Σύνταξη – επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Μια νέα έρευνα διαπιστώνει ότι τα χημικά απόβλητα που ξεχύνονται στις τουαλέτες και στέλνονται σε εγκαταστάσεις αποχέτευσης, πιθανώς αποτελούν σημαντική πηγή ρύπανσης των υδάτων.
Όλο το χαρτί υγείας από όλο τον κόσμο που ελέγχθηκε για τοξικά «για πάντα χημικά» (PFAS), περιείχε τις ενώσεις και τα απόβλητα που – καθώς ξεπλένονται στις τουαλέτες και στέλνονται σε μονάδες επεξεργασίας λυμάτων – πιθανότατα συνιστούν μια σημαντική πηγή ρύπανσης των υδάτων, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Μόλις μπουν στη μονάδα επεξεργασίας λυμάτων, οι χημικές ουσίες μπορούν να συσκευαστούν στη λάσπη λυμάτων που τελικά χρησιμοποιείται ως λίπασμα σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις ή χύνεται σε υδάτινες οδούς. «Το χαρτί υγείας θα πρέπει να θεωρείται ως δυνητικά σημαντική πηγή PFAS που εισέρχεται στα συστήματα επεξεργασίας λυμάτων», αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Τα PFAS είναι μια κατηγορία περίπου 14.000 χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται συνήθως για να κάνουν χιλιάδες καταναλωτικά προϊόντα να ανθίστανται στο νερό, τους λεκέδες και τη θερμότητα. Ονομάζονται «για πάντα χημικά» επειδή δεν διασπώνται με φυσικό τρόπο και συνδέονται με το καρκίνο, τις εμβρυϊκές επιπλοκές, την ηπατική νόσο, τη νεφρική νόσο, τις αυτοάνοσες διαταραχές και άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας. Η μελέτη έλεγξε 21 μεγάλες μάρκες χαρτιού υγείας στη Βόρεια Αμερική, τη Δυτική Ευρώπη, την Αφρική, την Κεντρική Αμερική και τη Νότια Αμερική, αλλά δεν κατονόμασε τις μάρκες.
Η έκθεση του Πανεπιστημίου της Φλόριντα που έχει αξιολογηθεί από ομοτίμους δεν εξέτασε τις επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων που σκουπίζονται με μολυσμένο χαρτί υγείας. Τα PFAS μπορεί να απορροφηθούν από το δέρμα, αλλά δεν υπάρχει έρευνα για το πώς μπορεί να εισέλθει στο σώμα κατά τη διάρκεια της διαδικασίας σκουπίσματος. Ωστόσο, αυτή η περίπτωση «αξίζει οπωσδήποτε να διερευνηθεί», είπε ο David Andrews, ανώτερος επιστήμονας της Environmental Working Group, μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης δημόσιας υγείας που παρακολουθεί τη ρύπανση PFAS.
Οι μάρκες που χρησιμοποιούν ανακυκλωμένο χαρτί είχαν τις ίδιες ποσότητες PFAS με αυτές που δεν το έκαναν, και μπορεί να μην υπάρχει μέθοδος που να αποτρέπει την παρουσία PFAS στο χαρτί υγείας, δήλωσε ο Jake Thompson, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα. «Δεν βιάζομαι να αλλάξω το χαρτί υγείας μου και δεν λέω ότι οι άνθρωποι πρέπει να σταματήσουν ή να μειώσουν την ποσότητα χαρτιού υγείας που χρησιμοποιούν», πρόσθεσε. «Το ζήτημα είναι ότι εντοπίζουμε μια άλλη πηγή PFAS που υπογραμμίζει ότι τα χημικά αυτα είναι πανταχού παρόντα», σύμφωνα με τον ίδιο.
«Τα επίπεδα PFAS που ανιχνεύθηκαν είναι αρκετά χαμηλά ώστε να υποδηλώνουν ότι οι χημικές ουσίες χρησιμοποιούνται στη διαδικασία παραγωγής για να αποτρέψουν την προσκόλληση του χαρτοπολτού στα μηχανήματα», είπε ο Thompson. Τα PFAS χρησιμοποιούνται συχνά ως λιπαντικά στη διαδικασία παραγωγής και ορισμένες από τις χημικές ουσίες συνήθως αφήνονται πάνω ή μέσα σε καταναλωτικά αγαθά.
Σε μια δήλωση στο site ειδήσεων WSVN της Φλόριντα, ένας εμπορικός όμιλος που εκπροσωπεί τη βιομηχανία χαρτιού υγείας είπε ότι δεν προστίθεται κανένα PFAS στο χαρτί υγείας. Ο Thompson όμως απάντησε ότι «τα στοιχεία τη ερευνας φαίνεται να υποδηλώνουν το αντίθετο» αν και μπορεί να είναι αλήθεια ότι τα PFAS δεν προστίθενται σκόπιμα. «Οι εταιρείες μπορεί να μην γνωρίζουν ότι χρησιμοποιείται επειδή μπορεί να προέρχεται από τον κατασκευαστή των οργάνων που χρησιμοποιούν», πρόσθεσε.
Οι ερευνητές εντόπισαν έξι ενώσεις PFAS, με το 6:2 diPAP (Fluorotelomer phosphate diester) να αντιπροσωπεύεται στα υψηλότερα επίπεδα. Η ένωση δεν έχει μελετηθεί ενδελεχώς, αλλά συνδέεται με δυσλειτουργία των όρχεων. Η μελέτη διαπίστωσε επίσης την παρουσία PFOA (Perfluorooctanoic acid), μιας εξαιρετικά τοξικής ένωσης και είναι γνωστό ότι το 6:2 diPAP μπορεί να μετατραπεί σε PFOA μόλις βρεθεί στο περιβάλλον.
Ο μέσος Αμερικανός χρησιμοποιεί 26 κιλά χαρτί υγείας το χρόνο και περισσότερα από 8,6 δισεκατομμύρια κιλά χαρτί υγείας ξεπλένεται κάθε χρόνο στις ΗΠΑ. Η μελέτη έλεγξε επίσης τα αποβλητα σε οκτώ μονάδες επεξεργασίας λυμάτων και διαπίστωσε ότι είναι πιθανό πως το 6:2 diPAP που περιέχεται στο χαρτί υγείας, να αντιπροσωπεύει μεγάλο μέρος της ένωσης που βρίσκεται στα λύματα.
«Ωστόσο, τα PFAS είναι τόσο κοινά που είναι δύσκολο να εντοπιστεί η πηγή τους με ακρίβεια, γεγονός που τονίζει το μεγαλύτερο ζήτημα σχετικά με την ευρεία χρήση των χημικών», συμπληρωσε ο Thompson.
«Ως κοινωνία πρέπει να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε για αυτό το πρόβλημα», καταλήγει.
Πηγη: The Guardian