Με χαρακτηριστική άνεση αναμένεται να επικρατήσει ο Ρίσι Σούνακ, στην κούρσα της διαδοχής της Λιζ Τρας στον πρωθυπουργικό θώκο στης Βρετανίας. Οι σημερινές βρετανικές εφημερίδες τον χρίζουν ως το ακλόνητο φαβορί για να βρεθεί στην είσοδο του αριθμού 10 της Ντάουνινγκ Στριτ αφού ο πρώην πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, έθεσε εαυτόν εκτός κούρσας διαδοχής της Λιζ Τρας, αργά το βράδυ της Κυριακής, αποδεχόμενος ότι δεν είχε την υποστήριξη αρκετών βουλευτών για να ηγηθεί ενός ενωμένου κόμματος. Ο Τζόνσον, ο οποίος δεν ξεκίνησε ποτέ επίσημα την εκστρατεία του, είπε το βράδυ της Κυριακής ότι πίστευε πως θα μπορούσε να επιτύχει μια νίκη των Συντηρητικών το 2024, αλλά «απλώς δεν ήταν το σωστό πράγμα» και «δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή».
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Ρίσι Σούνακ, μετά την επίσημη απόσυρση του Μπόρις Τζόνσον, ανέφερε ότι η Βρετανία είναι ευγνώμων στον πρώην πρωθυπουργό για το Brexit, για την κυκλοφορία του εμβολίου κατά της Covid-19, και για την αντιμετώπιση του Βλαντιμίρ Πούτιν για την Ουκρανία.
«Αν και αποφάσισε να μην είναι ξανά υποψήφιος για πρωθυπουργός, ελπίζω πραγματικά να συνεχίσει να συνεισφέρει στη δημόσια ζωή στο εσωτερικό και στο εξωτερικό», ανέφερε το tweet του Σούνακ.
Η κίνηση του Τζόνσον , να αποσυρθεί και να αποδεχθεί ότι ο Σουνάκ είχε την υποστήριξη του κοινοβουλευτικού κόμματος, ασκεί πίεση στην επόμενη υποψήφια της κούρσας διαδοχής, την Πένυ Μορντάντ, η οποία κατέγραφε μόνο 30 δημόσιους υποστηρικτές μέχρι το βράδυ της Κυριακής, ήτοι 70 λιγότερους από τον αριθμό που χρειαζόταν για να μπει στο ψηφοδέλτιο.
Ο Σούνακ, ο οποίος ήρθε δεύτερος στον αγώνα για την πρωθυπουργία εναντίον της Λίζ Τρας το καλοκαίρι, συγκέντρωσε δεκάδες υποστηρικτές μέχρι την Κυριακή ήτοι περισσότερους από 165, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού του Υπουργικού Συμβουλίου Ναντίμ Ζαχάουι.
Πάντως μια πηγή που βρίσκεται κοντά στον Σούνακ ανέφερε ότι ο ίδιος «δεν θεωρούσε τίποτα δεδομένο. Ο Ρίσι θα συνεχίσει να μιλά με συναδέλφους αύριο το πρωί (σ.σ της Δευτέρας) προτού δημοσιευτούν τα έγγραφα υποψηφιοτήτων και θα συζητήσει πώς να ενώσει καλύτερα το κόμμα και να πάει τη χώρα μπροστά», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Εάν ο Σούνακ τα καταφέρει να εκλεγεί, κάτι εξαιρετικά πιθανό με τα υπάρχοντα δεδομένα, θα γίνει ο πρώτος μη λευκός πρωθυπουργός της Βρετανίας και δεδηλωμένος Ινδουιστής.
Ο Ρίσι Σούνακ πάντως, ξεκίνησε την επίσημη εκστρατεία του με μια δήλωση ότι η «διόρθωση της οικονομίας» ήταν η προτεραιότητά του, αλλά δεν έδωσε συνεντεύξεις στα μέσα ενημέρωσης.
Αντίθετα, η Πένυ Μορντάντ μίλησε στο BBC την Κυριακή, λέγοντάς ότι θα ήταν «στα μισά του δρόμου» μεταξύ του Σούνακ και του Τζόνσον, αλλά αρνήθηκε να εμπλακεί σε οποιεσδήποτε οικονομικές πολιτικές ή αποφάσεις σχετικά με τους φόρους και τις δαπάνες.
