Του Κώστα Μπετινάκη
Ο εφιάλτης επανάληψης ενός εμφυλίου πολέμου «κρούει» τις τουρκικές πύλες, με την κουρδική μειονότητα να εξεγείρεται συνεχώς, διαμαρτυρόμενη για την απραξία της κυβέρνησης απέναντι στα γεγονότα στο Κομπανί.
Τούρκοι στρατιώτες που περιπολούν στους δρόμους, επιβολή απαγόρευσης της κυκλοφορίας σε πολλές τουρκικές πόλεις για πρώτη φορά έπειτα από 22 χρόνια και διαδηλώσεις με συγκρούσεις σε 30 πόλεις είναι στιγμιότυπα που εικονογραφούν μια επικίνδυνη κατάσταση που ολοένα κλιμακώνεται.
Ο φόβος ενός εμφυλίου πολέμου είναι διάχυτος, καθώς έχουν ξεσπάσει άγριες συμπλοκές ανάμεσα σε τουρκικές ομάδες ισλαμιστών Χεσμπολά και Κούρδων οπαδών του ΡΚΚΟ φόβος ενός εμφυλίου είναι διάχυτος, καθώς έχουν ξεσπάσει άγριες συμπλοκές ανάμεσα σε τουρκικές ομάδες ισλαμιστών Χεσμπολά που υποστηρίζουν τους τζιχαντιστές του Χαλιφάτου, και Κούρδων οπαδών του ΡΚΚ (του απαγορευμένου Εργατικού Κόμματος Κουρδιστάν) που ζητεί την τουρκική στρατιωτική παρέμβαση στο Κομπανί.
Αφορμή για τον εσωτερικό αναβρασμό είναι η τουρκική αδράνεια: το Ισλαμικό Χαλιφάτο έχει ήδη καταλάβει συνοικίες του Κομπανί, ενώ τα τουρκικά στρατεύματα παρατεταγμένα με τα τεθωρακισμένα τους πάνω στη μεθοριακή γραμμή παρακολουθούν αμέτοχα από την άλλη πλευρά των συνόρων τις εκρήξεις και την πόλη που υπερασπίζονται οι Κούρδοι μαχητές να φλέγεται.
Αλλά η οργή των Κούρδων μοιάζει να φουντώνει περισσότερο, όταν οι Τούρκοι στρατιώτες εμποδίζουν νεαρούς Κούρδους να περάσουν τα σύνορα για να βοηθήσουν τους ομοεθνείς τους υπερασπιστές στο Κομπανί. Οι κουρδικές ελπίδες για αυτόνομη περιοχή με το τουρκικό και συριακό Κουρδιστάν ενωμένα σιγά σιγά τερματίζονται.
(Η εικόνα απεικονίζει αυτό που συμβαίνει στην Τουρκία τις τελευταίες ώρες. Σκηνές που παρόμοιές τους δεν έχουν σημειωθεί πάλι στην ιστορία. Οι εξεγερμένοι Κούρδοι ελευθερώνουν μία – μία τις πόλεις. Καίνε τα κεντρικά γραφεία του κόμματος του Ερντογάν σε όλες τις πόλεις που ελέγχουν και βγάζουν τα όπλα. Το μόνο που φαίνεται να απομένει σε αρκετές πόλεις του τουρκοκρατούμενου Κουρδιστάν είναι να υψωθούν οι σημαίες των Κούρδων)
Το αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών διαβεβαιώνει ότι «οι συμμαχικές δυνάμεις έχουν τώρα αποκλειστικό στόχο το Ισλαμικό Χαλιφάτο», ενώ η τουρκική ηγεσία έχει δηλώσει ότι πρωταρχικός στόχος αποτελεί η απομάκρυνση του Σύρου προέδρου Άσαντ από την εξουσία.
