Ανταπόκριση από Στρασβούργο – Νίκος Ρούσσης
Ενόψει της 70ης επετείου από την έναρξη ισχύος της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στις 3 Σεπτεμβρίου, η Γενική Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης Marija Pejčinović Burić, δήλωσε ότι «πρέπει να συνεχίσουμε να κτίζουμε για μια καλύτερη Ευρώπη»!
Υπογράμμισε ότι, η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, ενσωματώνει τις θεμελιώδεις αξίες της ηπείρου μας και θέτει σε εφαρμογή ένα μοναδικό σύστημα για την επιβολή των βασικών δικαιωμάτων και ελευθεριών μας αλλά 70 χρόνια μετά την πρώτη θέση σε ισχύ της Σύμβασης, δεν ήταν ποτέ πιο σημαντική από ό,τι είναι σήμερα.
«Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι στα 46 κράτη μέλη μας έχουν επωφεληθεί από την προστασία της Σύμβασης και συνεχίζουν να το κάνουν καθημερινά, μερικές φορές ακόμη και χωρίς να το γνωρίζουν».
«Σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές, μετά την καταστροφή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, χρησιμοποιήσαμε τη Σύμβαση ως σχέδιο για την οικοδόμηση μιας καλύτερης Ευρώπης, συμβάλλοντας στη διασφάλιση της σταθερότητας και της ασφάλειας για επτά δεκαετίες.
Υπογράμμισε όμως ότι «Τα φρικτά γεγονότα των τελευταίων 18 μηνών δείχνουν τι μπορεί να συμβεί όταν τα κράτη γυρίσουν την πλάτη τους σε αυτές τις αξίες και πόσο γρήγορα μπορούν να αναιρεθούν τα επιτεύγματα των τελευταίων 70 ετών.
Κατέληξε δε, λέγοντας ότι «Τώρα, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στην ιστορία της Συνέλευσης, οι λαοί της Ευρώπης χρειάζονται τα έθνη μας να ενωθούν πίσω από το σύστημα της Συνέλευσης και τις αξίες του – όπως υποσχέθηκαν να κάνουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής του Ρέικιαβικ τον Μάιο του τρέχοντος έτους – προς όφελός μας όλοι και οι επόμενες γενιές».
Γεγονότα και αριθμοί
– Η Σύμβαση για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών άνοιξε προς υπογραφή στη Ρώμη στις 4 Νοεμβρίου 1950 και τέθηκε σε ισχύ στις 3 Σεπτεμβρίου 1953 αφού επικυρώθηκε από δέκα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης.
– Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ιδρύθηκε το 1959 για να επιβλέπει την εφαρμογή της Σύμβασης και μεταξύ του 1959 και του τέλους του 2022, το Δικαστήριο εξέδωσε συνολικά 25.674 αποφάσεις.
– Από τον Ιούνιο του 2023, 25.034 αποφάσεις και φιλικοί διακανονισμοί (που δεν απαιτούν απόφαση από το Δικαστήριο) έχουν εφαρμοστεί από τα κράτη μέλη, γεγονός που οδήγησε σε εκτεταμένες αλλαγές στη νομοθεσία, την πολιτική και την πρακτική καθώς και σε πολυάριθμες πληρωμές «δίκαιης ικανοποίησης» στους αιτούντες.
– Από την έναρξή της, η Σύμβαση έχει συμπληρωθεί από 16 διαφορετικά Πρωτόκολλα, το πιο πρόσφατο από τα οποία – που επιτρέπει στα ορισθέντα εθνικά δικαστήρια να ζητούν συμβουλευτική γνώμη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων – τέθηκε σε ισχύ την 1η Αυγούστου 2018.
– Η Ρωσική Ομοσπονδία αποκλείστηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης στις 16 Μαρτίου 2022 λόγω της επιθετικότητάς της κατά της Ουκρανίας· Η Ρωσία έπαψε να είναι συμβαλλόμενο μέρος στη Σύμβαση έξι μήνες αργότερα, αλλά παραμένει υποχρεωμένη να εκτελεί αποφάσεις σχετικά με πράξεις ή παραλείψεις έως τις 16 Σεπτεμβρίου 2022.