σε ότι αφορά μια πηγή που πρόσκειται στην Πένυ Μορντάντ, επέμεινε ότι η εκστρατεία της θα συνεχιζόταν και ότι ήθελε να θέσει εαυτόν στην ψηφοφορία, ώστε τα μέλη του κόμματος να αποφασίσουν για το αποτέλεσμα.
«Η Πένυ είναι η ενωτική υποψήφια που είναι πιο πιθανό να κρατήσει ενωμένα τα φτερά του Συντηρητικού κόμματος και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι είναι η πιο πιθανή υποψήφια για να διατηρήσει τις έδρες που κέρδισε το Συντηρητικό κόμμα το 2019. Οι σκιώδεις υπουργοί και οι σύμβουλοι των Εργατικών είπαν ότι η Πένι είναι ο υποψήφιος που φοβάται περισσότερο ο Κιρ Στάρμερ».
Ο Ρίσι Σούνακ πάντως, αναμένεται να συγκεντρώσει στο πλευρό του, πολλούς ακόμη βουλευτές των Τόρις μέχρι τις 14:00 το μεσημέρι της Δευτέρας, δεδομένου ότι έχει τη δυναμική να το πράξει. Μάλιστα αν καταφέρει να συγκεντρώσει πάνω από 150 υποστηρικτές, θα βρεθεί ένα βήμα μακριά από το νούμερο 10 της Ντάουνινγκ Στριτ, καθώς αυτός ο αριθμός απαιτείται για να του δοθεί ο πρωθυπουργικός θώκος της Βρετανίας.
Όσο για την Πένυ Μορντάντ θα μπορούσε να κερδίσει όλους τους πρώην υποστηρικτές του Τζόνσον που θέλουν να σταματήσουν τον πρώην υπουργό Οικονομικών. Οι δύο αντίπαλοι θα πρέπει να υποβάλουν τις υποψηφιότητες τους ως το μεσημέρι της Δευτέρας και τα 150.000 μέλη των Τόρις θα κληθούν να αποφασίσουν για το αποτέλεσμα εάν και οι δύο λάβουν περισσότερες από 100 υποψηφιότητες.
Το παρασκήνιο της αποχώρησης του Τζόνσον από την κούρσα της διαδοχής
Καθώς αποχώρησε από την κούρσα της διαδοχής, ο Μπόρις Τζόνσον ισχυρίστηκε ότι κέρδισε την υποστήριξη 102 συναδέλφων –ξεπερνώντας κατά δύο το όριο που χρειαζόταν– αλλά μόνο περίπου 60 είχαν δηλώσει δημόσια την υποστήριξή τους σε αυτόν, καθώς όλοι οι υπόλοιποι απέφυγαν να τοποθετηθούν
Στη δήλωσή του λίγο πριν τις 9 το βράδυ της Κυριακής, ο Τζόνσον είπε: «Υπάρχει πολύ καλή πιθανότητα να είμαι επιτυχής στις εκλογές με μέλη του Συντηρητικού κόμματος και ότι θα μπορούσα πράγματι να επιστρέψω στην Ντάουνινγκ Στριτ την Παρασκευή. Αλλά κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών κατέληξα δυστυχώς στο συμπέρασμα ότι αυτό απλά δεν θα ήταν το σωστό. Δεν μπορείτε να κυβερνήσετε αποτελεσματικά αν δεν έχετε ένα ενιαίο κόμμα στο κοινοβούλιο. Και παρόλο που επικοινώνησα τόσο με τον Ρίσι όσο και με την Πένυ –γιατί ήλπιζα ότι θα μπορούσαμε να συνεννοηθούμε για το εθνικό συμφέρον– δυστυχώς δεν μπορέσαμε να βρούμε έναν τρόπο να το κάνουμε αυτό. Ως εκ τούτου, φοβάμαι ότι το καλύτερο είναι να μην επιτρέψω να προχωρήσει η υποψηφιότητά μου και να δεσμεύσω την υποστήριξή μου σε όποιον πετύχει. Πιστεύω ότι έχω πολλά να προσφέρω, αλλά φοβάμαι ότι απλά δεν είναι η κατάλληλη στιγμή».
