Πεθαίνοντας για μια «selfie».
Όταν οι τρομοκράτες τής «Αλ Κάϊντα» έριχναν τα αεροπλάνα
πάνω στους «Δίδυμους Πύργους»,
την 11η Σεπτεμβρίου τού 2001,
ήταν μοιραίο ότι η αποτρόπαια πράξη τους θα δημιουργούσε εικόνες,
οι οποίες θα εγγράφονταν με ανεξίτηλο τρόπο
στο Παγκόσμιο Συλλογικό Θυμικό και στην Παγκόσμια Συλλογική Μνήμη
(αυτός άλλωστε ήταν και ο σκοπός τους).
Αναρίθμητα βίντεο και αναρίθμητες φωτογραφίες
κατέγραψαν και απαθανάτισαν τις επιπτώσεις τού συνταρακτικού γεγονότος·
και ναι μεν η στιγμή τής πρόσκρουσης των αεροπλάνων ήταν η Αρχή τού Σοκ,
όμως η εικόνα που απετέλεσε την Κορύφωση τού Δράματος
ήταν αυτή με τούς ανθρώπους
που επέλεγαν να αφεθούν στο Κενό παρά να καούν.
Επέλεγαν να πεθάνουν «πετώντας» και όχι παραδινόμενοι στις φλόγες.
Η πιο χαρακτηριστική και πολυσυζητημένη φωτογραφία
είναι αυτή που σάς παραθέτω ευθύς αμέσως·
τραβήχτηκε από τον φωτογράφο τού «Associated Press», Ρίτσαρντ Ντρου,
και έμεινε στην ιστορία με τον τίτλο «The Falling Man»
(«Ο άντρας που πέφτει»).
Πέρα από το διεθνές σοκ,
η συγκεκριμένη φωτογραφία
εδημιούργησε σεισμικές αναταράξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες
για απρόσμενους λόγους..:
Η πτώση αυτού τού άντρα με το κεφάλι προς τα κάτω,
όχι μόνο δημιουργούσε τον αναμενόμενο και δέοντα προβληματισμό
γύρω από τη Δημοσιογραφική Δεοντολογία
(και αν θα πρέπει να καταγράφεται
το -επί τής ουσίας- προθανάτιο στιγμιότυπο ενός ανθρώπου),
όχι μόνο το «κεφάλι προς τα κάτω»
χαρακτηρίσθηκε ως προσβλητική σημειολογία για το ηθικό τής Αμερικής,
αλλά στην έμπλεη θρησκευτικού πουριτανισμού αμερικανική κοινωνία
ο «Falling Man» θεωρήθηκε ως «σύμβολο δειλίας»,
και ως ένας κατακριτέος αυτόχειρας
που με την επιλογή να πηδήξει στο κενό
καθύβριζε το ύψιστο αγαθό που προσφέρει ο Θεός: τη Ζωή.
Είναι, μάλιστα, αξιοσημείωτο,
ότι αυτή η αλλοπρόσαλλη αντιμετώπιση
που επεφύλαξε η Θρησκοληψία
στους απελπισμένους ανθρώπους των «Δίδυμων Πύργων»,
οδήγησε τον επικεφαλής ιατροδικαστή τής Νέας Υόρκης
να τονίσει ότι ήταν απολύτως λανθασμένοι οι όροι «jumping» και «jumper»,
που εκείνες τις πρώτες μέρες μετά την επίθεση,
χρησιμοποιούνταν κατά κόρον
για όσους είχαν πηδήξει από τα φλεγόμενα παράθυρα.
Και το έπραξε αυτό,
διότι οι λέξεις «άλμα» και «άλτης»
νομιμοποιούσαν τον παροξυσμό των λοβοτομημένων
που κάναν’ λόγο για… «αυτοκτονία».
…
Πλέον δεν χρειάζονται η «Αλ Κάϊντα» και οι παλαβοί τρομοκράτες της
για να δούμε ανθρώπους να πέφτουν από ψηλά στο κενό·
από χθες κάνουν τον γύρο τού κόσμου,
το βίντεο και οι φωτογραφίες
από την πτώση μιας γυναίκας από τον 27ο όροφο κτηρίου,
τη στιγμή που προσπαθεί να βγάλει «selfie».
«The Falling Woman».
Ένας ακόμη από τούς εκατοντάδες θανάτους,
που έχουν καταγραφεί στην προσπάθεια να απαθανατιστεί μία στημένη πόζα
και να αναρτηθεί, στη συνέχεια, στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης.
Η Ανθρωπότητα δίνει πλέον και τη ζωή της για το «Ένα “like” παραπάνω».
Οποία κατάντια.
Βλέποντας αυτήν την κοπέλα να χάνει με τόσο άδοξο τρόπο τη ζωή της,
η λύπη μου υπερβαίνεται από την οργή μου·
εν’ τέλει,
η «11η Σεπτεμβρίου» και ο «Falling Man» δεν μάς διδάξαν’ το παραμικρό.
