Ως «οφθαλμαπάτη» ερμηνεύει τη συμφωνία για πενθήμερη εκεχειρία στη βόρειο Συρία η γαλλική «Le Monde» στο πρωτοσέλιδο δημοσίευμά της.
«Στη συριακή ρουλέτα είναι κερδισμένοι οι Ρώσοι» εξηγεί η επίσης γαλλική «Liberation». Ο βρετανικός
Οι παραπάνω προσεγγίσεις έρχονται να διαψεύσουν -αν όχι να γελοιοποιήσουν- την ελαφρότητα του Λευκού Οίκου, ο οποίος διά στόματος (ή γραφίδας) Ντόναλντ Τραμπ σχολίασε πως η αναμέτρηση στη βόρειο Συρία μεταξύ Κούρδων και Συρίας παραπέμπει σε σχολικό καβγά.
Αν όντως αυτή είναι η ερμηνεία του ισχυρότερου άνδρα του πλανήτη, του Αμερικανού προέδρου, τότε πώς εξηγείται η εργώδης προσπάθεια του αντιπροέδρου του Μάικ Πενς και του υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, οι οποίοι την Πέμπτη στην Άγκυρα έκαναν τα πάντα για να επιτύχουν μία συμφωνία, ξεπουλώντας τους συμμάχους Κούρδους, παγώνοντας τις κυρώσεις προς την Τουρκία και επιτρέποντας στον Ερντογάν να σώσει τα προσχήματα και να διατηρήσει στην εσωτερική του πολιτική αγορά το γόητρό του, όπως σχολιάζει η «Le Monde».
Προφανώς, ο «καβγάς», όπως τον βλέπει ο Ντόναλντ Τραμπ, είναι κάτι πολύ πιο δραματικό και πολύπλοκο. Διότι, όπως επισημαίνεται στην ίδια γαλλική εφημερίδα λίγο πριν από το τέλος του σχετικού άρθρου: «Τα νήματα στη Συρία τα κινεί πλέον ο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος θα είναι αυτός που από την επόμενη Τρίτη στο Σότσι θα εξηγήσει στον Ερντογάν και προφανώς αργότερα στους Κούρδους πώς θα μοιραστούν τα εδάφη σε αυτήν τη ζώνη ασφαλείας που συμφωνήθηκε στην Άγκυρα με τους Αμερικανούς». Πάντως, μόνον σε σχολικό καβγά δεν παραπέμπει αυτή η ιστορία.
Οι λεπτομέρειες της Συμφωνίας
1) Η διάρκεια της εκεχειρίας είναι 120 ώρες ή 5 ημέρες.
2) Κατά τη διάρκεια αυτών των πέντε ημερών οι κουρδικές δυνάμεις οφείλουν να απομακρυνθούν από μία ζώνη ασφαλείας η οποία θεωρητικά έχει μήκος 400 χιλιόμετρα (κατά τους Τούρκους) και βάθος 32 χιλιόμετρα (σε αυτό συμφωνούν όλοι οι εμπλεκόμενοι).
3) Οι Κούρδοι οφείλουν να απομακρύνουν ή να καταστρέψουν τα βαρέα τους όπλα εντός της ζώνης αυτής καθώς και να γκρεμίσουν τις αμυντικές υποδομές που είχαν ανεγερθεί.
4) Ο πολέμαρχος των Κούρδων Μαζλούμ Κομπάνι ξεκαθάρισε πως ως Ζώνη Ασφαλείας νοείται η έκταση μεταξύ των κωμοπόλεων Τελ Αμπιάντ και Ρας αλ Αΐν, όπου έχουν εισβάλει οι Τούρκοι, με βάθος 32 χιλιόμετρα προς Νότο. Πέραν τούτου, οι κουρδικές δυνάμεις δεν αναγνωρίζουν επέκταση της Ζώνης Ασφαλείας είτε δυτικά (προς Κομπάνι και Μανμπίζ) είτε προς ανατολικά (προς Καμισλί).
5) Κατά τη διάρκεια αυτών των 120 ωρών παγώνουν οι κυρώσεις κατά της Τουρκίας που έχουν επιβληθεί από τις ΗΠΑ. Προσοχή, όχι όλες οι κυρώσεις. Μόνον αυτές που επιβλήθηκαν από το διάταγμα που υπέγραψε ο Τραμπ. Η συμφωνία δεν αφορά στις κυρώσεις που η αμερικανική Δικαιοσύνη καλείται να επιβάλει μετά την τελεσίδικη απόφαση για την HalkBank πως παραβίασε το εμπάργκο κατά του Ιράν (αυτό είναι πολύ σοβαρό και ακουμπά τη στενή οικογένεια του Ταγίπ Ερντογάν).
