Πρωταγωνιστής για την ώρα παραμένει ο Ερντογάν
Του Κώστα Μπετινάκη
Η αρχηγός του «Καλού Κόμματος»(“Iyi’’) Μεράλ Ακσενέρ έχει δημιουργήσει ελπίδες σε πολλούς ψηφοφόρους στην Τουρκία ότι είναι σε θέση να νικήσει τον πρόεδρο Ερντογάν, στις πρόωρες προεδρικές εκλογές της 24ης Ιουνίου.
Άλλοι όμως υποστηρίζουν ότι στέκεται εμπόδιο ώστε να βρεθεί ένας κοινός υποψήφιος από την αντιπολίτευση. Αν και τα πράγματα δεν δείχνουν τόσο ευνοϊκά σ΄ αυτήν την κατεύθυνση, ιδιαίτερα μετά την απορριπτική δήλωση που έκανε ο πρώην πρόεδρος Αμπντουλά Γκιουλ, ότι δεν σκοπεύει να είναι υποψήφιος.
Ο Γκιουλ (στην φωτογραφία με την σύζυγό του Hayrunnisa) που θεωρείται από τους μεταρρυθμιστές στην Τουρκία, έχει συμπάθειες τόσο στους συντηρητικούς συμπατριώτες του, όσο και τους φιλελεύθερους αλλά και τους Κούρδους ακόμη και αναμενόταν να «κλέψει» πολλές ψήφους από τους δυσαρεστημένους πλέον παραδοσιακούς ψηφοφόρους του Ερντογάν. Δυσαρεστημένους λόγω της αυταρχικής στάσης του στην πολιτική σκηνή αλλά και της κατιούσας που έχει πάρει η τουρκική οικονομία.
Η προσπάθεια ήταν να κατέλθει ο Γκιουλ κοινός υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων αλλά και του Κουρδικού ΚόμματοςΨ, του οποίου η ηγεσία και πάρα πολλοί βουλευτές είναι φυλακισμένοι από τον Ερντογάν, κατηγορούμενοι ότι «ευνοούν την τρομοκρατία του ΡΚΚ».
Σχολιαστές υποστήριζαν ότι απέτυχε η στρατηγική του Κιλιντζντάρογλου που προέβλεπε πως στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών οι συντηρητικοί Κούρδοι μαζί με τους οπαδούς του HDP και φυσικά μαζί με τους ψηφοφόρους του κεμαλικού CHP θα έδιναν τη νίκη στον Γκιουλ.
Τα πράγματα περιπλέκονται όμως ακόμη περισσότερο, μετά την δήλωση του προέδρου του «Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού κόμματος (CHP) της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτζντάρογλου, στις 29 Απριλίου ότι «οι αρχηγοί των κομμάτων δεν θα πρέπει να συμμετέχουν σε προεδρικές εκλογές επειδή η θέση αυτή απαιτεί «πολιτική αμεροληψία».
Η δήλωση αυτή έρχεται καθώς ο πρόεδρος Ερντογάν, έχει και πάλι αναλάβει καθήκοντα επικεφαλής του κυβερνώντος κόμματος.
Σε δήλωση που έκανε στους δημοσιογράφους στην Μαρμαρίδα ο Κιλιτζντάρογλου, αφού επανέλαβε πως δεν θα είναι ο ίδιος υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές τον άλλο μήνα, είπε ακόμη πως «ο πρόεδρος θα πρέπει να πάρει όρκο αμεροληψίας στην Εθνοσυνέλευση, πριν αναλάβει τα καθήκοντά του». Γι ανα προσθέσει: «Αν ο πρόεδρος συνδέεται με ένα κόμμα πώς θα μπορεί να λάβει θέση ως προς κάποιο πρόβλημα αμερόληπτα;».
Έτσι, το Ρεπουμπλικανικό κόμμα, δεν έχει ακόμη ανακοινώσει υποψηφιότητα για τις προεδρικές εκλογές. Κάτι που θα πρέπει να γίνει ως την επίσημη προθεσμία της 9ης Μαΐου.
Η αρχηγός του «Καλού Κόμματος- Iyi», είχε δηλώσει την προηγούμενη εβδομάδα ότι δεν σκοπεύει να αποσυρθεί από τον προεκλογικό αγώνα, για να ανοίξει το δρόμο στον Γκιουλ.