Για να μιλήσω και με πικρή δηκτικότητα,
θα πω ότι αν αναλύσουμε τα δεδομένα εκείνου τού Παγκόσμιου Συμβάντος,
θα διαπιστώσουμε ότι και οι θρησκομανείς βλάκες τής «Αλ Κάϊντα»
για το «ένα “μεταθανάτιο like” παραπάνω» κάναν’ ό,τι κάναν’.
…
Έχω την απολύτως συνειδητή και πάγια δημοσιογραφική επιλογή,
να μη δημοσιεύω οτιδήποτε συνιστά ή ενέχει «Τρομολαγνεία»·
κόντρα ακόμη και στις ανάγκες τής ίδιας τής Ειδησεογραφίας.
Αναμφίβολα ο Θάνατος είναι η πιο «εμπορική» έννοια τής ζωής,
αλλά αρνούμαι να προσπορίζομαι τα χυδαία οφέλη του και να με χρηματίζει.
Στο συγκεκριμένο θέμα απεφάσισα να χρησιμοποιήσω την Εικόνα,
την Εικόνα τής Προθανάτιας Στιγμής,
διότι στην προκειμένη περίπτωση το Μήνυμα υπερβαίνει την Εμπορικότητα.
Και την υπερβαίνει σε τέτοιον βαθμό,
που εν’ τέλει αυτή εξαφανίζεται κάτω από το Βάρος τής Ουσίας.
…
Η Sandra Manuela da Costa Macedo είναι νεκρή·
μία γυναίκα σαν τα κρύα τα νερά,
που επέταξε στα σκουπίδια τη ζωή της για μια στημένη πόζα.
Που μετέτρεψε τη «Selfie» σε… Αυτοκτονία.
Υπάρχουν δύο τραγικές ειρωνείες σε τούτον τον θάνατο..:
Κατ’ αρχάς,
όπως μεταδίδουν τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία,
αυτή η όμορφη και γοητευτική γυναίκα, και μητέρα δύο παιδιών,
έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 27 ετών, πέφτοντας από τον 27ο όροφο.
Οι όροφοι ακολουθούσαν την ηλικία της·
σχηματικά θα πω,
τι κρίμα να μην ήταν νεογέννητη…
Η δεύτερη τραγική ειρωνεία είναι παιδαγωγικού χαρακτήρα.
Η ατυχοχαμένη ήταν Πορτογαλίδα δασκάλα
και είχε μεταβεί στον Παναμά για να διδάξει σε παιδιά.
Δυστυχώς, τις ουσιαστικές ζημιές που προκαλούν οι «selfies»,
τις εδίδαξε με τον ίδιον της τον θάνατο.
Μάλιστα,
αν δεχθούμε ότι εμπεριέχουν ρεαλισμό
οι μαρτυρίες ανθρώπων που αντιμετώπισαν την άμεση απειλή τού Θανάτου
και χρησιμοποιούν ως κοινό τόπο τους τη φράση
«Είδα όλη μου τη ζωή να περνάει από μπροστά μου…»,
αυτή η γυναίκα
-στα ελάχιστα δευτερόλεπτα που διήρκησε η θανατηφόρος πτώση της-
εικάζω ότι θα αισθάνθηκε μεγάλη απογοήτευση για τον εαυτό της.
Είμαι βέβαιος ότι θα επρόλαβε να πει τη λέξη «Κρίμα»·
σε συμβάντα σαν το συγκεκριμένο,
μόνο η λέξη «Κρίμα» περιγράφει απόλυτα το Τέλος.
ΥστερόΓιωργο..:
Για εμάς που σήμερα συζητάμε για τον Θάνατο
μέσα από την ψευδαισθητική και προσωρινή ασφάλεια τής Ζωής,
το Μήνυμα είναι σαφές.
Όποιος θεωρεί ότι αξίζει να ρισκάρει τη ζωή του
για το «Ένα “like” παραπάνω»,
είναι χαμένος από χέρι.
Όταν ρισκάρεις τη ζωή σου για μία «selfie», δεν γελοιοποιείς τον Θάνατο·
γελοιοποιείς τη Ζωή, γελοιοποιείς την Απώλεια τής Ζωής.
Και αν για τη ζωή σου το έχεις αυτό το δικαίωμα,
για τη Ζωή δεν το έχεις.
Και κάτι τελευταίο..:
Ακόμη κι αν πεθάνεις για μια «selfie», ουδείς στον Εικονικό Κόσμο θα νοιαστεί αληθινά.
Ο «Κόσμος των “Selfies”» είναι αδυσώπητος
και ο ανταγωνισμός δεν γίνεται να σταματήσει επειδή εσύ πέθανες.
Ο θάνατός σου, η «selfie» τους.
The Selfie must go on…
Γιώργος Μιχάλακας
Αλήτης -αλλά όχι ρουφιάνος- Δημοσιογράφος
