Σε κατάσταση νευρικής κρίσης έχει περιέλθει η Ουάσιγκτον με τις ανακατατάξεις στον Καύκασο που προϊδεάζουν για μία σειρά νέων στρατηγικών εξελίξεων με επίκεντρο την παραγωγή και διέλευση των αποθεμάτων υδρογονανθράκων της πρώην Σοβιετικής Ένωσης αλλά και το ενδεχόμενο σταδιακής ενσωμάτωσης στο Ρωσικό κορμό μεγάλων περιοχών της πρώην Σοβιετικής Αυτοκρατορίας που ανεξαρτητοποιήθηκαν μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου το 1989.
Τον εκνευρισμό της Ουάσιγκτον παρακολουθεί και η Ευρώπη, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Γαλλία που επιχειρεί μέσω της κρίσης στον Καύκασο να αποκτήσει ερείσματα στη «Διεθνή Σκηνή». Είναι ενδεικτική η φράση του Νικολά Σαρκοζί σε στελέχη του κόμματός του προ καιρού. «Δεν θα επιτρέψω ποτέ πια στην Αμερική να διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο σε θέματα που απασχολούν καταρχήν την Ευρώπη».
Σε αυτά τα πλαίσια το παιχνίδι είναι ανοικτό τόσο μεταξύ Δύσης και Ρωσίας όσο και Ευρωπαϊκών Δυνάμεων και Ηνωμένων Πολιτειών με φόντο τα στρατηγικά ενεργειακά αποθέματα και τις στρατηγικές επιλογές του Βλαντιμίρ Πούτιν που επανέθεσε τη χώρα του σε «τροχιά» Υπερδύναμης.
Το Σύνδρομο της Κίνας
Η παρουσία αμερικανικών πολεμικών σκαφών μεσαίας ισχύος στα νερά της Μαύρης Θάλασσας δεν ανησυχούν τους Ρώσους ναυάρχους όσο και εάν τα δυτικά ΜΜΕ επιχειρούν να κλιμακώσουν εικονικά την ένταση στον Εύξεινο Πόντο.
Η Δύση και το ΝΑΤΟ δεν διαθέτουν πραγματικά μέσα για να «στηρίξουν» την κυβέρνηση Σαακασβίλι μετά την αποσκίρτηση της Αμπχαζίας και της Οσετίας και κυρίως μετά την επιβολή άμεσου ελέγχου της παράκτιας ζώνης της Γεωργίας από τη Μόσχα. Το Σοχούμι είναι πλέον υπό ρωσικό έλεγχο και άρα η διέλευση του Μαύρου Χρυσού και του Φυσικού Αερίου από την περιοχή αυτή υπόκειται στο απόλυτο έλεγχο της Ρωσίας. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγουν οι αρμόδιοι αναλυτές της Ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας στις Βρυξέλλες που αντιλαμβάνονται πως το στρατηγικό παιχνίδι τελείωσε στον Καύκασο πριν καν αρχίσει.
«Ο Σαακασβίλι έκανε το αποτελεσματικότερο δυνατό δώρο στον Πούτιν, εισβάλλοντας στην Οσετία, αφού έτσι επέτρεψε να χρησιμοποιήσει την επιθετικότητα της Γεωργίας ως πρόσχημα για την ανατροπή των δεδομένων στον Καύκασο», φέρονται να πιστεύουν οι διπλωματικοί κύκλοι των Βρυξελλών που ασχολούνται με τις στρατηγικές επιλογές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και την Κοινοτική Ενεργειακή Πολιτική.