(Νίσιβη: Οι αστυνομικοί εκδιώχθηκαν και οι Κούρδοι ελέγχουν πλήρως την πόλη. Ανέβασαν, μάλιστα, φωτογραφίες οπλισμένων Κούρδων πάνω σε άλογα να περιπολούν αντί των αστυνομικών δυνάμεων)
(Βαν: Στην πόλη έχει επιβληθεί απαγόρευση κυκλοφορίας, όμως αυτή μένει «στα χαρτιά». Οι διαδηλωτές είναι στους δρόμους και ελέγχουν την πόλη. Εδώ οι Κούρδοι προχώρησαν σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα δεδομένα της Τουρκίας: έκαψαν το άγαλμα του Κεμάλ Ατατούρκ. Το αντίστοιχό του σε συμβολικό και ουσιαστικό επίπεδο είναι να βγουν τα τανκ στους δρόμους)
Η Άγκυρα απέκλεισε χερσαία επέμβαση στο Κομπανί
Η Τουρκία αποκλείει το ενδεχόμενο συμμετοχής σε χερσαία επέμβαση, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Μεβλούτ Τζαβούσογλου σε κοινή συνέντευξη Τύπου που έδωσε με τον νέο γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποίος επισκέφθηκε την Άγκυρα.
Πρόκειται για την πρώτη επίσκεψη του νέου γ.γ. του ΝΑΤΟ στη χώρα η οποία πραγματοποιείται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη χρονική συγκυρία.
Η διεθνής κοινότητα έχει στραμμένα τα μάτια της στην Τουρκία, περιμένοντας ένα αποφασιστικό βήμα της που θα βοηθήσει τους πολιορκημένους του Κομπανί.
(Χάσμα απόψεων διαφάνηκε στη συνάντηση του γ.γ. του ΝΑΤΟ (αριστ.) με τον Tούρκο υπoυργό Εξωτερικών)
Πολλοί περίμεναν ότι η συνάντηση Στόλτενμπεργκ – Τζαβούσογλου θα έδινε την ευκαιρία στον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών να συμφωνήσει σε μια -έστω περιορισμένη- επιχείρηση του τουρκικού στρατού στο συριακό έδαφος, πόσο μάλλον όταν έχει προηγηθεί η απόφαση της τουρκική εθνοσυνέλευσης για συμμετοχή στις στρατιωτικές επιχειρήσεις του διεθνούς συνασπισμού σε Ιράκ και Συρία. Όμως, η κοινή συνέντευξη Τύπου έδειξε ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να κάνει βήμα, τουλάχιστον όχι μόνη της.
Ασυμφωνία σχετικά με ενδεχόμενη ζώνη ασφαλείας
Ο κ. Τζαβούσογλου επέμεινε ότι η αιτία όλων των κακών στην περιοχή είναι η παραμονή του προέδρου Άσαντ στην εξουσία. «Έχουμε ολοκληρωμένη πολιτική για την ασφάλεια στην περιοχή, αλλά για όσο χρόνο το καθεστώς Άσαντ παραμένει στη Συρία το αιματοκύλισμα θα συνεχιστεί. Αυτή είναι η αιτία για την αστάθεια μέσα από την οποία έχουν ξεπηδήσει οργανώσεις όπως το ISIS» είπε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών και για άλλη μια φορά ζήτησε τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας στα τουρκοσυριακά σύνορα για την προστασία των εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων που φιλοξενεί η Τουρκία στα σύνορά της.
Παράλληλα, όμως, ο κ. Τζαβούσογλου υπoστήριξε ότι το πρόβλημα δεν επιλύεται με αεροπορικούς βομβαρδισμούς. «Θα πρέπει να σκεφτούμε τη χρήση χερσαίων δυνάμεων και τη χρησιμοποίηση του Ελεύθερου Συριακού Στρατού» ανέφερε.
«Όμως, μια ζώνη ασφαλείας δεν βρίσκεται στα άμεσα σχέδια του ΝΑΤΟ» τόνισε ο κ. Στόλτενμπεργκ, κλείνοντας έτσι άλλη μια οδό συνεννόησης.
Δριμύ κατηγορώ εναντίον Τουρκίας από τον Τύπο
Η μάχη κατά του Ισλαμικού Χαλιφάτου και η στάση της Τουρκίας κυριαρχούν στα σχόλια του ευρωπαϊκού Τύπου. Οι περισσότεροι σχολιαστές εστιάζουν στην παθητική στάση που τηρεί ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν.
Η «Badische Zeitung» σχολιάζει: «Εν μέρει ο Ερντογάν φέρει ευθύνη για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί. Ο ίδιος στήριζε το Ισλαμικό Χαλιφάτο ελπίζοντας ότι θα ανατρέψει τον Άσαντ. Εντούτοις δεν βοηθά να εστιάζει κανείς συνεχώς σε αυτήν την παράμετρο ή να ζητεί από την Τουρκία να αποστείλει χερσαίες δυνάμεις. Από τη σκοπιά των δυτικών συμμάχων αυτό μπορεί να φαντάζει βολικό, ωστόσο θα οδηγούσε την Τουρκία στα όριά της».
