Το Κόσοβο κήρυξε την Τετάρτη ανεπιθύμητο πρόσωπο τον Πέτερ Χάντκε, του οποίου η βράβευση με το Νόμπελ Λογοτεχνίας προκάλεσε αγανάκτηση στα Βαλκάνια, απαγορεύοντας στον συγγραφέα και θαυμαστή του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς να επιστρέψει σε έναν τόπο που επισκέφθηκε πολλές φορές κατά το παρελθόν.
Το βραβείο που απονεμήθηκε την Τρίτη, στον Αυστριακό συγγραφέα από τη Σουηδική Ακαδημία, άνοιξε πληγές στην πρώην Γιουγκοσλαβία όπου ο Χάντκε κατηγορείται για αναθεωρητισμό όσον αφορά τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τις σερβικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια των πολέμων που ακολούθησαν τη διάσπαση της Γιουγκοσλαβίας.
Οι πρέσβεις του Κοσόβου, της Βοσνίας, της Κροατίας και της Βόρειας Μακεδονίας, περιοχές που αποτελούσαν μέρος της ομοσπονδίας της Γιουγκοσλαβίας, είναι μεταξύ αυτών που έκαναν μποϊκοτάζ της τελετής στη Στοκχόλμη.
«Σήμερα αποφάσισα να δηλώσω ότι ο Πέτερ Χάντκε δεν είναι ευπρόσδεκτος στο Κόσοβο. Από σήμερα είναι ανεπιθύμητο πρόσωπο. Η άρνηση των εγκλημάτων και η υποστήριξη εγκληματιών είναι φρικτό έγκλημα», γράφει ο υπουργός Εξωτερικών του Κοσόβου Μπεχγκιέτ Πατσόλι στο Facebook.
Ο Χάντκε επικρίθηκε ιδιαίτερα όταν μετέβη στην κηδεία του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, του πρώην ισχυρού άνδρα του Βελιγραδίου, υπερμάχου της μεγάλης Σερβίας που πέθανε το 2006 ενώ ανέμενε την ετυμηγορία της δίκης του για γενοκτονία, εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Ο Αυστριακός συγγραφέας δεν έχει πολλούς φίλους μεταξύ των Αλβανών, οι οποίοι αποτελούν την πλειονότητα του πληθυσμού του Κοσόβου, όπου ο πόλεμος της ανεξαρτησίας κατά του Βελιγραδίου το 1998-1999 άφησε πίσω του 13.000 νεκρούς.
Οι Αλβανοί του Κοσόβου δεν ξέχασαν ότι το 1999 ο συγγραφέας είχε επιστρέψει το γερμανικό λογοτεχνικό βραβείο Buechner για να διαμαρτυρηθεί κατά των αεροπορικών βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ που υποχρέωσαν τον Μιλόσεβιτς να αποσύρει τις δυνάμεις του από την περιοχή.
Αλλά ο συγγραφέας μετέβη αρκετές φορές στο χωριουδάκι Βέλικα Χότσα, έναν από τους δεκάδες σερβικούς θύλακες διάσπαρτους στην πρώην επαρχία του Βελιγραδίου.
Οργή και ταπείνωση
Ο συγγραφέας έκανε δωρεά σχεδόν 100.000 ευρώ στο χωριό των 500 κατοίκων, στο οποίο αφιέρωσε ένα βιβλίο του με τίτλο “Οι κούκοι τoυ Βέλικα Χότσα” μετά μια επίσκεψη μιας εβδομάδας το 2008, λίγο μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου.
Στο Βέλικα Χότσα, όπου πήγε για τελευταία φορά το 2014, μια μεγάλη φωτογραφία που δείχνει τον συγγραφέα να διαβάζει ένα βιβλίο κρέμεται σήμερα στους τοίχους με την επιγραφή “Συγχαρητήρια στον Νομπελίστα μας”, γράφει στα αγγλικά, τα σερβικά και τα ιταλικά.
Ο Πέτερ Χάντκε κηρύχθηκε επίσης ανεπιθύμητο πρόσωπο σήμερα από τη συνέλευση του καντονιού του Σαράγεβο, η οποία έκρινε ότι “ενδεχόμενη επίσκεψη θα προκαλέσει την οργή και την ταπείνωση όλων των θυμάτων” του πολέμου.
Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης στη Βοσνία, ο συγγραφέας “υποστήριζε το καθεστώς υπό τον εγκληματία Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς” και “αρκετές φορές αρνήθηκε τη γενοκτονία της Σρεμπρένιτσας” στην οποία 8.000 μουσουλμάνοι, άντρες και έφηβοι σκοτώθηκαν από τις δυνάμεις των Σέρβων της Βοσνίας, σύμφωνα με τη συνέλευση της πρωτεύουσας της Βοσνίας.
Αντίθετα, οι Σέρβοι υποστηρικτές του συγγραφέα τον χαιρετίζουν γιατί έλαβε υπόψη του τα δεινά των Σέρβων κατά τη διάρκεια αυτών των πολέμων και αμφισβήτησε τη θέση σύμφωνα με την οποία ήταν τότε οι μόνοι που επιτέθηκαν.
Στο Βελιγράδι, η βουλευτής και μέλος του κυβερνητικού συνασπισμού Μιργιάνα Ντάγκρας πρότεινε σήμερα τη θέσπιση ενός βραβείου ανθρωπίνων δικαιωμάτων που θα φέρει το όνομά του. “Ο Πέτερ Χάντκε, ένας γενναίος αλλά πρωτίστως σπουδαίος μυθιστοριογράφος, ήταν ένας από τους ελάχιστους που ζήτησαν την αλήθεια κατά τη δεκαετία του 1990”, δήλωσε.
