Από την άνοιξη του 1968 οι Παριζιάνοι είχαν να δουν τέτοιες εικόνες μπροστά στα μάτια τους.
Το Σάββατο που μας πέρασε, 137.000 διαδηλωτές που ανήκουν στο κίνημα «Τα Κίτρινα Γιλέκα» συγκεντρώθηκαν σε όλη τη Γαλλία διαμαρτυρόμενοι για τις αυξήσεις των τιμών, τη συνεχιζόμενη βίαιη λιτότητα και τα χαμηλά ημερομίσθια. Εξ αυτών οι 10.000 διαδήλωσαν στο Παρίσι. Από αυτές τις 10.000, 3.500 άτομα πρωτοστάτησαν στα βίαια επεισόδια.
Αυτό είναι το γενικό περίγραμμα της διαδήλωσης. Στην πραγματικότητα, ο απολογισμός αυτού του συλλαλητηρίου είναι για τα γαλλικά και τα ευρωπαϊκά δεδομένα πρωτοφανής.
Απίστευτη χρήση πυρομαχικών καταστολής
Οι δυνάμεις καταστολής διαδηλώσεων, δηλαδή οι μονάδες των γαλλικών ΜΑΤ (CRS) και οι διμοιρίες άμεσης επέμβασης της αστυνομίας (CSI), προέβησαν σε 1.193 βολές σφαιρών από καουτσούκ. Έκαναν χρήση 1.040 χειροβομβίδων αποφυγής περικύκλωσης. Χρησιμοποίησαν και έριξαν στους διαδηλωτές 339 χειροβομβίδες GLI – F4,οι οποίες περιέχουν 25 γραμμάρια TNT.
Στην πραγματικότητα, ο απολογισμός αυτού του συλλαλητηρίου είναι για τα γαλλικά και τα ευρωπαϊκά δεδομένα πρωτοφανήςΓια να υπάρχει κάποια σύγκριση με το παρελθόν, η γαλλική αστυνομία καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους 2017 έκανε χρήση συνολικά 796 χειροβομβίδων αποφυγής περικύκλωσης (κρότου λάμψης), αριθμός που ισοδυναμεί με το 1/3 της ποσότητας που χρησιμοποιήθηκε μόνον κατά τη διάρκεια του Σαββάτου 1ης Δεκεμβρίου.
Συνολικά κινητοποιήθηκαν 4.000 άνδρες της γαλλικής αστυνομίας και της χωροφυλακής. Πρόκειται για τις μάχιμες μονάδες των δύο αυτών σωμάτων, που σύμφωνα με τους ειδικούς ήταν ο μεγαλύτερος αριθμός αστυνομικών που αναπτύχθηκαν στους δρόμους της πρωτεύουσας τα τελευταία 10 χρόνια.
Κατά τη διάρκεια των επεισοδίων του Σαββάτου, εκδηλώθηκαν 249 πυρκαγιές στην περιοχή των εχθροπραξιών.
Πυρπολήθηκαν 112 οχήματα. Σημειώθηκαν 133 τραυματισμοί, εκ των οποίων 23 στις τάξεις της αστυνομίας. Υπογραμμίζεται πως η γαλλική εφημερίδα «Le Monde» ανεβάζει τους τραυματίες στους 263 και επισημαίνει πως ο αριθμός των τραυματισμένων αστυνομικών ανέρχεται σε 81.
Το πρωί της Δευτέρας, οι πολίτες της γαλλικής πρωτεύουσας αλλά και τα συνεργεία του δήμου αντιμετώπισαν μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Δεκάδες καταστήματα στην περιοχή των Ηλυσίων Πεδίων αλλά και στην καρδιά του 16ου Διαμερίσματος του Παρισιού, που είναι το σύμβολο του γαλλικού πλούτου αλλά και της εξουσίας, είχαν καλυμμένες τις προθήκες με σανίδες προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω λεηλασίες. Καμένα Ι.Χ. υπήρχαν κατά μήκος της περίφημης λεωφόρου Κλεμπέρ που διατρέχει το 16ο Διαμέρισμα. Πρόκειται κυρίως για πανάκριβα αυτοκίνητα κόστους άνω των 50.000 ευρώ. Αυτή η λεπτομέρεια σημαίνει πως οι διαδηλωτές επέλεγαν τα οχήματα που έκαιγαν προκειμένου να στείλουν ένα σαφές μήνυμα.
