Η έκπληξη δεν θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη. Δεν πρόλαβαν να περάσουν πολλές ημέρες μετά την απόρριψη του αιτήματος των Δυτικών Βαλκανίων για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε., αλλά ούτε και να ακουστούν καλά-καλά οι προειδοποιήσεις για νέες εντάσεις στην περιοχή μετά το γαλλικό βέτο, και οι τρεις ισχυροί άνδρες των Βαλκανίων, ο Αλεξάντερ Βούτσιτς της Σερβίας, ο Έντι Ράμα της Αλβανίας και ο Ζόραν Ζάεφ της Βόρειας Μακεδονίας, έχουν φιλόδοξα σχέδια, που υλοποιούν με μεγάλα βήματα, προς την κατεύθυνση μιας πραγματικά θαυμαστής συμφωνίας.
Χέρι με χέρι
Όπως μεταδίδει η Deutsche Welle, επί χρόνια οι Βρυξέλλες πίεζαν για μια στενή συνεργασία των χωρών των
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι συνεργασία ή δικτύωση, όπως το αποκαλούν κοινοτικοί ειδήμονες, θα χρειάζονταν επειγόντως οι χώρες των Βαλκανίων. Σε πολλά σύνορα κάθονται ακινητοποιημένα ακόμα και μέρες φορτηγά, όταν μεταφέρουν προϊόντα από ανταγωνιστή χώρα της περιοχής. Δασμοί και διαδικαστικά προβλήματα αποκλείουν τις πολλές μικρές αγορές από τον γείτονα. Δεν έχει προηγούμενο σε όλον τον κόσμο το ύψος των δασμών που επιβάλλει το Κόσοβο σε προϊόντα από τη Σερβία. Ακόμη και για ιδιώτες, κυρίως το καλοκαίρι, τα ταξίδια σε γειτονικές βαλκανικές χώρες συνοδεύονται με ανυπέρβλητα εμπόδια. Όλα αυτά για την οικονομία είναι εξοντωτικά. Οι επενδυτές δεν ενδιαφέρονται για χώρες με μικρή αγοραστική δύναμη και οι προμηθευτές δεν επιδιώκουν αγορές με πρακτικές που ισοδυναμούν με «καψόνι».
Στο παρελθόν οι βαλκανικές χώρες συνωστίζονταν στον δρόμο προς την Ε.Ε., τώρα χέρι-χέρι θέλουν να προχωρήσουν μαζί μπροστά. Μόλις τον Οκτώβριο ο Σέρβος πρόεδρος Βούτσιτς και οι πρωθυπουργοί της Αλβανίας και τη Βόρειας Μακεδονίας διατύπωσαν στο Νόβι Σαντ τον στόχο να εισαγάγουν στα Βαλκάνια τις 4 ελευθερίες διακίνησης αγαθών, κεφαλαίων, ανθρώπων και υπηρεσιών. Σαν «ένα μικρό Σένγκεν», όπως το αποκάλεσε ο Βούτσιτς, οι κάτοικοι των χωρών αυτών θα μπορούν από το 2021 να ταξιδεύουν χωρίς διαβατήρια, αλλά με αστυνομικές ταυτότητες. Αλλά τα Βαλκάνια δεν θα ήταν Βαλκάνια, εάν ο διάβολος δεν κρυβόταν στις λεπτομέρειες. Με τα σύνορά τους οι τρεις νεόκοποι φίλοι περικυκλώνουν ένα τέταρτο κράτος, το Κοσσυφοπέδιο. Για να εξασφαλιστούν απρόσκοπτα τα ταξίδια από τη Σερβία προς την Αλβανία, όπως άφησε να εννοηθεί ο Βούτσιτς, θα πρέπει να γίνονται μέσω πολλών παρακαμπτήριων οδών, όσο καιρό η Σερβία δεν αναγνωρίζει το Κοσσυφοπέδιο.
Εμπόδιο το άλυτο πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου
Πυρήνας της «Ε.Ε. των Βαλκανίων» είναι ο νέος άξονας Βελιγραδίου-Τιράνων. Με το σκηνοθετημένο στήσιμο μιας ιστορικής συμφιλίωσης ανάμεσα στους Σέρβους και τους Αλβανούς πριν από τρία χρόνια αποκόμισαν, τόσο ο Σέρβος Βούτσιτς όσο και ο Αλβανός Ράμα, πλεονεκτήματα. Αλλά οι δύο χώρες δεν έχουν ιδιαίτερα προβλήματα και δεν είχαν καμιά ανάγκη συμφιλίωσης. Ωστόσο, είναι πιο εύκολο να οδηγηθεί σε λύση το άλυτο πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου μέσω των φιλικά διακείμενων Τιράνων παρά με την πεισματική στάση της Πρίστινας. Ο Έντι Ράμα από τη μεριά του παίζει πολύ ευχαρίστως τον ρόλο του «προέδρου όλων των Αλβανών». Αλλά και στον Ζόραν Ζάεφ κάνει καλό η σύμπλευση με τις άλλες δύο χώρες. Από τη μία χρειάζεται χειροπιαστή επιτυχία μετά το χαστούκι που πήρε η χώρα το από την Ε.Ε. Και από την άλλη θα πρέπει να εξασφαλίσει ότι Βελιγράδι και Τίρανα δεν κάνουν παιχνίδι σε βάρος του και δεν εγείρουν αξιώσεις ως διαπραγματευτική δύναμη για το αλβανικό τμήμα του πληθυσμού στη χώρα του.
Πηγή: Deutsche Welle