Οι πρωθυπουργοί Αλέξης Τσίπρας και Ζόραν Ζάεφ αύριο, Τρίτη, θα καταλήξουν, αν όλα εξελιχθούν ομαλά, σε ένα πλαίσιο συμφωνίας, η οποία θα πρέπει να εγκριθεί από το Κοινοβούλιο των Σκοπίων αμέσως και πάντως πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. στα τέλη Ιουνίου. Η συμφωνία θα είναι μεταβατική και ως εκ τούτου δεν θα έρθει προς έγκριση στην ελληνική Βουλή τώρα. Θα προβλέπει κοινά αποδεκτή ονομασία (κατά πάσα πιθανότητα “Βόρεια Μακεδονία”), δεδομένου ότι όρος “Άνω Μακεδονία” προσκρούει στη σθεναρή άρνηση της Βουλγαρίας.
Η συμφωνία θα έχει το χαρακτήρα ERGA OMNES, δηλαδή θα είναι για πάσα χρήση. Οι συνταγματικές αλλαγές, για τις οποίες δεσμεύεται η πΓΔΜ, θα συντελεστούν, ακολουθώντας έναν οδικό χάρτη με χρονική ρήτρα, η οποία θα είναι διάρκειας 16-18 μηνών. Η ελληνική κυβέρνηση, ως εκ τούτου, δεν πρόκειται να φέρει το πλαίσιο συμφωνίας στη Βουλή, έως ότου ολοκληρωθούν οι συνταγματικές αλλαγές. Θα δώσει πράσινο φως για την ένταξη των εργασιών διαπραγμάτευσης της πΓΔΜ με την Ε.Ε. Ο χρονικός ορίζοντας αυτών των διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με την απόφαση των Βρυξελλών και του Ευρωκοινοβουλίου, ορίζεται το 2025 υπό τις επικρατούσες συνθήκες.
Η ελληνική κυβέρνηση αναλαμβάνει τη δέσμευση να προχωρήσει στην πρόσκληση προς το ΝΑΤΟ για αποδοχή της πΓΔΜ ως μέλους της συμμαχίας. Θεωρείται πως οι πολιτικοί συσχετισμοί στο Κοινοβούλιο των Σκοπίων επιτρέπουν την έγκριση του πλαισίου συμφωνίας κάποια στιγμή μέσα στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Κάτι τέτοιο είναι δυνατόν να επιτευχθεί με διάσπαση του εθνικιστικού κόμματος VMRO. Τα αλβανικά κόμματα θα ψηφίσουν υπέρ του πλαισίου συμφωνίας.
Όσον αφορά τη γλώσσα θα χαρακτηρίζεται ως “Μακεδονική”, άλλα θα σημειώνεται πως είναι σλαβικής προέλευσης. H ελληνική πλευρά σημειώνει, απαντώντας σε πιθανές αντιδράσεις, πως η γλώσσα αυτή έχει αναγνωριστεί με τη συγκεκριμένη ονομασία από τον ΟΗΕ το 1977.
Για την τοπική εκκλησία δεν υφίσταται πλέον πρόβλημα, αφού ήδη η ιεραρχία της προσέφυγε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο για την υπαγωγή της σε αυτό με την ονομασία Αρχιεπισκοπή Αχριδών, δηλαδή με την επαναφορά της ονομασίας της εκκλησίας αυτής από την εποχή της Άννης Κομνηνής.
Επισημαίνεται πως και η προηγούμενη Ενδιάμεση Συμφωνία, την οποία είχε υπογράψει η Αθήνα με τα Σκόπια, η οποία προέβλεπε την ονομασία πρώην Γιουκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, επειδή ακριβώς χαρακτηρίστηκε μεταβατική συμφωνία-πλαίσιο, δεν πέρασε ποτέ από την έγκριση της Βουλής. Υπό αυτές τις συνθήκες, τα πολιτικά κόμματα Συμπολίτευσης και Αντιπολίτευσης δεν θα είναι αναγκασμένα εντός Κοινοβουλίου να πάρουν θέση και να ψηφίσουν με ένα τελεσίδικο “ναι” ή “όχι”.
