Καταγράφοντας την ταραγμένη προσπάθεια εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρώπη.
Ιούνιος 2016: «Η βούληση του βρετανικού λαού»
Έπειτα από συγκλονιστική εκστρατεία δημοψηφίσματος, σχεδόν το 52% των Βρετανών ψηφοφόρων επέλεξε να εγκαταλείψει την Ε.Ε. στις 23 Ιουνίου 2016.
Ο συντηρητικός Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος είχε αγωνιστεί για την παραμονή της Βρετανίας στην ευρωπαϊκή οικογένεια, αναγνώρισε τη «βούληση του βρετανικού λαού» και παραιτήθηκε το επόμενο πρωί.
Ιούλιος 2016: «Brexit σημαίνει Brexit»
Η πρώην υπουργός Εσωτερικών Theresa May αντικατέστησε τον David Cameron στον πρωθυπουργικό θώκο στις 11 Ιουλίου και υποσχέθηκε στη χώρα ότι «το Brexit σημαίνει Brexit». Η May είχε υποστηρίξει την εκστρατεία Remain (παραμονή στην Ε.Ε.) πριν από το δημοψήφισμα. Δεν ανέφερε αρχικά πότε η κυβέρνησή της θα ενεργοποιήσει το άρθρο 50 της Συνθήκης Ε.Ε. για να ξεκινήσει τις διετείς συνομιλίες που οδηγούν στην επίσημη έξοδο της Βρετανίας.
Μάρτιος 2017: «Μας λείπετε ήδη»
Η May υπογράφει διπλωματική επιστολή για έξι μήνες αργότερα, στις 29 Μαρτίου 2017, ώστε να ενεργοποιηθεί το άρθρο 50. Λίγο αργότερα, ο πρέσβης της Βρετανίας στην Ε.Ε., Tim Barrow, παρέδωσε το σημείωμα στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Donald Tusk. Η έξοδος της Βρετανίας είχε οριστεί επίσημα για τις 29 Μαρτίου 2019. Ο Tusk ολοκλήρωσε τη σύντομη δήλωσή του σχετικά με την απόφαση λέγοντας: «Σας χάσαμε ήδη, σας ευχαριστώ και αντίο».
Ιούνιος 2017: Είναι ήδη μακριά!
Ο Βρετανός υπουργός για το Brexit Ντέιβιντ Ντέιβις και ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Ε.Ε. Μισέλ Μπαρνιέ ξεκίνησαν τις συνομιλίες στις Βρυξέλλες στις 19 Ιουνίου.
Ο πρώτος γύρος ολοκληρώθηκε με τη Βρετανία να μη συμφωνεί διστακτικά να ακολουθήσει το χρονοδιάγραμμα της Ε.Ε. για τις υπόλοιπες διαπραγματεύσεις.
Το χρονοδιάγραμμα χωρίζει τις συνομιλίες σε δύο φάσεις: η πρώτη θα ρυθμίσει τους όρους της εξόδου της Βρετανίας και η δεύτερη τους όρους της σχέσης Ε.Ε. – Ηνωμένου Βασιλείου μετά το Brexit.
Ιούλιος-Οκτώβριος 2017: Χρήματα, δικαιώματα και Ιρλανδία
Ο δεύτερος γύρος των συνομιλιών στα μέσα Ιουλίου ξεκίνησε με την απερίγραπτη φωτογραφία της φαινομενικά απροετοίμαστης βρετανικής ομάδας.
Ο επόμενος γύρος ολοκληρώθηκε με μικρή πρόοδο σε τρία θέματα του πρώτου σταδίου: στο ποσό που η Βρετανία θα έπρεπε να καταβάλει στον προϋπολογισμό της Ε.Ε. μετά την αποχώρησή της, στα δικαιώματα που θα είχαν οι πολίτες της Ε.Ε. και οι Βρετανοί μετά το Brexit των πολιτών της Ε.Ε. και στο λεγόμενο backstop, στο εάν δηλαδή η Βρετανία μπορούσε να διατηρήσει ανοικτά σύνορα μεταξύ Ιρλανδίας – Βόρειας Ιρλανδίας.
