Αντικρουόμενες είναι οι αντιδράσεις για τις νέες κυρώσεις που ψήφισε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ κατά του Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα, με το Ισραήλ να χαρακτηρίζει την κίνηση «θετική» και την Τουρκία να διαμηνύει ότι αυτή η απόφαση θα «έχει κόστος».
«Η απόφαση που ψηφίστηκε από το ΣΑ χάρη στις αποφασιστικές προσπάθειες του Αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα αποτελεί ένα θετικό μέτρο» υπογραμμίζεται σε ανακοίνωση του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου. «Ελπίζουμε πως το θετικό αυτό μέτρο θα ακολουθήσει και μια αποφασιστική πράξη από τη χώρα, εναντίον της οποίας στρέφονται τα μέτρα, ειδικά στον ενεργειακό τομέα του Ιράν» προστίθεται.
«Η συμφωνία που υπήρξε στις 17 Μαΐου στην Τεχεράνη μεταξύ του Ιράν, της Βραζιλίας και της Τουρκίας για την παράδοση του ιρανικού ουρανίου διασφάλιζε αυτά που είχαν ζητήσει οι ΗΠΑ από τη Βραζιλία και την Τουρκία» δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος έθεσε θέμα μεταρρύθμισης στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Μιλώντας χθες το βράδυ στο τουρκικό τηλεοπτικό κανάλι 24, ο Νταβούτογλου είπε ότι η Τουρκία «δεν είναι ένα οποιοδήποτε μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας. Είμαστε η μόνη χώρα-μέλος που είναι γείτονας με το Ιράν».
«Οι κυρώσεις αυτές, με τη μορφή που ψηφίστηκαν, είναι η ήπια μορφή τους και σε αυτό συνέβαλαν οι προσπάθειες της Τουρκίας και η συμφωνία της Τεχεράνης. Στο σχέδιο απόφασης που είχε ετοιμαστεί περιλαμβάνονταν σοβαρές κυρώσεις κυρίως στους τομείς της ενέργειας, του εμπορίου, των μεταφορών, των ασφαλειών και των τραπεζών. Ήταν κυρώσεις που ήθελε το Ισραήλ και θα παρέλυαν το Ιράν» δήλωσε ο Τούρκος ΥΠΕΞ και, απαντώντας στην ερώτηση αν η Τουρκία θα εφαρμόσει την απόφαση του Σ.Α., είπε πως η Τουρκία θα συνεχίσει την πρακτική που ακολούθησε στο παρελθόν.
Ο Νταβούτογλου ανέφερε πως η Άγκυρα επιθυμεί την κατάργηση και των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί στο παρελθόν στο Ιράν και τόνισε ότι το εμπόριο μεταξύ της Τουρκίας και του Ιράν αγγίζει τα 10 δισ. δολάρια και, ότι σε περίπτωση που αρθούν οι κυρώσεις, το ποσό αυτό θα ανέλθει στα 30 δισ. δολάρια.
Είπε ακόμα πως γίνεται προσπάθεια να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η Τουρκία προτιμά την Ανατολή έναντι της Δύσης: «Η επιλογή μας είναι ξεκάθαρη. Πρώτα από όλα έχουμε ανθρωπιστικές επιλογές. Είμαστε εναντίον των πυρηνικών όπλων. Και δεύτερον έχουμε τα εθνικά μας συμφέροντα. Η ύπαρξη πυρηνικών όπλων, είτε αυτά είναι στο Ιράν είτε στο Ισραήλ ή σε άλλη χώρα, είναι εναντίον των εθνικών συμφερόντων της Τουρκίας».
Ο Τούρκος υπουργός είπε ότι «δεν θέλουμε στην περιοχή μας πυρηνικά όπλα» και σημείωσε ότι το Ιράν πρέπει να επιδείξει διαφάνεια και να συνεργαστεί με τη Διεθνή Οργάνωση Ατομικής Ενέργειας.
Ο κ. Νταβούτογλου έκανε λόγο για ανάγκη οικοδόμησης εκ νέου της διεθνούς πολιτικής, οικονομικής και πολιτιστικής τάξης και σημείωσε ότι ο ΟΗΕ δεν έχει προχωρήσει ακόμη σε μεταρρύθμιση και ότι το διεθνές σύστημα θα πρέπει να είναι περισσότερο συμμετοχικό. «Δεν θα γίνουμε το μικρόφωνο ή το μεγάφωνο κανενός» είπε ο υπουργός.
Ερωτηθείς σχετικά με την κριτική που ασκείται προς την Τουρκία, ότι έχει γυρίσει την πλάτη της στην Ευρώπη, ο Νταβούτογλου είπε πως η κριτική αυτή θα ήταν σωστή, εάν μιλούσαμε για μια Ε.Ε. που είχε καταργήσει το εμπάργκο στην Κύπρο μετά το σχέδιο Ανάν, για μια Ε.Ε. που δεν κάνει συνεχώς λόγο για ειδικές σχέσεις της Τουρκίας. «Η Ε.Ε. έχει διαπράξει μεγάλη αδικία στο Κυπριακό» είπε ο Τούρκος υπουργός και σημείωσε ότι, εξαιτίας του Κυπριακού, παραμένουν κλειστά επτά κεφάλαια στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας.
Ωστόσο, είπε ότι «δεν υπάρχει δήλωση Τούρκου ηγέτη ότι εγκαταλείψαμε την Ε.Ε., παρ’ όλα αυτά συμμετέχουμε σε όλες τις συναντήσεις της Ε.Ε.».