Η στιγμή της επικύρωσης της συμφωνίας θα έρθει αργότερα, όταν ολοκληρωθεί ο οδικός χάρτης. Αυτό αφήνει περιθώρια έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης στο μεταβατικό αυτό χρονικό διάστημα.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, αναφερόμενος στην τηλεφωνική συνδιάλεξη, την οποία είχε ο Αλέξης Τσίπρας με τον Ζόραν Ζάεφ, είπε τα εξής:
«Νομίζω ότι σήμερα κάναμε το αποφασιστικό βήμα. Η διαπραγμάτευση δεν είναι μια ευθεία γραμμή, αλλά ένας επίπονος αγώνας με σκαμπανεβάσματα, αρκεί να υπάρχει θέληση να λύσουμε τα προβλήματα», ανέφερε ο υπουργός.
Σύμφωνα με τον κ. Κοτζιά, η κυβέρνηση είναι σταθερά υπέρ τη λύσης «διότι πιστεύουμε ότι αυτή η λύση συμφέρει και την Ελλάδα». Παράλληλα, σημείωσε ότι όλη η περιοχή πρέπει να συμπαρασυρθεί σε ανάπτυξη, τώρα που η Ελλάδα βγαίνει από την κρίση.
Μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό «Kontra», ο υπουργός Εξωτερικών επεσήμανε ότι «ήρθε η ώρα η ελληνική διπλωματία να αποφασίσει ποιο είναι το όφελος για τη χώρα», ενώ μίλησε για αμοιβαία επωφελή συμφωνία.
«Γιατί να συμφωνήσει μαζί μας και η άλλη πλευρά, αν δεν πάρει και εκείνη τα δικά της κέρδη;», υπογράμμισε, ενώ ανέφερε ότι στο τραπέζι παραμένουν μόνο τρία ονόματα και ότι η ο Ζάεφ έχει ήδη κάνει την επιλογή του.
Παράλληλα επιτέθηκε σε όσους τάσσονται υπέρ της αδράνειας στο συγκεκριμένο ζήτημα , υποστηρίζοντας ότι όσο δεν υπάρχει λύση, άλλες χώρες καταλαμβάνουν χώρο στα Βαλκάνια, ενώ τόνισε ότι μια συμφωνία για να σταθεί πρέπει να έχουν κέρδος και οι δύο πλευρές.
Σύμφωνα με τον κ. Κοτζιά, επικρατέστερη ονομασία για την επίλυση του Σκοπιανού είναι η «Βόρεια Μακεδονία» (Severna Makedonija), με γλώσσα τη “Μακεδονική” που, όπως σημείωσε, αναγνωρίστηκε στον ΟΗΕ από το 1977 και με αναφορά ότι πρόκειται για Σλαβική γλώσσα: «Στη γλώσσα, αυτό που θα λέει η συμφωνία και έχει συμφωνηθεί, είναι ότι θα προσδιορίζεται ότι δεν έχει καμία σχέση με την αρχαία ελληνική, δεν διεκδικεί καμία κληρονομιά και ανήκει στις σλαβικές οικογένειες. Αυτό εγώ το θεωρώ ειλικρίνεια. Επιπλέον, η συμφωνία θα καθιστά σαφές ότι ο πληθυσμός της δεν έχει καμία σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό».
Στο ονοματολογικό, επιβεβαίωσε ότι η ονομασία “Μακεδονία του Βαρδάρη” απορρίφθηκε από τα Σκόπια, η ονομασία “Μακεδονία-Σκόπια” από την ελληνική πλευρά και στο τραπέζι έμειναν οι ονομασίες “Βόρεια”, “Νέα” και “Άνω Μακεδονία”. Ο Έλληνας ΥΠΕΞ άφησε να εννοηθεί ότι αυτό το σημείο θα κλείσει την Τρίτη στη συνομιλία των πρωθυπουργών, καθώς ο κ. Ζάεφ έχει επιλέξει ήδη την ονομασία από τις υπάρχουσες και οι πληροφορίες θέλουν τα Σκόπια να προτιμούν το “Βόρεια Μακεδονία”.