Όπως προκύπτει, στη συμφωνία αυτή υπάρχουν σκοτεινά σημεία αλλά και διαφορετικές ερμηνείες.
Προφανώς, μέχρι την Τρίτη που μας έρχεται θα καταδειχθεί:
α) Αν όντως οι Κούρδοι θα οπισθοχωρήσουν πέρα από τα 32 χιλιόμετρα.
β) Σε ποιο μήκος του μετώπου θα υπάρξει κουρδική απαγκίστρωση.
γ) Ποιες δυνάμεις θα διαδραματίσουν ρόλο επόπτη – επιτηρητή. Ποιος, δηλαδή, θα είναι ο ρόλος των Ρώσων αλλά και της Δαμασκού (Άσαντ) σε αυτήν τη διαδικασία.
δ) Αν μετά τη λήξη της εκεχειρίας θα υπάρχουν ακόμη ελπίδες και δυνατότητες για μία συνολικότερη διευθέτηση του ζητήματος. Αν, δηλαδή, η συνολική ρύθμιση του Τουρκο-Κουρδικού προβλήματος στη Συρία και οι εσωτερικές ρυθμίσεις μεταξύ Κούρδων και κεντρικού κράτους της Δαμασκού θα ενταχθούν στη διαδικασία της Αστάνα και θα τεθούν υπό την πολιτική πια επιτήρηση της Ρωσίας και δευτερευόντως του Ιράν και της Άγκυρας. Σε αυτήν τη διαδικασία δεν συμμετέχουν ΗΠΑ και Ευρώπη.
Το επίσημο κείμενο του κοινού ανακοινωθέντος με τη συμφωνία ΗΠΑ-Τουρκία για την εκεχειρία των 120 ωρών στη βόρειο Συρία
Τουρκία και ΗΠΑ επαναβεβαιώνουν τις σχέσεις τους ως σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ. Οι ΗΠΑ αντιλαμβάνονται τις νόμιμες ανησυχίες της Τουρκίας για την ασφάλεια στα νότια σύνορά της.
Τουρκία και ΗΠΑ συμφωνούν πως οι ιδιαίτερες συνθήκες, ιδιαίτερα στη βορειοανατολική Συρία, απαιτούν στενότερη συνεργασία στη βάση των αμοιβαίων συμφερόντων.
Τουρκία και ΗΠΑ εμμένουν στις δεσμεύσεις τους για την προστασία των εδαφών και των πληθυσμών του ΝΑΤΟ ενάντια σε κάθε απειλή, με κοινό αίσθημα «Ένας για όλους και όλοι για έναν».
Οι δύο χώρες επαναλαμβάνουν τη δέσμευσή τους για σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή, στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην προστασία των θρησκευτικών και εθνικών κοινοτήτων.
Τουρκία και ΗΠΑ παραμένουν δεσμευμένες στη μάχη εναντίον των δραστηριοτήτων του Ισλαμικού Κράτους στη βορειοανατολική Συρία. Αυτή περιλαμβάνει τη συνεργασία αναφορικά με τις εγκαταστάσεις κράτησης των τζιχαντιστών αλλά και των προσφύγων από τις περιοχές που τελούσαν υπό τον έλεγχο του ISIS.
Τουρκία και ΗΠΑ συμφωνούν πως οι αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις πρέπει να στοχεύουν αποκλειστικά τρομοκράτες και τα κρησφύγετά τους, αλλά και καταφύγια, οχήματα, όπλα και εξοπλισμό που οι τρομοκράτες χρησιμοποιούν.
Η τουρκική πλευρά εξέφρασε τη δέσμευσή της να διασφαλίσει την ασφάλεια και την ευημερία των κατοίκων όλων των πόλεων και οικισμών που βρίσκονται στην Ασφαλή Ζώνη, η οποία ελέγχεται από τις τουρκικές δυνάμεις. Η Τουρκία επανέλαβε τη δέσμευσή της να λάβει κάθε απαραίτητο μέτρο, ώστε να μην υποστούν πλήγματα πολίτες και οι εγκαταστάσεις τους.
