Ο τουρκικός φιλοκυβερνητικός Τύπος επανειλημμένα δημοσιεύει «προοπτικές τριμερών επιχειρήσεων εναντίον της «τρομοκρατίας» με τη συνεργασία Ιράν Ιράκ και Τουρκίας ιδιαίτερα μετά την ολοκλήρωση της επίσκεψης του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Βαγδάτη.
Τουρκικά δημοσιεύματα φέρουν Ιρακινό αξιωματούχο του υπουργείου Εξωτερικών να έχει δηλώσει «θα συμμετέχουμε οπωσδήποτε».
Τα δημοσιεύματα αυξήθηκαν μετά την απροσδόκητη επίσκεψη του Ιρανού αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων Mohammad Bagheri, στις 15 Αυγούστους την Άγκυρα, και υποστήριξαν πως το Ιράν θα συμμετάσχει στις επιχειρήσεις εναντίον των ανταρτών του ΡΚΚ το οποίο οι Τούρκοι χαρακτηρίζουν ‘τρομοκρατική οργάνωση’.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ερντογάν διακήρυξε πως «κοινές επιχειρήσεις με το Ιράν εναντίον τρομοκρατικών οργανώσεων βρίσκονται πάντα στην ατζέντα». Κάτι που ωστόσο οι Ιρανοί Επαναστατικοί Φρουροί αρνήθηκαν αμέσως.
Γεγονός αποτελεί πάντως, η τουρκική προσπάθεια να δημιουργήσει κάποιου είδους συμμαχία με το Ιράκ, αλλά και τη Συρία, εναντίον των Κούρδων ανταρτών του ΡΚΚ σε μια προσπάθεια να πείσει τις ΗΠΑ και τη Ρωσία «να δείξουν κατανόηση στο πρόβλημα».
Πάντως, καλά πληροφορημένη τουρκική διπλωματική πηγή μετά τη συνάντηση στη Βαγδάτη των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, δήλωσε στον ιστότοπο Al-Monitor πως «δεν εξετάσθηκε το ζήτημα κοινών στρατιωτικών επιχειρήσεων».
Στην ατζέντα της επίσκεψης Τσαβούσογλου στην Βαγδάτη περιλαμβάνονταν τα ζητήματα:
- Το σχεδιαζόμενο κουρδικό δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία του ιρακινού Κουρδιστάν.
- Τα σχέδια για την οργάνωση στο Sinjar, ενός μοντέλου «δημοκρατικής αυτονομίας για τους Γιαζίντι» από το ΡΚΚ.
- Το ζήτημα της οροσειράς Καντήλι (Qandil) όπου έχει την έδρα της η ηγεσία του ΡΚΚ, μαζί με πολλά στρατόπεδα και καταυλισμούς των Κούρδων αυτονομιστών.
- Το θέμα της στρατιωτικής βάσης Bashiqa κοντά στη Μοσούλη, όπου οι Τούρκοι στρατιώτες βοηθούν στην εκπαίδευση δυνάμεων για να πέσουν στη μάχη ώστε να επιτευχθεί η πλήρης απελευθέρωση της περιοχής από τους τζιχαντιστές του αποκαλούμενου Ισλαμικού Χαλιφάτου-ISIS, που βρίσκονται διάσπαρτοι στην περιοχή.
Η πηγή που διατήρησε την ανωνυμία της επιβεβαίωσε πως η Τουρκία εξέφρασε τις έντονες αντιρρήσεις της για την παρουσία του ΡΚΚ στην περιοχή του όρους Καντήλι, το οποίο θεωρητικά ελέγχεται από δυνάμεις των Κούρδων του Ιράκ. Εκεί δεν πλησιάζει ο ιρακινός στρατός εδώ και δεκαετίες.
Το Sinjar από την άλλη, αποτελεί ένα νέο αγκάθι στην Τουρκία και στη σύσκεψη των δύο υπουργών Εξωτερικών στη Βαγδάτη, ο Τσαβούσογλου έθεσε με έμφαση ζήτημα επέμβασης πριν οι Γιαζίντι αποκτήσουν οριστικά αυτονομία, με τη συνεργασία του ΡΚΚ.
Οι Τούρκοι αξιωματούχοι υποστήριξαν πως ο ιρακινός στρατός και οι Κούρδοι Πεσμεργκά μπορούν να θέσουν στον έλεγχό τους την περιοχή. Ωστόσο δεν υπήρξε συμφωνία για κοινή δράση με τουρκικές δυνάμεις.
Η ιρακινή προσέγγιση στο ζήτημα είναι διαφορετική. Δεν μοιράζονται τις τουρκικές ευαισθησίες για το Sinjar που ανήκει θεωρητικά στην ιρακινή γενική διοίκηση της Μοσούλης, αλλά ουσιαστικά μετά την αμερικανική εισβολή του 2003, ελέγχεται από τους Πεσμεργκά.
Μετά το 2014 οι αμυντικές δυνάμεις των Γιαζίντι, που οργανώθηκαν από τους αντάρτες του ΡΚΚ για να πολεμήσουν μαζί εναντίον των τζιχαντιστών, ελέγχουν την περιοχή, παρά τις τουρκικές διαμαρτυρίες.
Για την κυβέρνηση της Βαγδάτης οι αμυντικές δυνάμεις των Γιαζίντι ταυτίζονται με τις Λαϊκές Μονάδες Επιστράτευσης και πληρώνονται μισθό. Έτσι οι Γιαζίντι δεν επιθυμούν να διακόψουν τις σχέσεις της με την ιρακινή κυβέρνηση, η οποία τους θεωρεί ένα είδος αντίβαρου στους Πεσμεργκά και το Δημοκρατικό Κόμμα Κουρδιστάν του Μασούντ Μπαρτζάνι.
Έτσι η Βαγδάτη αγνοεί τις τουρκικές ανησυχίες μήπως δημιουργηθεί «νέα περίπτωση Καντήλι» στο Sinjar.
Ο Τσαβούσογλου επέμεινε στους Ιρακινούς, ότι παρ΄όλο η Τουρκία δεν έχει βλέψεις εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας του Ιράκ (βλέπε περίπτωση Μοσούλης) και των κυριαρχικών του δικαιωμάτων, αλλά απαίτησε να διατηρηθούν οι τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις στη Bashiqa, «ώσπου να αλλάξει η κατάσταση στο Sinjar».
Όσο για το κουρδικό δημοψήφισμα, οι ιρακινοί δεν το θεωρούν τόσο σοβαρό πρόβλημα όσο οι Ιρανοί και οι Τούρκοι που είναι αντίθετοι στην διεξαγωγή του και στις δυσμενείς επιπτώσεις που θα ακολουθήσουν για τις δύο αυτές χώρες.
Σύνταξη Κ. Μπετινάκης
