Η πρόεδρος της Ταϊβάν Τσάι Ινγκ-γουέν έφθασε χθες Παρασκευή στη Γουατεμάλα, πρώτο σταθμό της επίσημης περιοδείας της στους τελευταίους δυο συμμάχους της νήσου στην περιοχή της κεντρικής Αμερικής, έπειτα τη «διέλευσή» της από τη Νέα Υόρκη, που καταδίκασε έντονα η διπλωματία της Κίνας.
Μετά τη Γουατεμάλα, η κυρία Τσάι θα επισκεφθεί το Μπελίζ, από αύριο Κυριακή.
Την εθνικίστρια πρόεδρο υποδέχθηκε χθες στις 14:00 (τοπική ώρα· στις 22:00 ώρα Ελλάδας) στο ταρμάκ του στρατιωτικού αεροδρομίου της πρωτεύουσας της Γουατεμάλας, με στρατιωτικές τιμές αρχηγού κράτους, ο υπουργός Εξωτερικών Μάριο Μπούκαρο.
Η κυρία Τσάι ήταν προγραμματισμένο να έχει συνομιλίες με τον Γουατεμαλτέκο δεξιό πρόεδρο Αλεχάντρο Γιαματέι, η κυβέρνηση του οποίου χαρακτηρίζει την Ταϊβάν «τη μοναδική και αυθεντική Κίνα».
Η περιοδεία της προέδρου της Ταϊβάν γίνεται λίγες ημέρες αφού η αριστερή πρόεδρος της Ονδούρας Σιομάρα Κάστρο ανακοίνωσε επίσημα, το περασμένο Σάββατο, την σύναψη σχέσεων ανάμεσα στην Τεγκουσιγκάλπα και το Πεκίνο και, κατά συνέπεια, τη διακοπή αυτών με την Ταϊβάν, που διαρκούσαν πάνω από 80 χρόνια.
Η Ονδούρα ακολούθησε έτσι τα βήματα της Κόστα Ρίκα (2007), του Παναμά (2017), του Ελ Σαλβαδόρ (2018) και της Νικαράγουας (2021).
Κατά την επιστροφή της από την κεντρική Αμερική, η πρόεδρος της Ταϊβάν θα περάσει από την Καλιφόρνια, όπου ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, ο ρεπουμπλικάνος Κέβιν Μακάρθι, έχει αναγγείλει πως θα την συναντήσει.
Μετά την καταδίκη και τις προειδοποιήσεις του Πεκίνου πως θα προχωρήσει σε αντίποινα, οι ΗΠΑ υπερασπίστηκαν την «ανεπίσημη» επίσκεψη της προέδρου της Ταϊβάν στη Νέα Υόρκη, που δεν αποτελούσε κατ’ αυτή παρά απλή «διέλευση από τις ΗΠΑ».
Κατά τη διάρκεια γεύματος το βράδυ της Τετάρτης στη Νέα Υόρκη όμως η πρόεδρος της νήσου τόνισε πως η Ταϊπέι έχει δείξει «σθεναρή βούληση» και «αποφασιστικότητα» να «αμυνθεί» έναντι της Κίνας.
Το Πεκίνο διεμήνυσε στις ΗΠΑ πως θα λάβει «αυστηρά μέτρα» σε περίπτωση συνάντησης του κ. Μακάρθι με την κυρία Τσάι. «Προτρέπουμε τις ΗΠΑ να μη συνεχίσουν να παίζουν με τη φωτιά για το ζήτημα της Ταϊβάν. Όποιος παίζει με τη φωτιά καίγεται», τόνισε η Σου Σουεγιάν, η επιτετραμμένη της πρεσβείας της Κίνας στην Ουάσιγκτον.
Μετά τη διακοπή των σχέσεων με την Ονδούρα, η Ταϊβάν δεν έχει πλέον διπλωματικές σχέσεις στη Λατινική Αμερική και στην Καραϊβική παρά με επτά χώρες (Γουατεμάλα, Μπελίζ, Παραγουάη, Αϊτή, Σεντ Κιτς και Νέβις, Αγία Λουκία, Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες), καθώς το διπλωματικό μπραντεφέρ με την Κίνα καλά κρατεί.
Η οικονομική βοήθεια της Ταϊβάν στη Γουατεμάλα από το 2013 ως το 2021 ανήλθε σε 89,61 εκατομμύρια δολάρια, με άλλα λόγια ξεπέρασε αυτήν όλης της ΕΕ, (86,99 εκατ. δολάρια), κατά επίσημες στατιστικές. Το 2021, η Ταϊβάν και η Γουατεμάλα υπέγραψαν νέα συμφωνία συνεργασίας, που προβλέπει τη χορήγηση οικονομικής βοήθειας 60 εκατ. δολαρίων σε τέσσερα χρόνια.
Οι σχέσεις των δύο χωρών πέρασαν πάντως κρίση όταν δικαστής της Νέας Υόρκης καταδίκασε τον Γουατεμαλτέκο πρώην πρόεδρο Αλφόνσο Πορτίγιο (2000-2004) στη δίκη του για ξέπλυμα 2,5 εκατ. δολαρίων που είχε λάβει από τη νήσο σε αντάλλαγμα για τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων.
