Τουλάχιστον 24 άνθρωποι έχει επιβεβαιωθεί πως έχασαν τη ζωή τους στο Βανουάτου από το πλήγμα του κυκλώνα Παμ, ο οποίος προκάλεσε τεράστιες, ανυπολόγιστες καταστροφές στο μικρό αρχιπέλαγος του Ειρηνικού, πλήττοντας τη χώρα με ανέμους ταχύτητας 320 χλμ. την ώρα, σύμφωνα με νεώτερα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα τη Δευτέρα ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών.
«Υπάρχουν τουλάχιστον 24 επιβεβαιωμένα θάνατοι, 11 θύματα ζούσαν στο Τάφεα, 8 στο Εφάτε και πέντε στο Τάνα», γνωστοποίησε το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (OCHA), αναφερόμενο σε νησιά του αρχιπελάγους των 270.000 κατοίκων.
Οι τελευταίες πληροφορίες από τα πιο απομακρυσμένα νησιά του Βανουάτου σκιαγραφούν μια εικόνα απόλυτης καταστροφής.
Στελέχη των υπηρεσιών αντιμετώπισης καταστροφών και εργαζόμενοι σε υπηρεσίες αρωγής δυσκολεύονταν να επικοινωνήσουν με τα νησιά αυτά, που υπέστησαν το μένος του φαινομένου περισσότερο από τα άλλα. Σπίτια καταστράφηκαν, πλεούμενα μετατράπηκαν σε συντρίμμια, δρόμοι και γέφυρες διαλύθηκαν από τον κυκλώνα, που έπληξε το Βανουάτου την Παρασκευή και το Σάββατο.
Η Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Καταστροφών του Βανουάτου έκανε λόγο για τουλάχιστον 3.300 άστεγους, που έχουν καταφύγει σε 37 κέντρα υποδοχής. Ο αριθμός τους αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά καθώς αποκαθίστανται οι επικοινωνίες με τα απομακρυσμένα διάσπαρτα νησιά του αρχιπελάγους.
«Πολλά από τα κτήρια και τα σπίτια έχουν καταστραφεί ολοσχερώς» δήλωσε ο πρόεδρος της μικρής νησιωτικής χώρας, Μπόλντουιν Λονσντέιλ από το Τόκιο όπου μετέχει σε μια σύνοδο του ΟΗΕ για τις φυσικές καταστροφές. «Πάνω από το 90% των κτηρίων έχουν καταστραφεί», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον Ερυθρό Σταυρό της Αυστραλίας στο νησί Τάνα, στο νότιο τμήμα του αρχιπελάγους, γίνεται λόγος για «ολική καταστροφή» με τα περισσότερα σπίτια να είναι ισοπεδωμένα.
Το νησί Τάνα απέχει περίπου 200 χιλιόμετρα νότια της πρωτεύουσας Πορτ Βίλα, και κατοικείται από περίπου 29.000 ανθρώπους. Δέχτηκε όλο το μένος του κυκλώνα Κατηγορίας 5 στην πεντάβαθμη κλίμακα.
Στην πρωτεύουσα Πορτ Βίλα, είναι σε εξέλιξη επιχείρηση καθαρισμού των δρόμων και των δημόσιων χώρων και αποκατάστασης των ζημιών, καθώς τα τρία τέταρτα των σπιτιών της πόλης καταστράφηκαν ολοσχερώς ή υπέστησαν σοβαρές ζημιές.
«Τα πράγματα στην πόλη Πορτ Βίλα βελτιώνονται, οι άνθρωποι επιστρέφουν στην αγορά αλλά το βασικό πρόβλημα είναι ότι δεν έχουμε ακόμα καμία επαφή με άλλες επαρχίες» ανέφερε ο Τομ Πέρι του παραρτήματος της οργάνωσης αρωγής CARE στην Αυστραλία.
Στην πρωτεύουσα ισχύει ακόμη απαγόρευση της κυκλοφορίας από τις 18.00 έως τις 06.00 για να αποτραπούν οι λεηλασίες, όπως ανέφερε ένα στέλεχος της μη κυβερνητικής οργάνωσης Oxfam, που έκανε λόγο για ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες για μικρής κλίμακας λεηλασίες εξοπλισμού.
Η επικεφαλής του Ερυθρού Σταυρού στα νησιά Βανουάτου τόνισε ότι τα καταστήματα ήδη αντιμετώπιζαν σοβαρές ελλείψεις σε προμήθειες, διότι οι κάτοικοι είχαν πάρει προμήθειες πριν χτυπήσει ο κυκλώνας, αλλά οι προμήθειες αυτές χάθηκαν όταν καταστράφηκαν τα σπίτια.
«Χρειαζόμαστε τρόφιμα για τις επόμενες εβδομάδες χρειαζόμαστε ανθρώπους οργανώσεων αρωγής, χρειαζόμαστε μέσα μεταφοράς, χρειαζόμαστε σκάφη να πάνε στα νησιά, επειδή πολλά από τα αεροδρόμια των νησιών έχουν πλημμυρίσει και δεν μπορεί να προσγειωθεί σε αυτά κανένα αεροσκάφος», δήλωσε στο Πορτ Βίλα η διευθύνουσα σύμβουλος της Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού στο Βανουάτου, η Ζακλίν ντε Γκαγιάρντ.
Η ίδια πρόσθεσε ότι υπάρχει ανησυχία για πιθανές ασθένειες όπως ο δάγκειος πυρετός και η ελονοσία.
Στρατιωτικά αεροσκάφη της Νέας Ζηλανδίας και της Αυστραλίας μετέφεραν νερό, είδη ατομικής υγιεινής, φάρμακα και προσωρινά καταλύματα (σκηνές) για να στεγαστούν οι κατά εκτιμήσεις ως και 10.000 άστεγοι στο κυριότερο νησί της χώρας.
Η Γαλλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες επίσης στέλνουν βοήθεια. Επαναλήφθηκαν εξάλλου τη Δευτέρα οι εμπορικές πτήσεις, φέρνοντας βοήθεια και επιτρέποντας στους μέχρι σήμερα εγκλωβισμένους τουρίστες να εγκαταλείψουν το Βανουάτου