Στην πραγματικότητα ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχε προ έτους προειδοποιήσει τον ηγέτη της Γεωργίας, Σαακασβίλι και μάλιστα με απολύτως ξεκάθαρο τρόπο. «Αν η Τιφλίδα επιχειρήσει να ανατρέψει το σημερινό «Status Quo», τότε θα συμβεί ό,τι συνέβη και στη Βόρειο Κύπρο», φέρεται να εξήγησε στο Γεωργιανό πολιτικό ο νέος Τσάρος της Ρωσίας. Η απειλή υλοποιήθηκε. Στην πραγματικότητα η Ρωσία ενήργησε, όπως ενήργησε η Τουρκία στην Κύπρο το 1985 με την αναγνώριση της αποσκίρτησης των Κατεχομένων και όπως ενήργησαν οι ΗΠΑ και οι περισσότερες χώρες της Ε.Ε με την αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου.
Ο γαλλικός δάκτυλος
Την ώρα που ο Υπουργός Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας περιοδεύει στην Ουκρανία προκειμένου να συγκροτήσει «Μέτωπο» χωρών που απειλούνται από τη Μόσχα, η Γαλλία επιχειρεί να αμφισβητήσει το ρόλο του μονοπωλιακού χαρακτήρα συνεργάτη των ΗΠΑ στην Ευρώπη που παραδοσιακά διαδραματίζει το Λονδίνο. Υπ’ αυτήν την έννοια ο προεδρεύων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Νικολά Σαρκοζί, ελίσσεται εμφανώς, προκειμένου να διεκδικήσει ρόλο διαμεσολαβητή μεταξύ ΗΠΑ – Ευρώπης και στη συγκεκριμένη περίπτωση ΗΠΑ – Ρωσίας, μειώνοντας έτσι τη στρατηγική σημασία της Μεγάλης Βρετανίας ως αποκλειστικού εκφραστή των αμερικανικών θέσεων. Έτσι εξηγείται, σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους στις Βρυξέλλες, το Παρίσι και τη Μόσχα, η διαφαινόμενη και επαναλαμβανόμενη φιλοαμερικανική στάση του Γάλλου Προέδρου. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η προκλητική «αμερικανιά» του Γάλλου Υπουργού Εξωτερικών, Μπερνάρ Κουσνέρ, (Le Monde 27/8/2008) σύμφωνα με την οποία η Μόσχα θα μπορούσε να διεκδικήσει και άλλες περιοχές μετά τη Νότιο Οσετία και την Αμπχαζία όπως είναι η Κριμαία στον Ουκρανικό Νότο». Αυτή η δήλωση έρχεται να προσθέσει «νερό στο μύλο» του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που δηλώνει πως οι βλέψεις της Μόσχας στην περιοχή αφορούν τη Βόρειο Μολδαβία και τη Νότιο Ουκρανία .
Σε τεντωμένο σχοινί η Άγκυρα
Η Τουρκία ανακοίνωσε χθες επίσημα πως στηρίζει την εδαφική ακεραιότητα της Γεωργίας. Ωστόσο, οι αξιόπιστοι αναλυτές των μεγάλων τουρκικών εφημερίδων όπως και της σημερινής «Hurriyet» επισημαίνουν πως η τουρκική διπλωματία είναι σε πολύ δύσκολη θέση να στηρίξει τις επιλογές της Δύσης και του ΝΑΤΟ στον Καύκασο, αφού η Άγκυρα αναγνώρισε πρώτη την αποσκίρτηση της Βορείου Κύπρου και είναι από τις χώρες εκείνες που αναγνώρισαν αμέσως την ανεξαρτησία του Κοσσόβου. «Θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για την Τουρκία να αντιπαραθέσει μία αξιόπιστη επιχειρηματολογία έναντι της Ρωσίας, αφού η Μόσχα θα υπενθυμίζει σταθερά και συστηματικά το τι έχει συμβεί στην Κύπρο και το Κοσσυφοπέδιο», γράφει χαρακτηριστικά η «Hurriyet».