Αυτόπτες μάρτυρες, τηλεοπτικά συνεργεία και δημοσιογράφοι αναφέρουν πως το Σάββατο το μεσημέρι είδαν με τα μάτια τους ομάδα αστυνομικών να παλεύει σώμα με σώμα με τους διαδηλωτές, σε μια προσπάθεια να προστατευθεί η φλόγα που καίει αενάως στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, κάτω ακριβώς από την Αψίδα του Θριάμβου.
Η εικόνα αυτή ήταν τραυματική τόσο για την πλειονότητα της γαλλικής κοινωνίας όσο βεβαίως και για την εξουσία και το πολιτικό σύστημα.
Το προφίλ του διαδηλωτή
Ήταν το δεύτερο Σαββατοκύριακο κινητοποιήσεων του κινήματος «Κίτρινα Γιλέκα» σε όλη τη Γαλλία. Σύμφωνα με τις γαλλικές Αρχές, το προφίλ του διαδηλωτή είναι το εξής: πρόκειται για άνδρες, στην πλειονότητά τους 30-40 ετών, οι οποίοι προέρχονται κυρίως από τη γαλλική επαρχία.
Ποιο είναι το πραγματικό προφίλ των διαδηλωτών
Οι γαλλικές Αρχές δεν περιγράφουν, διότι προφανώς δεν το επιθυμούν, το πραγματικό προφίλ του μέσου διαδηλωτή που κινητοποιείται στο πλαίσιο του κινήματος «Κίτρινα Γιλέκα».
Πρόκειται όντως για άτομα που προέρχονται από τη γαλλική επαρχία και που στη συντριπτική τους πλειονότητα έχουν απολαβές της τάξεως των 1.000 ευρώ και κάτω. Πρόκειται κυρίως για φτωχούς αγρότες και συμπιεσμένους μικροαστούς, μικροεπαγγελματίες και κυρίως ανέργους.
Πρόκειται, δηλαδή, για μια εκδήλωση ξεκάθαρα ταξική εκείνου του τμήματος της γαλλικής κοινωνίας το οποίο έχει συμπιεστεί αφόρητα από την οικονομική πολιτική που ακολούθησε τόσο ο πρόεδρος Ολάντ όσο και οι προκάτοχοί του και η οποία συνεχίστηκε και στα δύο χρόνια διακυβέρνησης Μακρόν.
Η πολιτική αυτή συνίσταται κυρίως στην περικοπή των δαπανών στους τομείς της δημόσιας υγείας και παιδείας, αλλά και στην επιβολή φόρων οριζοντίως σε όλο το φάσμα της γαλλικής κοινωνίας. Μπροστά στον κίνδυνο υπέρβασης των δημοσιονομικών ορίων που επιβάλλει το Σύμφωνο του Μάαστριχ, η γαλλική εξουσία εδώ και τουλάχιστον μια 15ετία έχει επιλέξει να απομυζά τη γαλλική κοινωνία μέσω της φορολόγησης ώστε να αντεπεξέρχεται στις κολοσσιαίες ανάγκες του γαλλικού κράτους και της γαλλικής πολεμικής μηχανής.
Ταυτόχρονα παρατηρείται και ένα πρόβλημα κατανομής των εσόδων του γαλλικού κράτους από τους φόρους, η οποία είναι ανισομερής, με αποτέλεσμα τη συνεχή εκβάθυνση του χάσματος μεταξύ πλουσίων και φτωχών, με τους εκπροσώπους του γαλλικού πλούτου να γίνονται όλο και πλουσιότεροι σε βάρος των μεγάλων ομάδων της γαλλικής κοινωνίας. Αν και το κίνημα των «Κίτρινων Γιλέκων», τουλάχιστον δημοσίως, δεν φέρεται να ανήκει σε κάποιον συγκεκριμένο πολιτικό σχηματισμό, εντούτοις δύο πολιτικά κόμματα-ρεύματα στηρίζουν εξαρχής αυτές τις κινητοποιήσεις.
