Πολλές χιλιάδες Σλοβένοι διαδήλωσαν το βράδυ της Παρασκευής, στο κέντρο της Λιουμπλιάνας, ζητώντας την παραίτηση του συντηρητικού πρωθυπουργού Γιάνες Γιάνσα, την ώρα που η χώρα τους ετοιμάζεται να αναλάβει σε έναν μήνα την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η διαδήλωση αυτή ήταν μια από τις μεγαλύτερες που έχουν οργανωθεί τα τελευταία χρόνια. Οργανώθηκε δύο ημέρες αφότου απέτυχε η πρόταση μομφής που είχε κατατεθεί εναντίον του 62χρονου πρωθυπουργού από την αντιπολίτευση.
«Σταματήστε τον φασισμό» και «Στοπ τον γιανσισμό», φώναζαν οι συγκεντρωμένοι, απαιτώντας «εκλογές τώρα». Πολλοί διαδηλωτές συμμετείχαν με τα ποδήλατά τους, το σύμβολο του κινήματος που γεννήθηκε πριν από έναν χρόνο, λίγο μετά την επιστροφή του Γιάνσα στην εξουσία.
«Η πτώση της κυβέρνησης ίσως δεν είναι η λύση, όμως είναι απαραίτητη και πρέπει να γίνει γρήγορα για να ξεκινήσει ο διάλογος για το μέλλον της χώρας μας», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μίχα, ένας νεαρός οικολόγος ακτιβιστής.
Ο Γιάσα Γιένουλ, ένας από τους διοργανωτές, εκτίμησε ότι στην κινητοποίηση συμμετείχαν 40.000 άνθρωποι. Η δημόσια τηλεόραση έκανε λόγο για 20.000 διαδηλωτές, βασιζόμενη σε «πολλές εκτιμήσεις».
Συνδικάτα, κόμματα της αντιπολίτευσης, φοιτητικοί σύλλογοι και ενώσεις καλλιτεχνών καλούσαν όλη την εβδομάδα τους κατοίκους της χώρας των 2 εκατομμυρίων να βγουν στους δρόμους. Κατηγορούν την κυβέρνηση για ενδημική διαφθορά και ότι χρησιμοποίησε την πανδημία του Covid-19 για να επιτεθεί στα μέσα ενημέρωσης, να ξηλώσει τις κοινωνικές κατακτήσεις και να πλήξει την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.
Με ανάρτησή του στο Twitter ο Γιάνσα έκανε λόγο για μια «αντισλοβενική» συγκέντρωση που «παραβιάζει τους υγειονομικούς περιορισμούς».
Η δημοτικότητά του Γιάνσα έχει πέσει στο χαμηλότερο σημείο από τον Μάρτιο του 2020, όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του: περίπου το 30% εκφράζει θετική γνώμη για τον πρωθυπουργό. Ο Γιάνσα, που κατηγορείται ότι «μιμείται» τον Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας, είναι θαυμαστής του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και διατηρεί κακές σχέσεις με τις Βρυξέλλες. Η Σλοβενία πρόκειται να αναλάβει την προεδρία της Ε.Ε. την 1η Ιουλίου.
Την Πέμπτη, η υπουργός Δικαιοσύνης Λιλιάνα Κόζλοβιτς υπέβαλε την παραίτησή της αφού, όπως υποστηρίζει, ο Γιάνσα ακύρωσε τον διορισμό δύο εισαγγελέων στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, το νέο όργανο της Ε.Ε. για την καταπολέμηση της απάτης. Οι δύο εισαγγελείς είχαν ερευνήσει καταγγελίες περί δωροδοκίας που «άγγιζαν» τον πρωθυπουργό.
