Σύνταξη: Κώστας Μπετινάκης
Οι παρατηρητές έχουν αρχίσει να συνδέουν τον ζήλο της κυβέρνησης Trump να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις του Ισραήλ σε κάθε ζήτημα και με οικονομικούς παράγοντες.
Τα Υψίπεδα του Γκολάν αποτελούν συριακό έδαφος στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και σύμφωνα με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Το Ισραήλ είχε καταλάβει τη σημαντική στρατηγικά περιοχή με θέα στην κοιλάδα του Ιορδάνη, στον Πόλεμο των Έξι Ημερών του 1967. Το Ισραήλ το 1981 επισήμως προσάρτησε την περιοχή, αλλά αυτό ουδέποτε αναγνωρίστηκε διεθνώς.
Όπως προσπαθούν να εξηγήσουν την αμερικανική απόφαση επισημαίνεται ότι σημαντικό ρόλο παίζουν οι δωρεές πολλών εκατομμυρίων δολαρίων στην προεκλογική εκστρατεία Trump, π.χ. από τον πάμπλουτο Εβραίο μεγαλοεπιχειρηματία καζίνο, Sheldon Adelson.
Αλλά, ακόμη πιο σημαντικό είναι το κερδοφόρο ζήτημα που σημαίνουν για αμερικανικές ενεργειακές επιχειρήσεις τα γιγαντιαία αποθέματα πετρελαίου που υπολογίζονται ότι βρίσκονται κάτω από τους βράχους Golan.
Η αμερικανική πετρελαϊκή εταιρεία Genie, μέσω της ισραηλινής θυγατρικής της, ήδη έλαβε αποκλειστικά δικαιώματα εξερεύνησης για την εξόρυξη του κατεχόμενου εδάφους από την κυβέρνηση Netanyahu τον Απρίλιο του 2013. Δύο χρόνια αργότερα έγινε η σημαντική ανακάλυψη πετρελαίου.
Το βρετανικό περιοδικό ”Economist” δημοσίευε το Νοέμβριο του 2015: «Ο μαύρος χρυσός κάτω από το Γκολάν – αποτελεί μεγάλο αλίευμα». Το οικονομικό περιοδικό ανέφερε πως οι Αμερικανοί και Ισραηλινοί πετρελαϊκοί εμπειρογνώμονες βρήκαν ένα μεγάλο εύρημα αλλά σε έναν «πιο άβολο τόπο». Η δυσκολία, δηλαδή, από το διεθνές δίκαιο δεν αναγνωρίζει τις εδαφικές διεκδικήσεις του Ισραήλ.
Μια άλλη επιρροή στην αμερικανική πολιτική αποτελούν οι στενές σχέσεις μεταξύ του εσωτερικού κύκλου του Trump και της εταιρείας «Genie Energy».
Πρώην πρόεδρος της εταιρείας είναι ο Ira Greenstein, δικηγόρος που βρίσκεται κοντά στην οικογένεια Kushner μέσω αμοιβαίων επιχειρηματικών συμφερόντων.
Ο Greenstein έχει ενταχθεί στον συμβουλευτικό κύκλο του Λευκού Οίκου ως νομικός σύμβουλος σύμφωνα με τις σχέσεις του με τον Jared Kushner, γαμπρό του Trump.
Οι παρατηρητές επισημαίνουν ότι η «καυτή επικάλυψη των διασυνδέσεων» περιλαμβάνει τον Gary Cohn, πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της Goldman Sachs στην Wall Street και ο οποίος μέχρι το περασμένο έτος ήταν οικονομικός σύμβουλος του Τραμπ.
Η Goldman Sachs φέρεται να είναι σημαντικός επενδυτής στην ενέργεια του Genie. Ειδικός εκπρόσωπος του Trump για διεθνείς διαπραγματεύσεις ο Jason Greenblatt είναι επίσης ένας άλλος σημαντικός επενδυτής στο Genie.
