Η Τουρκία πρόκειται να γίνει το πρώτο και μέχρι στιγμής το μόνο μέλος του ΝΑΤΟ που χρησιμοποιεί το προηγμένο σύστημα πυραύλων S-400 της Ρωσίας.
Τι είναι τόσο ξεχωριστό γι ‘αυτά τα όπλα – και γιατί η Τουρκία διακινδυνεύει τις καλές σχέσεις της με τις ΗΠΑ; Η DW περιγράφει κάποιες λεπτομέρειες.
Η Ρωσία άρχισε να παραδίδει εξαρτήματα των πυραύλων S-400 στην Τουρκία παρά τη σθεναρή αντίθεση της Ουάσινγκτον. Οι ΗΠΑ φοβούνται ότι η Μόσχα θα μπορούσε να αποκτήσει μυστικές πληροφορίες για το τελευταίο αμερικανικό μαχητικό αεροσκάφος, το F-35, εάν η Τουρκία χρησιμοποιεί ταυτόχρονα τόσο το S-400 όσο και το μαχητικό πέμπτης γενιάς.
Οι ΗΠΑ έχουν απειλήσει με κυρώσεις, αλλά η Τουρκία αρνήθηκε να σταματήσει την παραγγελία.
Το Triumph S-400 (γνωστό από το ΝΑΤΟ με την κωδική ονομασία SA-21 Growler) είναι αντιαεροπορικό σύστημα πυραύλων με μέγιστη εμβέλεια 400 χιλιομέτρων και μπορεί να πλήξει στόχους σε υψόμετρο έως και 27 χιλιομέτρων.
Παράγεται από το 2007. Το σύστημα είναι κινητό και περιλαμβάνει τον κόμβο ελέγχου και πολλά στοιχεία εκτόξευσης πυραύλων, καθένα από τα οποία αποτελείται από μέχρι και 12 εκτοξευτές.
Η Ρωσία θεωρεί το σύστημα ως ένα από τα βασικά στοιχεία της αντιπυραυλικής άμυνας και ο στρατός της έχει επίσης αναπτύξει την Κριμαία, τον θύλακα της Ρωσίας στο Καλίνινγκραντ και τη Συρία.
Κατασκευάστηκε από τον κρατικό κατασκευαστή όπλων Almaz-Antey, ο οποίος είχε γίνει στόχος κυρώσεων από την ΕΕ και τις ΗΠΑ για τις ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Οι S-400 αναπτύχθηκαν για να καταστρέφουν τα αεριωθούμενα αεροσκάφη, αλλά και βαλλιστικούς πυραύλους Κρουζ, και drones.
Τα ρωσικά ΜΜΕ υποστηρίζουν ότι το σύστημα S-400 είναι ανώτερο από τους ανταγωνιστές του που είναι οι γαλλικοί ή αμερικανικοί αντιαεροπορικοί πύραυλοι.
«Η Ρωσία και προηγουμένως η Σοβιετική Ένωση ήταν πάντα πιο μπροστά στην τεχνολογία των πυραύλων», υποστήριξε ο στρατιωτικός εμπειρογνώμονας στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ του Ηνωμένου Βασιλείου Richard Connolly στην ρωσική υπηρεσία της DW.
«Ο λόγος για αυτό ήταν ότι οι Αμερικανοί και η Δύση παρήγαγαν καλύτερα αεροσκάφη».
Το S-400 είναι εύκαμπτο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί με διάφορους τύπους ρουκετών. Έχει επίσης ένα άλλο σημαντικό πλεονέκτημα έξω από το πεδίο της μάχης – είναι πιο προσιτό. «Το S-400 είναι τουλάχιστον δύο φορές φθηνότερο από το αμερικανικό σύστημα Patriot-2», δήλωσε ο Connolly στο DW.
Η Ρωσία υποστηρίζει ότι το σύστημα S-400 μπορεί να είναι έτοιμο να αναπτυχθεί μέσα σε λίγα λεπτά
Σήμα προς τις ΗΠΑ
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Τουρκία πλήρωσε 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια (2,2 δισεκατομμύρια ευρώ) για το ρωσικό σύστημα.
