Του Κώστα Μπετινάκη
Η Κίνα εντατικοποιεί τις διαβουλεύσεις για την επίτευξη νέας εμπορικής συμφωνίας που θα εντάσσεται στην Περιφερειακή Οικονομική Συνεργασία (RCEP) για να αντιμετωπισθούν τα οικονομικά αντίμετρα του προέδρου των ΗΠΑ Ντ. Τραμπ. Απώτερος στόχος είναι να δημιουργηθούν αντίμετρα στον αμερικανικό προστατευτισμό.
Η Ιαπωνία είναι από τις ισχυρά οικονομικές χώρες της Ασίας που αναμένεται να είναι από τις πρώτες που θα ανταποκριθεί στην κινεζική προοπτική, αφού το Τόκιο έχει δυσαρεστηθεί ιδιαίτερα από την αποχώρηση των ΗΠΑ από την TPP.
Στα μέτρα προστατευτισμού του Τραμπ οι σχολιαστές αποδίδουν ότι η Ιαπωνία είναι έτοιμη να επιβιβασθεί στο «τρένο RCEP» της Κίνας.
Σχολιάζοντας τον τελευταίο γύρο των διαβουλεύσεων για την RCEP, που ολοκληρώθηκε στα τέλη Αυγούστου στη Σιγκαπούρη, οι οικονομικοί παρατηρητές υποστήριζαν πως «σημειώθηκε πρόοδος».
Στις διαβουλεύσεις για τη Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου συμμετέχουν εκτός από τις 10 χώρες-μέλη του Συνδέσμου Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) και οι χώρες της Ασίας – Ειρηνικού: Αυστραλία, Κίνα, Ιαπωνία, Νότια Κορέα και Νέα Ζηλανδία, μαζί με την Ινδία. Για πρώτη φορά είχε συζητηθεί η δημιουργία της RCEP στη σύνοδο των ASEAN στην Καμπότζη, το 2012.
Η RCEP εμφανίζεται ως η μεγαλύτερη οικονομική ομάδα από άποψη πληθυσμιακού μεγέθους.
Στη σύνοδο της RCEP τον Ιούλιο στο Τόκιο συμμετείχαν οι υπουργοί Οικονομικών 16 ασιατικών χωρών.
Σε προσφώνησή του στη σύνοδο εκείνη ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Shinzo Abe αναφέρθηκε στη δημιουργία «ελεύθερης δίκαιης και βασισμένης σε κανόνες αγορά στην περιοχή για να αντιμετωπίσει τις νέες αμερικανικές εμπορικές πολιτικές».
Τα κινεζικά αποθέματα χρυσού απειλή για το δολάριο
Τα ρωσικά ΜΜΕ προβλέπουν τη μελλοντική «μετά το δολάριο εποχή» κατά την οποία οι διάφορες χώρες θα χρησιμοποιούν το εθνικό τους νόμισμα στις διεθνείς συναλλαγές ώστε να αντιμετωπίσουν τις αμερικανικές οικονομικές κυρώσεις και τους πρόσθετους δασμούς. Και υποστηρίζουν πως «το δολάριο δεν είναι πλέον ασφαλές νόμισμα».
Οι οικονομικοί σχολιαστές προβλέπουν ακόμη πως «η Κίνα αναπόφευκτα θα στραφεί στην αποκλειστική χρήση του γουάν τουλάχιστον στις ασιατικές αγορές». Και είναι γνωστό πως η Κίνα διαθέτει μεγάλα αποθέματα σε χρυσό για να υποστηρίξει το εθνικό της νόμισμα.
Πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν ότι στην πραγματικότητα η Κίνα διαθέτει πολύ περισσότερο χρυσό από τους 1.842 τόνους που παραδέχεται η κινεζική κυβέρνηση ότι έχει στα αποθεματικά της.
Το Πεκίνο, το οποίο είχε σχεδιάσει την αποδέσμευσή του από το δολάριο το 1983, υπολογίζεται πως ήδη διαθέτει περισσότερους από 20.000 τόνους αποθεματικά σε χρυσό. Και σε περίπτωση αποφασιστικού «πολέμου», ο μεγάλος ηττημένος θα είναι το δολάριο.
Ο αμερικανικός οικονομικός πόλεμος σε όλα τα μέτωπα
Στην προσπάθειά του να «κάνει τις ΗΠΑ και πάλι μεγάλη», ο πρόεδρος Τραμπ αποφάσισε -όπως είχε υποσχεθεί προεκλογικά- να αποτραβήξει το δολάριο «από κάθε άδικη εμπορική συμφωνία».
TTP: Μόλις μία εβδομάδα αφότου ανέλαβε την εξουσία ο πρόεδρος Τραμπ, εγκατέλειψε την εμπορική συμφωνία των 12 ασιατικών κρατών (TPP).
TTIP: Ακολούθησε η Διατλαντική Εμπορική και Επενδυτική Συνεργασία (TTIP), για την οποία συνεχίζονταν οι διαβουλεύσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης – ΗΠΑ από το 2013. Ο Τραμπ διέκοψε τις συνομιλίες που είχε ξεκινήσει ο προκάτοχός του Ομπάμα.
Τον Απρίλιο, βλέποντας ότι η απόφασή του είχε στοιχίσει στους Αμερικανούς εργαζομένους και στον οικονομικό ανταγωνισμό, είχε πει πως «ίσως επαναλάβει τις διαπραγματεύσεις» για συμφωνία παρόμοια με την TTIP, αλλάζοντας και την επιθετική ρητορική του.
NAFTA: Κατόπιν ήρθε η σειρά της τριμερούς Βορειοαμερικανικής Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου που ίσχυε από το 1994, ανάμεσα σε ΗΠΑ-Καναδά και Μεξικό. Τον Ιούλιο του 2017 ο Τραμπ δήλωσε πως θα επαναδιαπραγματευθεί τη NAFTA. Ο Λευκός Οίκος είχε ανακοινώσει τότε λεπτομερή κατάλογο των αλλαγών, προειδοποιώντας ότι σε περίπτωση μη εφαρμογής τους θα αποχωρούσε πλήρως από τη συμφωνία. Από την 1η Ιουνίου ισχύουν δασμοί σε χάλυβα και αλουμίνιο.
Η διαμάχη με την Ε.Ε.: Για τις χώρες της Ε.Ε. επιβλήθηκαν οι ίδιοι δασμοί 30% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, όπως στο Μεξικό και στον Καναδά, και 20% δασμοί στα εισαγόμενα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα. Αντίστοιχα από τις Βρυξέλλες εκτοξεύτηκαν απειλές για επιβολή δασμών ύψους 20 εκατομμυρίων δολαρίων σε εισαγόμενα αμερικανικά είδη.
Για την ώρα, προκειμένου να αποτραπεί κλιμάκωση της κρίσης, η Ε.Ε. συμφώνησε να αγοράσει επιπλέον αμερικανική σόγια και αέριο LNG.