ΑλλάούτεεπιθυμούσεσυνεργασίαμετοκουρδικόHDP, επειδή και εκείνη το κατηγορεί για διασυνδέσεις με το ΡΚΚ, το οποίο χαρακτηρίζει «τρομοκρατικό», όπως η κυβέρνηση της Άγκυρας.
Αλλάούτε το HDP έδειξε προθυμία συνεργασίας με το «Καλό Κόμμα» με δεδομένο το παρελθόν της Ακσενέρ ως υπουργού Εσωτερικών. Τότε είχε συνδεθεί το όνομά της με την σκοτεινή περίοδο του Κουρδικού ζητήματος, όπου στην Νοτιοανατολική Τουρκία σημειώνονταν σχεδόν καθημερινά παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και φόνοι Κούρδων που θεωρούνταν ως συνεργάτες του ΡΚΚ.
Πάντως, η Ακσενέρ επιμένει ως σήμερα, πως ουδεμία σχέση είχε με τους φόνους των Κούρδων στην διάρκεια της υπουργικής της θητείας.
Αλλά και οι σκληροπυρηνικοί οπαδοί του CHP, όσο και οι αριστεροί είχαν αντιρρήσεις για την υποψηφιότητα Γκιουλ, λόγω του ισλαμικού του παρελθόντος.
Η Asli Aydintasbas, μέλος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων του Συμβουλίου της Ευρώπης, σε άρθρο της από την στήλη που έχει στην αντιπολιτευόμενη εφημερίδα Cumhuriyet περιγράφει την πολιτική κατάσταση –όπως έχει διαμορφωθεί ως σήμερα: «Υπάρχουν 60% ως65%συντηρητικοί/εθνικιστές, οι περισσότεροι από τους οποίους δεν πρόσκεινται στο CHP. Αυτός ήταν κι ο λόγος που το αρχηγείο του CHP προωθούσε την υποψηφιότητα Γκιουλ ως το μόνο υποψήφιο που θα μπορούσε να πάρει τη νίκη από τον Ερντογάν, στο δεύτερο γύρο των εκλογών».
Όσο για την Ακσενέρ, για την η οποία η Aydintasbas,υποστηρίζει πως «προεκλογική της τακτική με κριτικό λόγο να αντιπαλέψει τον Ερντογάν», οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις τις δίνουν μόλις 7%-11% των ψήφων.
Η Μεράλ Ακσενέρ, η ακροδεξιά κοσμική εθνικίστρια που αποσχίσθηκε από τοΕθνικιστικό Κίνημα MHPτου «Γκρίζου Λύκου» Ντεβλέτ Μπαχτσελί, για να αποκληθεί η ίδια πλέον «Μοναχική Λύκαινα», ήταν η πρώτη που ανακοίνωσε ότι θα διεκδικήσει την προεδρία από τον Ερντογάν.
Από το 2007 ως το 2015 η Ακσενέρ ήταν βουλευτής με το Εθνικιστικό Κίνημα. Αντέδρασε όμως μαζί με πολλά άλλα μέλη, όταν ο Μπαχτσελί αποφάσισε να συμμαχήσει με τον Ερντογάν και έφυγαν από τοMHP. Η ίδια δημιούργησε το “Καλό Κόμμα» τον περασμένο Οκτώβριο.
Στις 24 Ιουνίου οι Τούρκοι θα ψηφίσουν και για πρόεδρο και για ανανέωση της Εθνοσυνέλευσης. Αναμφίβολα η παρουσία της ‘Ακσενέρ έχει θερμάνει την πολιτική ατμόσφαιρα.
Από τις επιτυχίες της ήταν η συμφωνία με τον Κιλιντζντάρογλου για τον «δανεισμό» 15 βουλευτών από το Ρεπουμπλικανικό κόμμα, οι οποίοι πέρασαν στο «Καλό κόμμα» και έτσι να συγκεντρώσει τους απαιτούμενους 20, ώστε να αποκτήσει το δικαίωμα συμμετοχής στις βουλευτικές εκλογές.