Ο Μπόρις Τζόνσον είχε κερδίσει την υποστήριξη επτά υπουργών του υπουργικού συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των Τζέιμς Κλέβερλι και Ναχίμ Ζαχάουι, αλλά παρά το γεγονός ότι μετά τα θετικά μηνύματα της Παρασκευής διέκοψε τις διακοπές του στην Καραϊβική, πρόσθεσε μόνο οκτώ νέους δημόσιους υποστηρικτές το Σαββατοκύριακο.
Οι αμφιβολίες για την εμπιστοσύνη του τροφοδοτήθηκαν επίσης αφού αναζήτησε συμφωνίες με τους Σούνακ και Μορντάντ, προτρέποντάς τους να αποχωρήσουν.
Επιφανείς Συντηρητικοί είχαν προειδοποιήσει την Κυριακή ότι εάν τα μέλη επέλεγαν ξανά τον Τζόνσον για πρωθυπουργό, αυτό θα σήμαινε καταστροφή για το κόμμα. Πολλοί βουλευτές ανησυχούσαν για την επερχόμενη έρευνα της επιτροπής προνομίων για το εάν ο Τζόνσον παραπλάνησε το κοινό σχετικά με το σκάνδαλο του Partygate – αν και ορισμένες πηγές κοντά στον Τζόνσον προσπάθησαν να ισχυριστούν ότι ο Σούνακ θα μπορούσε επίσης να βρει ιδιαίτερα δύσκολη την εν λόγω έρευνα .
Ο Τζορτζ Όσμπορν, προειδοποίησε ότι ο Τζόνσον θα είχε αποτύχει να εξασφαλίσει την υποστήριξη του κοινοβουλευτικού κόμματος, ακόμη κι αν είχε την υποστήριξη των μελών. Εάν ο Τζόνσον κερδίσει, -προειδοποίησε- μέχρι το τέλος της εβδομάδας θα αναπτυχθεί πολιτική κρίση.
Ο Στιβ Μπέικερ – πρώην υποστηρικτής της Τρας, υπουργός και προσωπικότητα με επιρροή στην παράταξη της Ευρωπαϊκής Ομάδας Έρευνας – έδωσε την υποστήριξή του στον Σούνακ και περιέγραψε την επιστροφή του Τζόνσον ως «καρφωμένη καταστροφή».
«Αυτό που δεν μπορούμε να κάνουμε είναι να τον έχουμε πρωθυπουργό σε συνθήκες όπου είναι βέβαιο ότι θα εκραγεί, καταρρίπτοντας μαζί του ολόκληρη την κυβέρνηση. Απλώς δεν μπορούμε να το κάνουμε ξανά», ανέφερε ο Μπέικερ μιλώντας στον Σόφι Ριτζ του Σκάι την Κυριακή.
Η άποψή του βρήκε ανάλογη απήχηση από τον Ρόμπερτ Τζένρικ, πρώην υπουργό του υπουργικού συμβουλίου. Μιλώντας στο Times Radio, ο Τζένρικ είπε: «Δεν μπορώ καλή τη πίστη να συστήσω στους κοινοβουλευτικούς συναδέλφους μου και στα μέλη του κόμματος να πάμε από τον πιο σύντομο πρωθυπουργό στην πολιτική ιστορία στον πρώτο που θα αποβληθεί από τη Βουλή των Κοινοτήτων».
Η επίσημη θέση των Εργατικών
Από την πλευρά τους οι Εργατικοί αμφισβήτησαν τον διορισμό νέου πρωθυπουργού, καθώς όπως λένε η χώρα δεν έχει ακούσει τίποτα για το κυβερνητικό τους πρόγραμμα. Η Άντζελα Ράϊνερ, αναπληρωτής αρχηγός του κόμματος των Εργατικών, δήλωσε: «Οι Τόρις πρόκειται να παραδώσουν τα κλειδιά της χώρας στον Ρίσι Σούνακ, χωρίς αυτός να πει ούτε μια λέξη για το πώς θα κυβερνούσε. Κανείς δεν το ψήφισε αυτό. Ίσως δεν αποτελεί έκπληξη που αποφεύγει τον έλεγχο. Τελικά, ήταν τόσο κακός που μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, καταπλακώθηκε από τη Λίζ Τρας».