Δεκέμβριος 2017: Πηγαίνετε για τη φάση 2
Οι ηγέτες των υπόλοιπων 27 μελών της Ε.Ε. συμφώνησαν επισήμως ότι είχε σημειωθεί «ικανοποιητική πρόοδος» για να προχωρήσουμε στη φάση δύο: τη μεταβατική περίοδο μετά το Brexit και τη μελλοντική εμπορική σχέση Ηνωμένου Βασιλείου-Ε.Ε.. Μολονότι πρωθυπουργός Theresa May εξέφρασε την ικανοποίησή της για την απόφαση, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Tusk προειδοποίησε ότι το δεύτερο στάδιο των συνομιλιών θα ήταν «δραματικά δύσκολο».
Ιούλιος 2018: Τζόνσον και Ντέιβις παραιτούνται
Βρετανοί υπουργοί φάνηκαν να στηρίξουν ένα σχέδιο Brexit στην πρωθυπουργική κατοικία στο Checkers στις 6 Ιουλίου.
Η πρόταση θα είχε διατηρήσει τη Βρετανία σε «συνδυασμένο τελωνειακό έδαφος» με την Ε.Ε. και θα υπέγραφε ένα «κοινό βιβλίο κανόνων» για όλα τα αγαθά.
Αυτό πήγε πολύ μακριά για τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον και τον υπουργό για το Brexit David Davis – ο οποίος παραιτήθηκε λίγες μέρες αργότερα. Η May τους αντικατέστησε με τον Jeremy Hunt και τον Dominic Raab.
Σεπτέμβριος 2018: «Δεν υπάρχουν κεράσια για τη Βρετανία»
Η πρόταση της πρωθυπουργού May δεν έτυχε καλής υποδοχής από τους ηγέτες της Ε.Ε., οι οποίοι της είπαν σε σύνοδο κορυφής στο Σάλτσμπουργκ στα τέλη Σεπτεμβρίου ότι ήταν απαράδεκτη.
Ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Ε.Ε. Tusk κατήγγειλε τη May στο Instagram, υποστηρίζοντας: «Ένα κομμάτι κέικ ίσως; Λυπούμαστε, δεν υπάρχουν κεράσια». Η αλήθεια αντανακλούσε προηγούμενες κατηγορίες της Ε.Ε. για τη βρετανική «διαλογή κερασιών».
Νοέμβριος 2018: Διαζύγιο με τις Βρυξέλλες
Οι ηγέτες της Ε.Ε. υιοθέτησαν σχέδιο διαζυγίου 585 σελίδων και πολιτική δήλωση σχετικά με τους δεσμούς μετά το Brexit στα τέλη Νοεμβρίου.
Το σχέδιο είχε καταδικαστεί ευρέως από τους βουλευτές υπέρ και κατά του Brexit στο βρετανικό κοινοβούλιο μόλις πριν από λίγες εβδομάδες. Ο υπουργός Brexit Dominic Raab παραιτήθηκε μαζί με αρκετούς άλλους υπουργούς και δεκάδες μέλη του Συντηρητικού Κόμματος που προσπάθησαν να ξεκινήσουν ψηφοφορία μη εμπιστοσύνης για τη May.
Δεκέμβριος 2018: Η May επιβιώνει της εξέγερσης
Εν όψει της αμείλικτης αντιπολίτευσης, η May αναβάλλει την κοινοβουλευτική ψηφοφορία για τη συμφωνία στις 10 Δεκεμβρίου.
Την επόμενη μέρα συναντήθηκε με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ για να ζητήσει διαβεβαιώσεις που θα ήθελαν να είναι αρκετές για να πείσουν τους σκεπτικιστές βουλευτές να υποστηρίξουν τη συμφωνία.
Όμως, ενώ ήταν μακριά, οι συντηρητικοί νομοθέτες της σκληρής γραμμής πυροδότησαν ψήφο μη εμπιστοσύνης. Η May κέρδισε την ψηφοφορία μία ημέρα αργότερα.
Ιανουάριος 2019: Απορρίφθηκε η συμφωνία
Το κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου με ψήφους 432 – 202 τάσσεται κατά της συμφωνίας του Brexit στις 16 Ιανουαρίου.
Ως απάντηση στο αποτέλεσμα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Donald Tusk πρότεινε ότι η μόνη λύση ήταν να παραμείνει το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ε.Ε.
Το Εργατικό Κόμμα της αντιπολίτευσης στη Βρετανία ζήτησε τη διεξαγωγή ψήφου εμπιστοσύνης για την πρωθυπουργό, τη δεύτερη πρόκληση ηγεσίας σε πολλούς μήνες.
Μάρτιος 2019: Δεύτερη ήττα για τη συμφωνία της May
H May θα προσπαθήσει να κάνει νόμιμες αλλαγές στη λεγόμενη ιρλανδική οπίσθια θέση (Back Stop) της συμφωνίας στις εβδομάδες που ακολούθησαν. Τελικά έλαβε διαβεβαιώσεις ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να αναστείλει το σύστημα ασφαλείας σε ορισμένες περιπτώσεις. Αλλά στις 12 Μαρτίου, το Κοινοβούλιο ψήφισε κατά της αναθεωρημένης συμφωνίας Brexit με 391 ψήφους κατά έναντι 242 υπέρ.
Οι ηγέτες της Ε.Ε. προειδοποίησαν ότι η ψηφοφορία αύξησε την πιθανότητα μη-συμφωνίας Brexit. Δύο ημέρες αργότερα, οι βουλευτές ψήφισαν να καθυστερήσουν το Brexit.
Μάρτιος 2019: Επέκταση έπειτα από δεύτερη ήττα
Μετά τη δεύτερη ήττα της συμφωνίας διαζυγίου του Μαΐου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συναντήθηκε στις Βρυξέλλες στις 21 Μαρτίου για να αποφασίσει τι θα κάνει στη συνέχεια.
Οι ηγέτες της Ε.Ε. έδωσαν στη May δύο επιλογές: να καθυστερήσει το Brexit μέχρι τις 22 Μαΐου αν οι βουλευτές ψηφίσουν για τη συμφωνία αποχώρησης ή να την καθυστερήσει μέχρι τις 12 Απριλίου εάν καταψηφίσουν τη συμφωνία.
Εάν η συμφωνία αποτύχει και πάλι στο Κοινοβούλιο, η May θα μπορούσε να ζητήσει μακρά παράταση.
Μάρτιος 2019: Η συμφωνία Brexit απορρίφθηκε για τρίτη φορά
Στις 29 Μαρτίου, την ημέρα που η Βρετανία έπρεπε να εγκαταλείψει την Ε.Ε., οι Βρετανοί νομοθέτες ψήφισαν για τρίτη φορά κατά της συμφωνίας του Μαΐου – απορρίπτοντάς την αυτήν τη φορά με ψήφους 344 έναντι 286.
Μετά την τελευταία ήττα, η May προσέγγισε τον κύριο αντιπολιτευόμενο ηγέτη των Εργατικών Jeremy Corbyn σε μια προσπάθεια να βρεθεί συμβιβασμός, κίνηση που προκάλεσε οργή στους σκληροπυρηνικούς Brexiteers στο δικό της Συντηρητικό κόμμα.
Απρίλιος 2019: Το Brexit καθυστέρησε μέχρι τη γιορτή για το Halloween
Με την προοπτική της 12ης Απριλίου να διαφαίνεται μετά την τρίτη ήττα της συμφωνίας της May, οι ηγέτες της Ε.Ε. συναντήθηκαν εκ νέου στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν για δεύτερη καθυστέρηση.
Το μόνο ερώτημα που ετίθετο ήταν η διάρκειά της. Τελικά, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ε.Ε.συμφώνησαν σε «ευέλικτη»» παράταση έως τις 31 Οκτωβρίου – η οποία μπορεί να λήξει νωρίτερα εάν εγκριθεί η συμφωνία Brexit.