Ο στρατιωτικός εμπειρογνώμονας της Μόσχας Αλέξανδρος Γκολτς πιστεύει επίσης ότι η αγορά του ρωσικού S-400 ήταν μια «καθαρά πολιτική απόφαση». Ωστόσο, ο Golz πιστεύει ότι είναι «ένα μήνυμα προς τις ΗΠΑ και άλλους συμμάχους για την κυριαρχία της Τουρκίας στην άμυνα».
Η Τουρκία είναι η δεύτερη χώρα στον κόσμο που της παραδίδονται εξαρτήματα S-400 από τη Ρωσία μετά την Κίνα.
Η Ινδία έχει ήδη υπογράψει σύμβαση αξίας πέντε δισεκατομμυρίων δολαρίων και αναμένει την παράδοση. πολλές χώρες του Κόλπου έχουν επίσης εκφράσει ενδιαφέρον.
Οι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες πάντως, προειδοποιούν ότι το S-400, παρά τα πολυάριθμα προνομιακά του στοιχεία, δεν έχει ακόμη πάρει βάπτισμα πυρός.
«Δεν έχει δοκιμαστεί σε πραγματική, σοβαρή πολεμική κατάσταση», δήλωσε στη DW ο Siemon Wezeman του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών Ειρήνης της Στοκχόλμης (SIPRI). «Το μόνο που έχει δοκιμασθεί ήταν το σύστημα των ΗΠΑ Patriot το 1991, στον πόλεμο του Κόλπου».
Η Ρωσία χρησιμοποιεί συστήματα S-400 στη Συρία, όπου οι δυνάμεις της υποστηρίζουν το καθεστώς του Bashar al-Assad. Τον Απρίλιο του 2018, οι ΗΠΑ πυροδότησαν δεκάδες πυραύλους Tomahawk εναντίον δυνάμεων του καθεστώτος προκαλώντας ζημιές σε μερικές από τις ρουκέτες, αλλά ο ρωσικός στρατός απέφυγε να χρησιμοποιήσει το S-400 ως αντίμετρο, σημειώνει ο Golz.
«Το S-400 είχε την ευκαιρία να επιδείξει την ποιότητά του κατά των αμερικανικών Tomahawk στη Συρία, αλλά οι ρωσικές αρχές ήταν αρκετά έξυπνες ώστε να μην το επιχειρήσουν». Η Τουρκία θέλει επίσης να κατασκευάζει εξαρτήματα για τους S-400
Οι προηγούμενοι των S-400, συμπεριλαμβανομένων των Σοβιετικών S-300, σχεδιάστηκαν ως μέρος ενός ολοκληρωμένου, αντι-αεροσκαφικού συστήματος. Αλλά οι S-400 έχουν το πλεονέκτημα ότι είναι σε θέση να λειτουργούν ανεξάρτητα – ακριβώς το χαρακτηριστικό που επιτρέπει στην Τουρκία να το χρησιμοποιήσει χωρίς να την ενσωματώσει με το αμυντικό δίκτυο του ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, η ενσωμάτωση του S-400 σε ένα ευρύτερο αμυντικό συγκρότημα θα φέρει σημαντικά πλεονεκτήματα και θα το κάνει «πολύ πιο αποτελεσματικό», λέει ο Siemon Wezeman.
Για παράδειγμα, ο ρωσικός στρατός προστατεύει το S-400 από τα εχθρικά αεροπλάνα με ένα πρόσθετο αμυντικό σύστημα μέσης εμβέλειας, το Panther S-1. Δεν είναι ακόμη σαφές εάν η Τουρκία θα αγοράσει επίσης αυτό το σύστημα από τη Ρωσία.
Η Σοβιετική Ένωση δεν υπάρχει, αλλά τα όπλα της επιβιώνουν
Το 2016, η Ρωσία πώλησε το προηγμένο τότε σύστημα εναέριας άμυνας στο Ιράν, χωρίς να αναφερθεί σε λεπτομέρειες. Η δράση της έκδοσης S-300 της εποχής του Ψυχρού Πολέμου έφτανε τα 150 χιλιόμετρα και θα μπορούσε να πλήξει στόχους σε υψόμετρα άνω των 27 χιλιομέτρων, ενώ το πιο σύγχρονο σύστημα Antey 2500 επέκτεινε την περιοχή σε 400 χιλιόμετρα.
Πληροφορίες από Deutsche Welle
Σύνταξη Κ. Μπετινάκης