Αν παρακολουθήσει κανείς με προσοχή τις «ανεπίσημες» ή τουλάχιστον εκτός δημοσιότητας ενέργειες της τουρκικής διπλωματίας θα αντιληφθεί πως η Άγκυρα παίζει πολύ προσεκτικά το παιχνίδι και αποφεύγει να ερεθίσει τη «Ρωσική Αρκούδα», επισημαίνουν δυτικοί διπλωμάτες στην πρωτεύουσα της Τουρκίας, που υπενθυμίζουν την απαγόρευση που επέβαλε η Άγκυρα στη διέλευση σκαφών του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ από το Βόσπορο, επικαλούμενη το γράμμα και τον τύπο της «Συνθήκης του Μοντρέ».
Σοβαρή προειδοποίηση
Αργά σήμερα το μεσημέρι, ο πρέσβης της Ρωσίας στην Άγκυρα, Βλαντιμίρ Ιβανόφσκυ, απηύθυνε σοβαρή προειδοποίηση προς τις ΗΠΑ και εμμέσως σε κάθε άλλη ενδοαναφερόμενη χώρα πως θα πρέπει να γίνει απόλυτα σεβαστή η «Συνθήκη του Μοντρέ», η οποία διέπει το καθεστώς των Στενών. Προλαβαίνοντας μάλιστα τις όποιες αντιδράσεις ο κ. Ιβανόφσκυ δήλωσε πως η Ρωσία και η Τουρκία διατηρούν ταυτόσημες θέσεις επί του ζητήματος. Με άλλα λόγια, η Μόσχα διαμήνυσε στην Άγκυρα πως τα Στενά και ο Βόσπορος δεν είναι τουρκική υπόθεση αλλά διεθνής και πως κανείς δεν θα πρέπει να αποτολμήσει ανατροπή των υφισταμένων δεδομένων στην περιοχή.
Ο Τσάρος και το “σκάκι”
«Ο Πούτιν ανέλαβε την ηγεσία μιας χώρας που ήταν δραματικά ανύπαρκτη και διαλυμένη και μετά από λίγα χρόνια την επανέφερε ως βασικό παίκτη στην «Παγκόσμια Σκακιέρα», κερδίζοντας το στοίχημα της οικονομικής ανάκαμψης και αυτό της στρατηγικής ισχύος», δήλωσε σήμερα στη zougla.gr γνωστός Έλληνας πολιτικός που διαθέτει σοβαρή εμπειρία από τα τεκταινόμενα στις Βρυξέλλες και διατηρεί σοβαρές επαφές με κέντρα αποφάσεων στην Ευρώπη αλλά και την Αμερική.
«Μπορεί να έχει παραβιάσει όλες τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου, μπορεί να κατάφερε να επιβάλει απόλυτο έλεγχο στην παραγωγή και διέλευση στο πετρέλαιο, μπορεί να διεκδικεί και άλλες περιοχές που ανήκαν στη Σοβιετική Ένωση, αλλά κατάφερε να φοβίσει ξανά τους Αμερικανούς και να προκαλέσει χάος στις σχέσεις Ευρώπης – Αμερικής αλλά και μεταξύ των ευρωκεντρικών και αμερικανοκεντρικών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης», προσθέτει ο ίδιος πολιτικός.
Αν κανείς πάντως επιχειρήσει να ρίξει μια ματιά στις αναλύσεις των εξειδικευμένων ινστιτούτων και θεσμών που ασχολούνται με τις διεθνείς σχέσεις, αντιλαμβάνεται πως η «Επιχείρηση Καύκασος» είναι μία αυστηρά ρωσική υπόθεση όπου η Αμερική και η Ε.Ε. δεν διαθέτουν ούτε σοβαρά ερείσματα ούτε και τα πραγματικά μέσα -στρατιωτικά και πολιτικά- ώστε να επιβάλλουν τις όποιες επιδιώξεις τους. Ο Καύκασος ανήκε και ανήκει στη ζώνη αμέσων συμφερόντων της Ρωσίας από την εποχή του Βλαδίμηρου του 1ου έως και τις ημέρες του Βλαδίμηρου Πούτιν με ή χωρίς Οθωμανική Αυτοκρατορία, Σοβιετική Ένωση ή ΝΑΤΟ.