Εάν οι ΗΠΑ αναγνώριζαν επίσημα το Γκόλαν ως ισραηλινό έδαφος τότε αυτό θα ξεκλείδωνε το νομικό αδιέξοδο σχετικά με την πετρελαϊκή επιχείρηση στην περιοχή. Σύμφωνα με τις ισχύουσες νομικές συνθήκες, το πετρέλαιο στο Γκολάν δεν μπορεί να εξαχθεί εμπορικά και να διακινηθεί σε διεθνείς αγορές, διότι αυτό παραβιάζει τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.
Ωστόσο, εάν η Ουάσινγκτον δήλωνε ότι το Γκόλαν είναι μέρος του Ισραήλ, τότε το πετρέλαιο θα μπορούσε να διαπραγματεύεται νόμιμα στις ΗΠΑ – και πολλοί επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βρίσκονται κοντά στο Λευκό Οίκο θα μπορούσαν να αποκτήσουν μεγάλα κέρδη.
Η κίνηση των Ηνωμένων Πολιτειών θα ανοίξει το δρόμο και σε άλλα έθνη – υπό την πίεση της Ουάσινγκτον – για να ξεπεράσουν τα εμπόδια στην πολιτική αναγνώρισης της προσάρτησης του Ισραήλ στο νότιο έδαφος της Συρίας. Όπως ακριβώς συνέβη και με την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραηλινού κράτους.
Αυτό που οι ΗΠΑ προετοιμάζονται να κάνουν με τα Υψίπεδα του Γκολάν χαρακτηρίζεται κατάφωρα παράνομο. Το έδαφος κατέχει το Ισραήλ έχοντάς το καταλάβει εδώ σχεδόν 52 χρόνια. Για να μπορέσει η κυβέρνηση Trump να επικροτήσει αυτή την παράνομη ενέργεια, θα έχει προβεί σε παραβίαση του διεθνούς δικαίου – ακόμα πιο δυσάρεστη, διότι φαίνεται να οδηγείται από τα προσδοκώμενα κέρδη πετρελαίου.
Τότε τι γίνεται με την Κριμαία;
Επιπλέον, θεωρείται ολοφάνερη υποκρισία των ΗΠΑ. Διότι αυτή την εβδομάδα, η Ουάσινγκτον ανανέωσε τις καταδίκες της Ρωσίας για την προσάρτηση της Κριμαίας πριν από πέντε χρόνια.
Τόσο η Ουάσινγκτον όσο και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της έχουν αυξήσει τις οικονομικές κυρώσεις εναντίον της Μόσχας για να συμπέσουν με την πέμπτη επέτειο της ψηφοφορίας στην Κριμαία σε δημοψήφισμα για ένταξη στη Ρωσική Ομοσπονδία.
Οι ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ εξέδωσαν σκληρές καταδίκες για τη “προσάρτηση της Κριμαίας” από τη Ρωσία.
Η Ουάσινγκτον και οι σύμμαχοί της αγνοούν το γεγονός ότι η Κριμαία πήρε με μεγάλη πλειοψηφία τον Μάρτιο του 2014 για να γίνει μέρος της Ρωσίας, η οποία ήταν εδώ και αιώνες, μέχρις ότου η Σοβιετική Ένωση κληροδοτήσει την χερσόνησο της Μαύρης Θάλασσας στην «ανώμαλη» συμφωνία με την Ουκρανία. Οι δυτικές αξιώσεις της προσάρτησης της Ρωσίας δεν αντέχουν στα ιστορικά γεγονότα.
Όπως φαίνεται από την κυνική σκοπιμότητα που ασκούν οι ΗΠΑ σε σχέση με τα Υψίπεδα του Γκολάν, σταδιακά δίνουν στο Ισραήλ το πράσινο φως για να προσαρτήσουν τη νότια επικράτεια της Συρίας που είναι πλούσια σε πετρέλαιο.
Είναι χαρακτηριστική περίπτωση «δύο μέτρα και δύο σταθμά».