Στροφή προς τα αριστερά φαίνεται να πραγματοποιεί ο Μάρτιν Σουλτς, υποψήφιος του γερμανικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος (SPD) για την καγκελαρία.
Ο Σουλτς φέρεται να είναι αποφασισμένος να βάλει στην ημερήσια προεκλογική διάταξη ένα αμιγώς σοσιαλδημοκρατικό ζήτημα, αυτό της κοινωνικής δικαιοσύνης, ωστόσο οι γερμανικές εργοδοτικές οργανώσεις αντιδρούν.
Μερικές από τις πρώτες εξαγγελίες του Μάρτιν Σουλτς:
# Λιγότερες συμβάσεις ορισμένου χρόνου στην αγορά εργασίας
# περισσότερα προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης για ανέργους
# περισσότερα δικαιώματα συναπόφασης για τα συνδικάτα στις μεγάλες επιχειρήσεις
# μέγιστη δυνατή αυτονομία στα ωράρια εργασίας
# δωρεάν παιδεία
# παράταση στον χρόνο πληρωμής του επιδόματος ανεργίας.
Πρόκειται για σημαντικές «διορθώσεις», όπως τις αποκαλεί ο Σουλτς, στις οδυνηρές περικοπές που είχε καθιερώσει παλαιότερα η περίφημη Ατζέντα 2010 του Σρέντερ, με αποτέλεσμα να αποξενώσει ή ακόμη και να απομακρύνει πολλούς αριστερούς Σοσιαλδημοκράτες από το SPD.
«Κάναμε λάθη κι εμείς, αλλά δεν αποτελεί ψόγο να αναγνωρίζεις τα λάθη σου και να προσπαθείς να τα διορθώσεις» τονίζει ο υποψήφιος καγκελάριος, ο οποίος ανήκει στον λεγόμενο «κύκλο του Seeheim», δηλαδή την πιο συντηρητική τάση του SPD.
Η περίφημη Ατζέντα 2010 του πρώην καγκελαρίου Γκέρχαρντ Σρέντερ είχε οδηγήσει το γερμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) στη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας του.
Οι βαθιές περικοπές στα επιδόματα ανεργίας και κοινωνικής πρόνοιας που οδήγησαν ουσιαστικά σε αποδόμηση του γερμανικού κοινωνικού κράτους δίχασαν το κόμμα όσο κανένα άλλο ζήτημα τις τελευταίες δεκαετίες.
Το γεγονός ότι οι ίδιοι οι Σοσιαλδημοκράτες ήταν εκείνοι που τελικά υλοποίησαν ό,τι επανειλημμένως ζητούσαν, αλλά ουδέποτε τόλμησαν να κάνουν πράξη οι συντηρητικές-φιλελεύθερες κυβερνήσεις του Χέλμουτ Κολ, είναι κάτι που πολλοί ψηφοφόροι του SPD δεν συγχώρησαν στο κόμμα τους μέχρι και σήμερα.
Το πρόγραμμα των επώδυνων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων προκάλεσε εντονότατες αντιδράσεις στην εποχή του. Πάντως, σήμερα εκθειάζεται ακόμη και από πολιτικούς αντιπάλους -δηλαδή από την ίδια την Άνγκελα Μέρκελ.
Οι περισσότεροι αποδίδουν την ισχυρή θέση της Γερμανίας σήμερα στις τολμηρές για την εποχή τους πολιτικές που προώθησε ο προκάτοχος της Άνγκελα Μέρκελ στην καγκελαρία. Αυτός ήταν όμως και ένας από τους βασικούς λόγους που ο Γκέρχαρντ Σρέντερ έχασε το 2005 τις πρόωρες εκλογές. Οι Σοσιαλδημοκράτες είχαν χάσει την άμεση επαφή με την εκλογική τους πελατεία, την αριστερή πτέρυγα, τα συνδικάτα και έκτοτε δεν κατάφεραν να συνέλθουν πραγματικά.
Τα σχέδια του Μάρτιν Σουλτς
Με τον αέρα των ευνοϊκών για το SPD δημοσκοπήσεων στα πανιά του ο νυν υποψήφιος του κόμματος για την καγκελαρία Μάρτιν Σουλτς προτείνει βαθιές αλλαγές στην Ατζέντα 2010, οι οποίες προκαλούν ήδη αίσθηση. Στο επίκεντρο των μεταρρυθμίσεων που θέλει να υλοποιήσει βρίσκεται το λεγόμενο επίδομα ανεργίας 1 (Arbeitslosengeld I), το οποίο σήμερα καταβάλλεται για 12 μήνες, ενώ για άτομα άνω των 58 ετών για 24 μήνες.
Ο Μάρτιν Σουλτς και η υπουργός Εργασίας Αντρέα Νάλες θέλουν να επιμηκύνουν τον χρόνο καταβολής του επιδόματος στους ανέργους για όσο χρόνο αυτοί παρακολουθούν μαθήματα επαγγελματικής κατάρτισης, μετεκπαίδευσης κ.ο.κ.
Όποιος δηλαδή παρακολουθεί, για παράδειγμα, εξάμηνα μαθήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών θα έχει το δικαίωμα να λαμβάνει για άλλους έξι μήνες το νέο «επίδομα ανεργίας Q», που θα έχει το ίδιο ύψος με το επίδομα ανεργίας 1, δηλαδή 60% του τελευταίου καθαρού μισθού.