Και οι δύο χώρες επαναλαμβάνουν τη δέσμευσή τους για πολιτική ενότητα και εδαφική ακεραιότητα της Συρίας και (τη δέσμευσή τους) στην πολιτική διαδικασία υπό την ηγεσία του ΟΗΕ, η οποία αποσκοπεί στον τερματισμό της συριακής σύγκρουσης, σύμφωνα με την απόφαση 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν για τη σημασία και τη λειτουργικότητα της δημιουργίας Ασφαλούς Ζώνης με στόχο την αντιμετώπιση των ανησυχιών της Τουρκίας για την εθνική της ασφάλεια, τη συλλογή των βαρέων όπλων των YPG και τη διάλυση των οχυρωματικών έργων και των πολεμικών θέσεών τους.
Η Ασφαλής Ζώνη αρχικά θα φρουρείται από τις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις και οι δύο πλευρές θα συνεργαστούν σε όλες τις πτυχές της εφαρμογής της.
Η Τουρκία θα παύσει την Επιχείρηση Πηγή Ειρήνης με στόχο να επιτραπεί η απόσυρση των YPG από την Ασφαλή Ζώνη μέσα σε 120 ώρες. Η Επιχείρηση Πηγή Ειρήνης θα σταματήσει μέχρι την ολοκλήρωση της υποχώρησης.
Μόλις η Επιχείρηση Πηγή Ειρήνης σταματήσει, οι ΗΠΑ συμφωνούν να μην προχωρήσουν στην περαιτέρω επιβολή κυρώσεων με βάση το Εκτελεστικό Διάταγμα της 14ης Οκτωβρίου 2019 και θα εργαστούν μαζί με το Κογκρέσο ώστε να υπογραμμιστεί η πρόοδος που έχει σημειωθεί στις ειρηνευτικές διαδικασίας στη Συρία, σε συνέχεια της Απόφασης 2254 του ΟΗΕ. Όταν σταματήσει η Επιχείρηση Πηγή Ειρήνης, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 11, οι κυρώσεις που είναι σε ισχύ, σύμφωνα το προαναφερθέν Εκτελεστικό Διάταγμα, θα αρθούν.
Οι δύο πλευρές δεσμεύονται να συνεργαστούν για την επίτευξη όλων των στόχων που περιλαμβάνονται στην παρούσα δήλωση.
Το κείμενο στα αγγλικά
The U.S. and Turkey reaffirm their relationship as fellow members of NATO. The U.S. understands Turkey’s legitimate security concerns on Turkey’s southern border.
Turkey and the U.S. agree that the conditions on the ground, northeast Syria in particular, necessitate closer coordination on the basis of common interests.
Turkey and the U.S. remain committed to protecting NATO territories and NATO populations against all threats with the solid understanding of “one for all and all for one”.
The two countries reiterate their pledge to uphold human life, human rights, and the protection of religious and ethnic communities.
Turkey and the U.S. are committed to D-ISIS/DAESH activities in northeast Syria. This will include coordination on detention facilities and internally displaced persons from formerly ISIS/DAESH-controlled areas, as appropriate.
Turkey and the U.S. agree that counter-terrorism operations must target only terrorists and their hideouts, shelters, emplacements, weapons, vehicles and equipment.
The Turkish side expressed its commitment to ensure safety and well-being of residents of all population centers in the safe zone controlled by the Turkish Forces (safe zone) and reiterated that maximum care will be exercised in order not to cause harm to civilians and civilian infrastructure.
Both countries reiterate their commitment to the political unity and territorial integrity of Syria and UN-led political process, which aims at ending the Syrian conflict in accordance with UNSCR 2254.
The two sides agreed on the continued importance and functionality of a safe zone in order to address the national security concerns of Turkey, to include the re-collection of YPG heavy weapons and the disablement of their fortifications and all other fighting positions.
The safe zone will be primarily enforced by the Turkish Armed Forces and the two sides will increase their cooperation in all dimensions of its implementation.
The Turkish side will pause Operation Peace Spring in order to allow the withdrawal of YPG from the safe zone within 120 hours. Operation Peace Spring will be halted upon completion of this withdrawal.
Once Operation Peace Spring is paused, the U.S. agrees not to pursue further imposition of sanctions under the Executive Order of October 14, 2019, Blocking Property and Suspending Entry of Certain Persons Contributing to the Situation in Syria, and will work and consult with Congress, as appropriate, to underline the progress being undertaken to achieve peace and security in Syria, in accordance with UNSCR 2254. Once Operation Peace Spring is halted as per paragraph 11 the current sanctions under the aforementioned Executive Order shall be lifted.
Both parties are committed to work together to implement all the goals outlined in this Statement.