Η Δύση δεν έχει στρατηγική
Την ίδια πτυχή αναδεικνύει και η «Tageszeitung»: «Οι συνέπειες ενδεχόμενης τουρκικής εισβολής θα ήταν απρόβλεπτες για το ΝΑΤΟ. Γιατί έτσι θα παρενέβαινε για πρώτη φορά με χερσαίες δυνάμεις στον συριακό εμφύλιο. Ωστόσο, με ποιους στόχους; Και πώς θα αντιδρούσαν Ρωσία και Ιράν που συνεχίζουν να στηρίζουν τον Άσαντ;».
(Οι συνέπειες ενδεχόμενης τουρκικής εισβολής θα ήταν απρόβλεπτες για το ΝΑΤΟ)
Το σύντομο σχόλιο της «Kölner Stadt-Anzeiger» αναφέρει: «Στη Δύση υπάρχουν πολλοί που δείχνουν την Τουρκία με το δάχτυλο. Αυτό είναι υποκριτικό, δεδομένου ότι η Δύση είναι εκείνη που προσφέρει το Κομπανί στους ισλαμιστές, καθώς δεν έχει αναπτύξει στρατηγική για τη Συρία».
Η «Stuttgarter Zeitung» παρατηρεί: «Προφανώς ο Ερντογάν προσπαθεί να επιλύσει το γενικότερο πρόβλημά του με τους Κούρδους -και παρά τις ειρηνευτικές συνομιλίες με το PKK- μέσω της αδράνειας: εάν πέσει το Κομπανί θα αποδυναμωθούν και οι προσπάθειες (των Κούρδων) για αυτονομία. Μπορεί όμως να κάνει λάθος στους υπολογισμούς του. Όσο περισσότεροι Κούρδοι σκοτώνονται στη Συρία, τόσο πιο έντονες θα είναι οι ταραχές στην Τουρκία. Ο Ερντογάν κάθεται πάνω σε μια πυριτιδαποθήκη. Για το ΝΑΤΟ η αποσταθεροποίηση της χώρας του θα ήταν ένα σενάριο τρόμου».
«Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν κάνει λάθος»
Η ισπανική «El Pais» σημειώνει: «Ενδεχόμενη κατάληψη του Κομπανί από το Ισλαμικό Χαλιφάτο δεν θα απειλούσε μόνον την ασφάλεια της περιοχής, αλλά θα προκαλούσε και κρίση στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία. Η Ουάσινγκτον ζητεί από την Άγκυρα πιο ενεργή δραστηριοποίηση στη μάχη κατά του ISIS, εκλαμβάνοντας την παθητική στάση της Τουρκίας ως έλλειψη εντιμότητας σε μια σύγκρουση αποφασιστικής σημασίας.
» Η στρατιωτική ισχύς του Ισλαμικού Χαλιφάτου και η επιφυλακτικότητα της Τουρκίας διακυβεύουν τη συνοχή της συμμαχίας κατά του τζιχαντισμού. Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν κάνει λάθος. Ο κίνδυνος ενός απολυταρχικού χαλιφάτου στα σύνορα μιας χώρας που θέλει να ενταχθεί στην Ε.Ε. θα έπρεπε να έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από τους εσωκομματικούς ελιγμούς και τις προσωπικές φιλοδοξίες».
Η αυστριακή «Die Presse»: «Ο Ερντογάν παίζει με τον χρόνο, ωστόσο οι πιέσεις προκειμένου να αναλάβει δράση η Άγκυρα εντείνονται. Στο εσωτερικό από τους Κούρδους και τα κύματα προσφύγων από τη Συρία και στο εξωτερικό από τους νατοϊκούς συμμάχους. Εάν ο Ερντογάν θέλει να αποφύγει μια σκληρή δοκιμασία, θα πρέπει να προχωρήσει στη λήψη δύο μέτρων: να ανοίξει τα σύνορα προς τη Συρία για τους Κούρδους μαχητές και να διαθέσει τη στρατιωτική βάση του Ινσιρλίκ για επιθέσεις εναντίον του ISIS. Και στην εσχάτη ανάγκη να δώσει στα στρατεύματά του εντολή επέμβασης».