Επιπλέον, όποιος δεν βρίσκει θέση εργασίας έπειτα από ένα πρόγραμμα κατάρτισης θα συνεχίσει να λαμβάνει το επίδομα ανεργίας. Το ανώτερο χρονικό όριο θα είναι 48 μήνες, δηλαδή 4 χρόνια.
Ο Μ. Σουλτς κάνει λόγο για το «δικαίωμα στην προστασία» και το δικαίωμα του ανέργου στη μετεκπαίδευση. Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα οι Υπηρεσίες Ευρέσεως Εργασίας είναι εκείνες που αποφασίζουν ποιοι άνεργοι επιτρέπεται να παρακολουθήσουν μαθήματα μετεκπαίδευσης και ποιοι όχι.
Στρίβει αριστερά ο Μάρτιν Σουλτς
Οι προτάσεις Σουλτς και Νάλες βρίσκουν φυσικά ευήκοα ώτα σε ένα κόμμα που έχει ως σημαία του την κοινωνική δικαιοσύνη και το οποίο επτά μήνες πριν από τις εκλογές θέλει να τραβήξει διαχωριστικές γραμμές από τη συγκυβερνώσα συντηρητική χριστιανική ένωση της Μέρκελ.
Με τις προτάσεις συμφωνούν και τα συνδικάτα που ζητούν ακόμη μεγαλύτερες διορθώσεις. Ο Ράιντερ Χόφμαν, πρόεδρος του Συνδέσμου των Γερμανικών Συνδικάτων, εκτιμά ότι το σχέδιο Σουλτς διορθώνει το «μέγα λάθος» της Ατζέντας 2010.
Οι Χριστιανοδημοκράτες, όμως, υποστηρίζουν ότι η μεταρρύθμιση του 2003 είναι ένα φάντασμα του παρελθόντος το οποίο ανασύρουν οι πολιτικοί τους αντίπαλοι από το χρονοντούλαπο της ιστορίας για λόγους λαϊκισμού. Για ακριβό προεκλογικό δώρο κάνουν λόγο οι εργοδότες.
Οι Σοσιαλδημοκράτες, πάντως, έχουν υπολογίσει το κόστος της επιμήκυνσης της διάρκειας καταβολής του επιδόματος ανεργίας στο ένα δις ευρώ. Αναμφίβολα, λεφτά υπάρχουν. Το ταμείο ανεργίας μετρά στην παρούσα φάση πλεόνασμα ύψους 11,5 δις ευρώ. Βέβαιο είναι ότι το «επίδομα ανεργίας Q» είναι ένα από τα θέματα που θα κυριαρχήσουν στον γερμανικό προεκλογικό αγώνα.
Θα μπορέσει, άραγε, να ενσωματώσει στο δυναμικό του και την αριστερή συνιστώσα των Σοσιαλδημοκρατών; Σε αυτήν τη δύσκολη άσκηση ισορροπίας δεν τα είχε καταφέρει πάντως ο «προκάτοχός» του Ζίγκμαρ Γκάμπριελ (ο οποίος παραμένει τυπικά πρόεδρος του SPD μέχρι την επίσημη εκλογή Σουλτς, τον Μάρτιο).
Η κριτική στην Ατζέντα 2010 προκάλεσε την άμεση αντίδραση του Γερμανικού Συνδέσμου Εργοδοτών, ο οποίος υποστηρίζει ότι ο υποψήφιος των Σοσιαλδημοκρατών δεν έχει πλήρη εικόνα των στοιχείων για την αγορά εργασίας.
Οι δημοσκοπήσεις φαίνεται να δικαιώνουν τον Σουλτς, καθώς φέρνουν τους Σοσιαλδημοκράτες έπειτα από πολλά χρόνια στο 30% και μερικές φορές ακόμη και μπροστά από τους κυβερνώντες Χριστιανοδημοκράτες της Άνγκελα Μέρκελ.
Αλλαγές στην Ατζέντα 2010
Αυτοί που αρχίζουν να ανησυχούν είναι οι Πράσινοι, το Κόμμα της Αριστεράς, αλλά και η ξενοφοβική «Εναλλακτική για τη Γερμανία», που προφανώς έχουν χάσει ψηφοφόρους προς όφελος του Μάρτιν Σουλτς. Η δριμεία κριτική του Κόμματος της Αριστεράς (Die Linke) στην Ατζέντα 2010 τo είχε αναδείξει μέχρι σήμερα σε προνομιακό εκπρόσωπο των «απλών ανθρώπων».
Τώρα, οι εκπρόσωποί του επιχειρούν να αμφισβητήσουν ή και να απαξιώσουν τις εξαγγελίες Σουλτς. Μέχρι στιγμής όλα αυτά δεν ενοχλούν τους Σοσιαλδημοκράτες. Και στο επόμενο συνέδριο του SPD, τον Μάρτιο, ο Μάρτιν Σουλτς ετοιμάζεται να παραλάβει και πανηγυρικά την προεδρία του κόμματος από τον απερχόμενο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ.
Πληροφορίες από DPA | Deutsche Welle
Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης