Του Κώστα Μπετινάκη
Στις 6 Ιουνίου 1944, στην D-Day -όπως έχει μείνει στην ιστορία-, σημειώθηκε η αρχή του τέλους του ναζιστικού καθεστώτος. Ήταν η μέρα που 170.000 στρατιώτες κατέφθασαν στις παραλίες της Νορμανδίας, στον μεγαλύτερο ελιγμό απόβασης στην Ιστορία. Κοιτάζοντας πίσω εκείνα τα γεγονότα, κάθε έθνος τα βλέπει διαφορετικά.
Η Ημέρα D σημάδεψε την απόλυτη συνεργασία μεταξύ των συμμάχων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά 75 χρόνια μετά, τα φαινόμενα εξαπατούν. Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Mακρόν ζήτησε να συνεχιστούν οι δεσμοί αυτοί, καθώς οι χώρες της Δύσης συγκεντρώθηκαν να τιμήσουν την επέτειο.
Η Ημέρα D σημάδεψε την απόλυτη συνεργασία μεταξύ των συμμάχων του Β΄ πολέμου, αλλά 75 χρόνια μετά, τα φαινόμενα εξαπατούνΜιλώντας στην τελετή που τίμησε τη συνεισφορά συμμάχων στρατιωτών στη μάχη για την απελευθέρωση της Γαλλίας, ο Mακρόν ευχαρίστησε τους συμμάχους για τις προσπάθειές τους κατά τη διάρκεια του πολέμου και επικεντρώθηκε στη σημασία των διεθνών συμμαχιών που προέκυψαν από τη φρίκη της σύρραξης.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ουδέποτε άλλοτε ήταν μεγαλύτερες από ό,τι όταν αγωνίζονται για την ελευθερία των άλλων» δήλωσε στους Αμερικανούς αξιωματούχους που συγκεντρώθηκαν στην παραλία Omaha. Ευχαρίστησε τις ΗΠΑ διότι βοήθησαν να σώσουν την Ευρώπη από τη λαβή της ναζιστικής Γερμανίας, λέγοντας ότι η Γαλλία «πρέπει να συνεχίσει να εργάζεται για να είναι αξιέπαινη αυτή η θυσία».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επικεντρώθηκε εν συντομία στη συνεχιζόμενη ενότητα μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γαλλίας, υποστηρίζοντας ότι «ο δεσμός μας είναι άθραυστος».
«Όσο στεκόμαστε μαζί σ’ αυτήν την ιερή γη, δεσμευόμαστε ότι τα έθνη μας θα είναι για πάντα ισχυρά και ενωμένα» είπε ο Tραμπ. «Θα είναι πάντα μαζί μας, ο λαός μας θα είναι πάντα τολμηρός, οι καρδιές μας θα είναι πάντα πιστές και τα παιδιά μας και τα παιδιά τους θα είναι πάντα και πάντα ελεύθερα» πρόσθεσε.
Πριν από 15 χρόνια, ο Γκέρχαρντ Σρέντερ έγινε ο πρώτος Γερμανός καγκελάριος που είχε συμμετάσχει στο μνημόσυνο των πεσόντων της D-Day. Δέκα χρόνια αργότερα, η Άνγκελα Μέρκελ ήταν η δεύτερη καγκελάριος που παρέστη στην τελετή της 75ης επετείου. Αυτήν τη φορά όχι στη Νορμανδία, αλλά στη βρετανική πόλη Πόρτσμουθ, απ’ όπου ο μεγάλος αριθμός των στρατευμάτων είχε ξεκινήσει στις 5 Ιουνίου 1944.
Αυτές τις μέρες είναι σχεδόν δεδομένο ότι κάθε φορά που οι νικηφόρες δυνάμεις της Δύσης γιορτάζουν την τελευταία σημαντική καμπή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη, υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Γερμανίας είναι παρόντες.
Αυτήν τη φορά έλειπε από τις τελετές ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν. Προφανώς σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τα οικονομικά αντίποινα που με απόφαση των ΗΠΑ επιβάλλουν και οι ευρωπαϊκές χώρες στη Ρωσία.
Από τα παράδοξα της ιστορίας αποτελούν οι Γάλλοι βετεράνοι της «Ημέρας D» που έπρεπε να περιμένουν πολύ καιρό για να αναγνωριστεί η συμμετοχή τους. Ο διοικητής τους, Philippe Kieffer, είχε γίνει διοικητής της Λεγεώνας της Τιμής ήδη από το 1945, αλλά μόλις το 1984, υπό τον πρόεδρο Francois Mitterrand, οι 177 Γάλλοι στρατιώτες που υπηρετούσαν υπό τον Kieffer συμμετείχαν στο τιμητικό μνημόσυνο της «Jour J» (στα γαλλικά η D-Day).
Η επιχείρηση Overlord ήταν πάντα αγκάθι στην πλευρά του πρώτου μεταπολεμικού προέδρου της Γαλλίας, στρατηγού Charles de Gaulle. Βρισκόταν στο Λονδίνο, αγωνιζόμενος για αναγνώριση της «Γαλλικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης» ως της μόνης νόμιμης γαλλικής κυβέρνησης, ενώ προγραμματιζόταν η Ημέρα D. Οι περισσότερες χώρες τότε αναγνώριζαν το καθεστώς του Vichy, το οποίο είχε υπογράψει συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τη Ναζιστική Γερμανία. Είχε επίσης κατηγορήσει τον de Gaulle ερήμην για μεγάλη προδοσία, καταδικάζοντάς τον σε θάνατο.
Στην 75η επέτειο, για την «Operation Overlord» αυτήν την εβδομάδα- την επίθεση των συμμάχων στη κατεχόμενη από τους ναζί Γαλλία- ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κι άλλοι ηγέτες του ΝΑΤΟ εξέδωσαν τη «Διακήρυξη της Ημέρας Δ». Σε αυτήν υποσχέθηκαν να μην επαναληφθεί η φρίκη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Οι ΗΠΑ και 15 άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων η Βρετανία, η Γαλλία, ο Καναδάς (και η Ελλάδα), διακήρυξαν επίσης τη δέσμευσή τους να «επιλύσουν ειρηνικά τις διεθνείς εντάσεις».
Η αποκαλούμενη διακήρυξη της «Ημέρας D ακούγεται ως ένα ειρωνικό αστείο με όσα συμβαίνουν γύρω μας», γράφει ο Finian Cunningham στο informationclearinghouse.info, καθώς μόλις τον περασμένο μήνα, απευθυνόμενος στους αποφοίτους της στρατιωτικής σχολής του West Point, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Mike Pence «υποσχέθηκε» ότι οι Αμερικανοί στρατιώτες θα βρεθούν και πάλι σε κάποιο πεδίο μάχης «για την Αμερική». Είπε ακόμη ότι αυτό αποτελεί «βεβαιότητα».
Ο Pence ανέφερε, επίσης, ότι «η Κίνα είναι πιθανός στόχος επειδή έχει το θράσος να ανταγωνιστεί την αμερικανική ισχύ».
Πάει περίπατο, δηλαδή, η δέσμευση για ειρηνική επίλυση των εντάσεων.
Οι ευγενείς θυσίες των στρατιωτών και των αμάχων στην ήττα του ναζισμού θα έπρεπε να τύχουν ανταπόδοσης με κάποιο σημάδι αξιοπρέπειας. Κι αυτό πήρε τη μορφή της ειρηνικής διακήρυξης, όπως φαίνεται.
Ωστόσο, η διακήρυξη του Τραμπ και των εταίρων του στο ΝΑΤΟ δεν μπορεί να είναι τίποτε άλλο παρά μία κυνική δήλωση.
Αν και μνημονεύουν μια παρελθούσα αεροναυτική επίθεση «για την ειρήνη», οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει ταυτόχρονα πολεμικά πλοία και πυρηνικά βομβαρδιστικά Β-52 στον Περσικό Κόλπο, σε μια κατάφωρη επίδειξη επιθετικότητας προς το Ιράν. Η Ουάσινγκτον χρησιμοποιεί εμφανώς τη στρατιωτική ισχύ της για να υποτάξει την Τεχεράνη στις γεωπολιτικές απαιτήσεις της.
Εάν η Βρετανία, η Γαλλία, η Γερμανία, ο Καναδάς κι άλλα μέλη της στρατιωτικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ είχαν πραγματικά δεσμευτεί με όσα διακήρυξαν αυτήν την εβδομάδα, θα καλούσαν με ειλικρίνεια τις ΗΠΑ να σταματήσουν την επιθετικότητα προς το Ιράν και τη Βενεζουέλα. Αλλά αυτό δεν συνέβη.
Αποτελεί εκπληκτική ειρωνεία: το ΝΑΤΟ δημιουργήθηκε από τις στάχτες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όχι επειδή οι ΗΠΑ και η Βρετανία νίκησαν τη ναζιστική Γερμανία. Ήταν η Σοβιετική Ένωση που αποτέλεσε σε μεγάλο βαθμό τον πραγματικό αντίπαλο στη δυτική πολεμική μηχανή.
Οι καθυστερημένες αποφάσεις για την D-Day τον Ιούνιο του 1944 τελικά ελήφθησαν από Αμερικανούς και Βρετανούς ηγέτες επειδή φοβήθηκαν ότι οι Σοβιετικοί θα καταλάμβαναν ολόκληρη τη Γερμανία μόνοι τους.
