Καταιγιστικά πυρά δέχεται η βρετανική αστυνομία αλλά και η κυβέρνηση των Συντηρητικών από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, εξαιτίας του τρόπου, με τον οποίο χειρίστηκαν τις τελευταίες ημέρες τα σοβαρότατα επεισόδια τόσο στο Λονδίνο όσο και στα υπόλοιπα μεγάλα βιομηχανικά κέντρα της χώρας.
Τη στιγμή που η Scotland Yard θριαμβολογεί διά του εκπροσώπου της για «μαζικές συλλήψεις ταραξιών», ο έντυπος και ηλεκτρονικός Τύπος της Βρετανίας καταλογίζει σοβαρές ευθύνες στις αστυνομικές αλλά και στις πολιτικές αρχές.
Οι επικρίσεις αφορούν στην εν ψυχρώ δολοφονία του 29χρονου Mark Duggan την περασμένη εβδομάδα από αστυνομικούς, η οποία άναψε για τα καλά τη θρυαλλίδα της κοινωνικής αναταραχής, ενώ ταυτόχρονα πληθαίνουν οι καταγγελίες απλών πολιτών προς τα Μ.Μ.Ε. για εκτεταμένη άσκηση βίας και κατάχρηση εξουσίας.
Παράλληλα, ο άδικος χαμός τεσσάρων ατόμων τη νύχτα της Δευτέρας και της Τρίτης όξυνε ακόμη περισσότερο τα πνεύμα με τον Τύπο να κάνει λόγο για μια «αστυνομία ανίκανη να αντιμετωπίσει την οργή των νεαρών».
Δείτε στο χάρτη που ακολουθεί τις εστίες της βίας
«Οι τελευταίες τρεις μέρες απέδειξαν με τον καλύτερο τρόπο το πόσο ανίκανος ήταν ο κρατικός μηχανισμός να ελέγξει τα επεισόδια», σημειώνει η εφημερίδα «Guardian». Προσθέτει δε πως «η ευθύνη βαραίνει εξίσου τους ώμους των πολιτικών, της αστυνομίας καθώς και των τοπικών κοινοτήτων. Ωστόσο, αυτό που θα επιδείνωνε ακόμη περισσότερο την κατάσταση θα ήταν να καταφύγουμε στη βοήθεια του στρατού για να ελέγξει τις ταραχές. Όχι μόνο επειδή θα έξαπτε ακόμη περισσότερο τα πάθη των διαδηλωτών, αλλά επειδή ο στρατός δεν ενδείκνυται για τέτοιες περιπτώσεις. Οι αστυνομικές δυνάμεις είναι πάντα πιο εκπαιδευμένες να χειριστούν τέτοιες καταστάσεις εντός αστικών ορίων».
Και καταλήγει η εφημερίδα επισημαίνοντας ότι «στην παρούσα φάση, αυτό που απαιτείται είναι ψυχραιμία και υπομονή. Η κυριότερη μάχη που μαίνεται αυτή τη στιγμή στους δρόμους της χώρας έχει να κάνει με το ποια πλευρά έχει τον έλεγχο της κατάστασης».
Ευθύνες και στην πολιτική ηγεσία της χώρας
Εν τω μεταξύ, ομοβροντία επιθέσεων διά του Τύπου δέχονται και ο Βρετανός πρωθυπουργός, David Cameron, αλλά και ο επικεφαλής του συγκυβερνώντος κόμματος των Φιλελευθέρων, Nick Clegg, ενώ δεν λείπουν και οι αιτιάσεις προς το πρόσωπο του δημάρχου του Λονδίνου, Boris Johnson.
«Η Βρετανία ζει τον δικό της τυφώνα Κατρίνα», σημειώνει η εφημερίδα «Independent», υπογραμμίζοντας πως «όπως το 2005 η κυβέρνηση του George Bush φάνηκε να αιφνιδιάζεται από την καταστροφή που ενέσκηψε στη Νέα Ορλεάνη, έτσι και τώρα η κυβέρνηση συνασπισμού του David Cameron μοιάζει να βρίσκεται σε σύγχυση μπροστά στα γεγονότα των τελευταίων εικοσιτετραώρων».
