Το υπουργείο Εξωτερικών του Ιράν διαμαρτυρήθηκε σήμερα για ένα έργο που αφορά την κατασκευή φράγματος από το Αφγανιστάν ανάντη του ποταμού Χαριρούντ, με την αιτιολογία ότι μπορεί να μειώσει τη ροή του νερού και ότι μπορεί να συνιστά παραβίαση των διμερών συνθηκών.
Τα δικαιώματα όσον αφορά το νερό αποτελούν εδώ και καιρό σημείο τριβής στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, οι οποίες μοιράζονται σύνορα άνω των 900 χιλιομέτρων.
Ο Εσμαήλ Μπαγαΐ, εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, εξέφρασε “την έντονη διαμαρτυρία και ανησυχία του απέναντι στον δυσανάλογο περιορισμό του νερού που εισέρχεται στο Ιράν” λόγω του έργου κατασκευής του φράγματος Πασντάν.
Οι ιρανικές ανησυχίες έχουν κοινοποιηθεί στις “αρμόδιες αφγανικές αρχές”, πρόσθεσε σε ανακοίνωση: “Η εκμετάλλευση των υδάτινων πόρων και των λεκανών δεν μπορεί να γίνει χωρίς σεβασμό των δικαιωμάτων του Ιράν, σύμφωνα με τις διμερείς συνθήκες”.
Ο Αμπντούλ Γάνι Μπαραντάρ, αντιπρόεδρος της αφγανικής κυβέρνησης αρμόδιος για οικονομικές υποθέσεις, δήλωσε τον Δεκέμβριο σε βίντεο ότι το έργο στο Πασντάν “ολοκληρώνεται και η αποθήκευση του νερού έχει αρχίσει”.
Σύμφωνα με το βίντεο, το φράγμα που βρίσκεται στην επαρχία Χεράτ θα αποθηκεύει περίπου 54 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, θα αρδεύει 130.000 στρέμματα γεωργικής γης και θα παράγει δύο μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας.
Λίγους μήνες νωρίτερα, ο Μπαραντάρ είχε υπογραμμίσει ότι το φράγμα ήταν “ζωτικής σημασίας και στρατηγικό έργο” για την επαρχία αυτή.
Ο ποταμός Χαριρούντ, που είναι επίσης γνωστός με τις ονομασίες Χάρι και Τετζέν, ρέει από τα βουνά του κεντρικού Αφγανιστάν έως το Τουρκμενιστάν, περνώντας από τα σύνορα του Ιράν με τις δυο αυτές χώρες.
Στη δήλωσή του, ο Μπαγαΐ τόνισε ότι το Ιράν περιμένει από το Αφγανιστάν να συνεργαστεί ώστε “η ροή των υδάτων των μεθοριακών ποταμών” να συνεχιστεί και να “καταργήσει τα εμπόδια που δημιουργούνται” στην πορεία τους.
Τον Μάιο του 2023, το Ιράν απηύθυνε αυστηρή προειδοποίηση στους Αφγανούς αξιωματούχους σε σχέση με ένα άλλο έργο φράγματος, στον ποταμό Χελμάντ, τονίζοντας ότι το έργο αυτό βλάπτει τα δικαιώματα που έχουν στο νερό οι κάτοικοι της φτωχής επαρχίας Σιστάν-Μπαλουτσιστάν που βρίσκεται στο νοτιοανατολικό Ιράν, η οποία τότε μαστιζόταν από την ξηρασία.