισμό, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν το βράδυ (τοπική ώρα) από το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο (CNE).
Πριν από την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, ο αντιπολιτευόμενος Ενρίκε Καπρίλες, ο οποίος έχει έρθει δύο φορές δεύτερος σε προεδρικές εκλογές, εξέφρασε επιφυλάξεις θεωρώντας πως το γεγονός ότι τα εκλογικά τμήματα έκλειναν αργά ήταν πηγή ενδεχόμενης νοθείας: «Ο Μαδούρο και το κόμμα του διατάσσουν το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο να μην κλείσει τα εκλογικά τμήματα όταν δεν υπάρχουν πια ψηφοφόροι (…) Θα μας βάλουν ψήφους που δεν υπάρχουν», είχε γράψει στο Twitter.
Διαιρεμένη αντιπολίτευση
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε αναπτύξει στη Βενεζουέλα μια εκλογική αποστολή, την πρώτη εδώ και 15 χρόνια. Η αποστολή θα παρουσιάσει μια έκθεση αύριο, Τρίτη. Ο υπουργός Άμυνας Βλαντίμιρ Παντρίνο διαβεβαίωσε με τηλεοπτική δήλωσή του νωρίς το βράδυ (τοπική ώρα) πως η ημέρα πέρασε «ειρηνικά».
Ένας άνθρωπος σκοτώθηκε από σφαίρα κοντά σε εκλογικό τμήμα στο Σαν Φρανσίσκο (πολιτεία Σούλια, δυτικά). Ο υπουργός Εσωτερικών υποσχέθηκε πως θα διεξαχθεί έρευνα, διαβεβαιώνοντας ωστόσο ότι ο φόνος αυτός δεν σχετίζεται με τις εκλογές.
Περισσότερο από το αποτέλεσμα, η ψηφοφορία θεωρείται σημαντική επειδή αποτελεί σημείο εκκίνησης τόσο για την εξουσία, η οποία προσπαθεί να κάνει να αρθούν οι κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη χώρα, όσο και για την αντιπολίτευση, που προσπαθεί να ανασυνταχθεί πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2024.
Το Καράκας, το οποίο αντιμετωπίζει οικονομικές κυρώσεις, ιδιαίτερα εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών που θέλουν να διώξουν τον Μαδούρο από την εξουσία, θέλει από την πλευρά του να χαλαρώσει τον κλοιό και θα ήθελε η ψηφοφορία αυτή να αποτελέσει απόδειξη της νομιμότητάς του. Ο στόχος του Καράκας, ένα μέρος των κεφαλαίων του οποίου στο εξωτερικό έχουν παγώσει, είναι «να κάνει να αρθούν τουλάχιστον εν μέρει οι κυρώσεις, ιδιαίτερα αυτές που έχουν επιβληθεί στο πετρέλαιο», λέει ο Οσβάλντο Ραμίρες, ένας σύμβουλος.
Ο Μαδούρο έκανε, έτσι, πολλές παραχωρήσεις προς τη διεθνή κοινότητα, μεταρρυθμίζοντας το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο ώστε να περιληφθεί σ’ αυτό η αντιπολίτευση ή προσκαλώντας αποστολές ξένων παρατηρητών (Ε.Ε., ΟΗΕ, Ίδρυμα Κάρτερ).
Από την πλευρά της, αφού έκανε μποϊκοτάζ στις προεδρικές εκλογές του 2018 και στις βουλευτικές εκλογές του 2020, η διαιρεμένη αντιπολίτευση αποφάσισε τελικά να συμμετάσχει στην ψηφοφοφορία, ελπίζοντας ότι θα της επιτρέψει να αποκτήσει μια θετική δυναμική εν όψει των προεδρικών εκλογών του 2024. Ο Χουάν Γκουαϊδό, ο οποίος δεν έχει εξουσία, αλλά αναγνωρίζεται ως προσωρινός πρόεδρος της Βενεζουέλας από περίπου 50 χώρες, εκτιμά πως «υπάρχει μια βεβαιότητα, ο Μαδούρο είναι και θα συνεχίσει να είναι παράνομος».
«Δεν υπάρχει δυνατότητα νοθείας με τα μηχανήματα», είχε υπογραμμίσει πριν από την ψηφοφορία ένας αντιπολιτευόμενος ειδικός στις εκλογικές αναμετρήσεις, «όμως μπορούν να υπάρξουν καταναγκασμός, διώξεις, εξαγορά ψήφων, ανισότητα στην πρόσβαση στα μέσα ενημέρωσης».