Καταλήγει τονίζοντας ότι «Οι βίαιες συγκρούσεις των μεταναστών με τη γαλλική αστυνομία στα παρισινά προάστια το 2005 οφείλονταν στον κοινωνικό διαχωρισμό ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς. Οι βρετανικές ταραχές αποδεικνύουν πως δεν χρειάζεται να μένεις σε υποβαθμισμένες συνοικίες για να βιώσεις τον κοινωνικό αποκλεισμό, αλλά μερικές φορές αυτό είναι εφικτό ακόμη κι αν ζεις στα εύπορα προάστια του Λονδίνου».
Τα κοινά σημεία των εξεγέρσεων σε Βρετανία, Γαλλία και Ελλάδα
Τα εκτεταμένα επεισόδια βίας έχουν προκαλέσει, ωστόσο, προβληματισμό και στην άλλη πλευρά της Μάγχης.
Ο γαλλικός Τύπος, αν και κρίνει ότι υπάρχουν κοινά σημεία με την «Εξέγερση των Αθλίων» το 2005, δεν φαίνεται να συμμερίζεται τις εκτιμήσεις των Βρετανών γειτόνων περί ταυτόσημων περιστατικών».
Σε συνέντευξή του προς την εφημερίδα «Le Monde», ο διευθυντής του Κέντρου Κοινωνιολογικών Ερευνών για το Δίκαιο και τους Θεσμούς της Ποινικής Δικαιοσύνης (Cesdip), Fabien Jobard, επισημαίνει ότι η σύγκριση των εξεγέρσεων στη Βρετανία και τη Γαλλία, καθίσταται εξαιρετικά προβληματική, αφού τα ψυχολογικά – κοινωνικά κίνητρα των εξεγερμένων πολιτών διαφέρουν σε σημαντικό βαθμό από χώρα σε χώρα.
«Είναι αδύνατο να τοποθετήσουμε στο ίδιο πλαίσιο όλα αυτά τα γεγονότα. Και στο Βερολίνο υπάρχουν φτωχογειτονιές, με τους κοινωνικούς δείκτες να βρίσκονται στα ίδια επίπεδα με τις αντίστοιχες εξαθλιωμένες γειτονιές της Seine-Saint-Denis στο Παρίσι, αλλά εκεί δεν υπήρξαν ταραχές. Στην Ισπανία, το ποσοστό ανεργίας στους νέους δεν ήταν ποτέ σε τόσο υψηλό επίπεδο, όπως τώρα, αλλά ούτε κι εκεί υπήρξαν επεισόδια εναντίον αστυνομικών δυνάμεων», επισημαίνει ο κ. Jobard.
Ο ίδιος, πάντως, παραδέχεται ότι υπάρχουν κάποια κοινά σημεία, όπως η φτώχεια, η ανεργία, η ξενοφοβία και η μισαλλοδοξία, τα οποία μπορούν να πυροδοτούν σε κάθε περίπτωση απότομες εκρήξεις βίας, με απρόβλεπτες συνέπειες.
Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι στην Ελλάδα δεν ήταν λίγοι εκείνοι που παρομοίασαν την εξέγερση των Βρετανών «Αθλίων» με τα σοβαρά επεισόδια που διαδραματίστηκαν το Δεκέμβριο του 2008 στο κέντρο της Αθήνας, αμέσως μετά την εν ψυχρώ δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, από αστυνομικούς. Τότε ήταν ο 15χρονος Αλέξανδρος, τώρα είναι ο 29χρονος Mark.
Εξίσου σημαντικό είναι και το γεγονός ότι οι τρεις εξεγέρσεις σε Βρετανία, Γαλλία και Ελλάδα επαναφέρουν στο προσκήνιο τις σαφέστατες προειδοποιήσεις κοινωνιολόγων και ψυχολόγων το φθινόπωρο του 2009 προς τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Jean Claude Trichet, σχετικά με τις κοινωνικές συνέπειες και προεκτάσεις που θα εγκυμονούσε μια παρατεταμένη περίοδος οικονομικής κρίσης.
Λίγο μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers οι επιστήμονες έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας ότι όσο οι κυβερνήσεις και οι θεσμοί του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος θα εκπονούν ασφυκτικές και αυστηρότατες οικονομικές πολιτικές, με περικοπές μισθών, συντάξεων αλλά και κοινωνικών παροχών, τόσο θα αυξάνεται η ένταση της οργής των πολιτών και τόσο πιο δύσκολα θα εκτονώνεται.