Ο Ζαν – Λυκ Μελανσόν αντιμετωπίζει την κατηγορία χρησιμοποίησης πλαστών τιμολογίων καθώς και ψευδεπίγραφων προσλήψεων που αφορούν και άμεσους συνεργάτες του. Παράλληλα, κατηγορείται και το «δεξί του χέρι» όσον αφορά στο επικοινωνιακό του επιτελείο, που σύμφωνα με τη γαλλική πολιτική κλειδαρότρυπα είναι και ερωμένη του.
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, τόσο της κεντρώας άποψης και μετριοπαθούς διάθεσης «Le Monde» όσο και της παραδοσιακά κεντροαριστερής εφημερίδας «Liberation», οι διαδηλωτές που γύρω στις 09.00 με 10.00 το πρωί του Σαββάτου προκάλεσαν τις βίαιες συγκρούσεις με την αστυνομία ήταν γνωστοί και ανήκαν στον ευρύτερο χώρο των ultra εθνικιστών, όπως κατονομάζονται στο γαλλικό πολιτικό σκηνικό.
Ωστόσο, στη συνέχεια διάφορες ομάδες που ανήκουν στον χώρο της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς ενεπλάκησαν στα επεισόδια, ενώ παρατηρήθηκε και δραστηριότητα μικρότερων ομάδων νεαρών ατόμων κυρίως από τα προάστια που πρωτοστάτησαν σχεδόν αποκλειστικά στις λεηλασίες.
Στον γαλλικό Τύπο δεν υπάρχουν αναφορές για οργανωμένη παρουσία των λεγόμενων «μαύρων μπουφάν» που παραπέμπουν σε ομάδες αντιεξουσιαστών. Αν σημειώθηκαν και εμπλοκές αυτών των ομάδων, θα πρέπει να θεωρούνται μειοψηφικές κι όχι άξιες λόγου.
Εντύπωση προκάλεσε και η συμπεριφορά γενικότερα των διαδηλωτών έναντι των συμβόλων του γαλλικού πλούτου κατά μήκος της λεωφόρου των Ηλυσίων και της λεωφόρου Κλεμπέρ. Με την έκφραση «Salaud», που σημαίνει «κάθαρμα», οι διαδηλωτές προπηλάκιζαν τους γνωστούς θυρωρούς μπροστά από τα πολυτελή παγκοσμίως γνωστά ξενοδοχεία την ώρα που οι φιλοξενούμενοι πλούσιοι τουρίστες σε αυτά παρακολουθούσαν από τα παράθυρα τους διαμαρτυρόμενους, απαθανατίζοντας τα επεισόδια με τα κινητά τους τηλέφωνα. Μια εικόνα που παραπέμπει και αυτή στην ταξική αντιπαράθεση στις λεωφόρους της γαλλικής πρωτεύουσας.
Οι πρώτες πολιτικές κινήσεις του Μακρόν
Ο Εμανουέλ Μακρόν επιστρέφοντας από το Μπουένος Άιρες και τη σύνοδο της G20 έσπευσε στην Αψίδα του Θριάμβου, όπου και υποκλίθηκε την ώρα που τα συνεργεία ντυμένα στα λευκά προσπαθούσαν να σβήσουν από το μνημείο τα μαύρα συνθήματα. Στη συνέχεια κατηφόρισε τη λεωφόρο, επισκέφθηκε τις κατεστραμμένες προθήκες των καταστημάτων και συνομίλησε με τους ιδιοκτήτες τους.
Δεν έχουν δημοσιευθεί περισσότερες πληροφορίες για το τι ακριβώς μπορεί να σημαίνει «αποτελεσματική αστυνόμευση». Επισημαίνεται πως από επίσημα κυβερνητικά χείλη ακούστηκε το βράδυ του Σαββάτου αλλά και την Κυριακή η σκέψη να κηρυχθεί το Παρίσι εκ νέου σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Η τελευταία φορά που συνέβη κάτι παρόμοιο ήταν όταν ο πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ είχε κηρύξει κατάσταση εκτάκτου ανάγκης για την αντιμετώπιση των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Bataclan και στη γύρω από αυτό περιοχή.
Προφανώς, οι τελικές αποφάσεις του Εμανουέλ Μακρόν θα ανακοινωθούν εντός των επόμενων ημερών και πάντως μετά την ολοκλήρωση του κύκλου επαφών με τους επικεφαλής των πολιτικών κομμάτων.