Το Ηνωμένο Βασίλειο έπρεπε να συμμετάσχει στις εκλογές της Ε.Ε. τον Μάιο, επειδή η έξοδός του δεν είχε εξασφαλιστεί εγκαίρως.
Μάιος 2019: Η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι παραιτείται
Οι εβδομάδες των συνομιλιών μεταξύ της πρωθυπουργού Theresa May και του Εργατικού κόμματος για την επίτευξη συμφωνίας αποδείχθηκαν ανεπιτυχείς και έτσι τερματίσθηκε το πολιτικό της κεφάλαιο. Προκάλεσε μια θυμωμένη αντίδραση από το κόμμα της, αφού προσπάθησε να θέσει την επιλογή ενός δεύτερου δημοψηφίσματος στο τραπέζι.
Η σειρά των αποτυχιών οδήγησε τον Μάιο να ανακοινώσει την παραίτησή της, την 7η Ιουνίου, σε μια συναισθηματική ομιλία της.
Ιούνιος 2019: Αναζήτηση νέου πρωθυπουργού
Μετά την ανακοίνωση της Theresa May στις 7 Ιουνίου ότι θα εγκαταλείψει το πρωθυπουργικό γραφείο, άλλα μέλη του Συντηρητικού της κόμματος άρχισαν να διεκδικούν την κορυφαία θέση. Μέσα σε έναν μήνα, η μάχη ηγεσίας κατέληξε στον Τζέρεμι Χαντ (αριστερά), υποστηρικτή της παραμονής στην Ε.Ε. που φοβάται το σενάριο χωρίς συμφωνία, και στον Μπόρις Τζόνσον (δεξιά), ένας από τους βασικούς υποστηρικτές του Brexit.
Ιούλιος 2019: Πρωθυπουργός o Μπόρις Τζόνσον
Στα τέλη Ιουλίου του 2019, ο Johnson διαδεχόταν επίσημα την Theresa May στην πρωθυπουργία. «Θα ενεργοποιήσουμε τη χώρα, θα κάνουμε το Brexit να γίνει μέχρι τις 31 Οκτωβρίου» είπε αφού εξελέγη ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος.
Σεπτέμβριος 2019: Απειλή εκλογών από τον Johnson
Οι συντηρητικοί «αντάρτες» και οι βουλευτές της αντιπολίτευσης υποστήριξαν τις προσπάθειες για την καθυστέρηση της προθεσμίας του Brexit πέραν της 31ης Οκτωβρίου λόγω του φόβου ότι δεν θα υπάρξει συμφωνία.
Σε απάντηση, ο Τζόνσον ζήτησε γενικές εκλογές, λέγοντας ότι η κυβέρνησή του δεν μπορεί να αποφανθεί χωρίς εντολή, αφού έχασε 21 βουλευτές των Συντηρητικών. Το Εργατικό Κόμμα δήλωσε ότι δεν θα υποστηρίξει τις εκλογές έως ότου θεσπιστεί νομοθεσία για την παρεμπόδιση μιας μη-συμφωνίας Brexit.
Σεπτέμβριος 2019: Παράνομη η «αναστολή»
Στα τέλη Σεπτεμβρίου, το ανώτατο δικαστήριο της Βρετανίας αποφάνθηκε ότι η απόφαση του Johnson να αναστείλει τη λειτουργία του κοινοβουλίου πριν από την προγραμματισμένη έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν παράνομη.
«Αυτό δεν ήταν συνηθισμένη προπαρασκευή στην πορεία προς την ομιλία της βασίλισσας» δήλωσε το Ανώτατο Δικαστήριο.
Οι πολιτικοί αντίπαλοι κάλεσαν αμέσως τον Johnson να εγκαταλείψει τη θέση του. Ο Johnson δήλωσε ότι θα συμμορφωθεί με την απόφαση του δικαστηρίου, αν και είπε ότι «έντονα» διαφωνεί.
Πηγή: BBC
Σύνταξη: Κώστας Μπετινάκης