Όσο πάντως συνεχίζονται οι καθυστερήσεις στις πολιτικές διεργασίες στο στρατόπεδο των κεμαλιστών, ο Ερντογάν κυριαρχεί με τους αυστηρούς νόμους λόγω της παράτασης της κατάστασης έκτακτης ανάγκης (που έχει επιβληθεί μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα τους Ιουλίου 2016) όσο και του ανεξέλεγκτου στην προετοιμασία των καλπών –που στις προηγούμενες εκλογές υπήρξαν κατηγορίες (από διεθνείς παρατηρητές που είχαν επίτηδες καθυστερήσει να ειδοποιηθούν ποια εκλογικά κέντρα θα παρακολουθούσαν) ότι είχαν «τροφοδοτηθεί δεόντως από πριν».
Έτσι και τώρα θεωρείται από πολλούς πως ενδεχόμενη νίκη της αντιπολίτευσης περνά στην σφαίρα του ονείρου.
Ο Howard Eissenstat, Τούρκος ερευνητής στο Πανεπιστήμιο St. Lawrence έγραψε στο Tweeter: «Η εκλογική διαδικασία είναι ήδη προαποφασισμένη. Αν δεν του βγαίνουν τα αποτελέσματα θα τα διαμορφώσει κατά το δοκούν».
Το HDP θέλει υποψήφιο τον φυλακισμένο Ντεμιρτάς
Ήταν η έκπληξη των τελευταίων προεδρικών εκλογών στην Τουρκία, όταν το HDP είχε λάβει το 9,8% των ψήφων και αναδείχθηκε το αριστερό κουρδικό κυρίως HDP σε τρίτη πιο ισχυρή πολιτική δύναμη της χώρας.
«Ο κόσμος θυμάται ακόμη την επιτυχία του Ντεμιρτάς στις προηγούμενες εκλογές», λέει ο εκπρόσωπος του κόμματος Αϊχάν Μπιλγκέν στην Deutsche Welle.
«Έχουμε ζυγίσει όλους τους πιθανούς κινδύνους και τα νομικά ζητήματα που ανακύπτουν και παρ΄ όλ΄ αυτά θα χρίσουμε τον Ντεμιρτάς υποψήφιο. Τώρα επεξεργαζόμαστε την προεκλογική εκστρατεία που θα ακολουθήσουμε. Έχουμε συνεχή επαφή με όλες τις πρωτοβουλίες πολιτών που μέχρι σήμερα στήριζαν το HDP και υπό την καθοδήγηση του Ντεμιρτάς θα ξεκινήσουμε μία προεκλογική καμπάνια, η οποία θέτει επί τάπητος τα πραγματικά προβλήματα της Τουρκίας».
«Μπορεί να είναι υπό κράτηση, αλλά συνεχίζει τον αγώνα του για τη δημοκρατία ακόμη και από εκεί που βρίσκεται. Στην πραγματικότητα αυτό ακριβώς αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα για την κατάσταση της δημοκρατίας στην Τουρκία. Εμείς ως HDP θεωρούμε καθήκον μας κάνουμε γνωστή την πολιτική κατάσταση που επικρατεί στην Τουρκία. Δεν θα κουραστούμε να επαναλαμβάνουμε ότι πρέπει να προστατευθούν τα δημοκρατικά δικαιώματα σε αυτή τη χώρα…».
Πέρα από την ιδεολογική αφετηρία και την αναμφισβήτητη απήχηση του Ντεμιρτάς στο εκλογικό σώμα, το γεγονός ότι ο πρώην ηγέτης του HDP παραμένει στη φυλακή δεν επηρεάζει την υποψηφιότητά του. «Μας είναι απόλυτα σαφές ότι υπάρχουν ορισμένα πρακτικά εμπόδια», λέει ο εκπρόσωπος του κουρδικού κόμματος.
Στον απόηχο του αποτυχημένου πραξικοπήματος κατά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς όχι μόνο συνελήφθη αλλά και παραμένει προφυλακισμένος από τον Νοέμβριο του 2016 στις φυλακές υψίστης ασφαλείας στην Αδριανούπολη.
Το κόμμα έχει ήδη εκλέξει νέα ηγεσία χωρίς ωστόσο να ξεχνά τον χαρισματικό Ντεμιρτάς και σύμφωνα με πληροφορίες πρόκειται να τον ορίσει υποψήφιο για τη μεγάλη μάχη των προεδρικών εκλογών στις 24 Ιουνίου.