Σε ιδιαίτερα ψυχρό κλίμα ολοκληρώθηκαν χθες οι εργασίες της πρώτης ημέρας της Συνόδου της G20, λόγω της κρίσης στη Συρία και της πρόθεσης των ΗΠΑ να προχωρήσουν σε στρατιωτική επέμβαση.
Χαρακτηριστικό της ψυχρότητας ήταν και οι διάλογοι που ακολούθησαν, με τον πρόεδρο Πούτιν να κατακεραυνώνει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βρετανία με αφορμή την επίθεση στη Συρία.
Ένα από τα πιο προκλητικά σχόλια που ακούστηκαν κατά τη διάρκεια της Συνόδου και φέρεται να ανήκει στον εκπρόσωπο του Βλαντίμιρ Πούτιν ήταν: «Η Βρετανία είναι ένα μικρό νησί, για το οποίο δεν νοιάζεται κανείς, παρά μόνον οι ολιγάρχες που αγοράζουν την Τσέλσι! (εννοώντας τον Αμπράμοβιτς, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης της βρετανικής ποδοσφαιρικής ομάδας).
Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδουν τα βρετανικά ΜΜΕ, η ατάκα αυτή προκάλεσε την οργή του Ντέιβιντ Κάμερον.
Το τεταμένο κλίμα συνεχίστηκε όταν ο Ρώσος πρόεδρος αποκάλεσε ψεύτη τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι σχετικά με την ανάμειξη της αλ Κάιντα στον εμφύλιο της Συρίας.
«Λένε ωραία ψέματα, φυσικά. Παρακολούθησα τις συνεδριάσεις του Κονγκρέσου. Ένας γερουσιαστής ρώτησε τον Κέρι αν η αλ Κάιντα βρίσκεται στη Συρία και εκείνος λέει: “Όχι, σας δηλώνω υπεύθυνα πως όχι”» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Πούτιν.
Άμεση ήταν η αντίδραση των ΗΠΑ στο σχόλιο του Ρώσου προέδρου. «Όπως γνωρίζετε όλοι, ο υπουργός είναι ένας παρασημοφορημένος βετεράνος πολέμου. Τον έχουν βάλει στο στόχαστρο με κάτι περισσότερο από λέξεις» δήλωσε η εκπρόσωπος του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών Τζεν Ψάκι.
Τον διχασμό της διεθνούς κοινότητας επιβεβαίωσε με μήνυμά του στο twitter o πρωθυπουργός της Ιταλίας Ενρίκο Λέτα χθες το βράδυ, από το δείπνο εργασίας στο μέγαρο Πέτερχοφ της Αγίας Πετρούπολης.
«Το δείπνο βαδίζει προς το τέλος του, σε αυτό “επιβεβαιώθηκε” η διαίρεση της ομάδας της G20 για τη Συρία» σημείωσε ο Λέτα.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα και ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν μετρούν από χθες τους συμμάχους τους.
Όπως σχολιάζει το πρακτορείο Reuters, τον πρώτο γύρο κέρδισε ο Πούτιν, καθώς η Κίνα, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι χώρες BRICS και ο Πάπας με επιστολή του προειδοποίησαν για τους κινδύνους που εγκυμονεί μία στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία χωρίς την έγκριση του ΟΗΕ.
Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι τάχθηκε επισήμως κατά μιας στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία.
«Αν και σεβόμαστε τις πρόσφατες εκκλήσεις για την ανάληψη δράσης στη Συρία, πρέπει να προχωρήσουμε με τη διαδικασία του ΟΗΕ» δήλωσε, μιλώντας στους δημοσιογράφους πριν από την έναρξη των εργασιών της Συνόδου.
Και η Κίνα προειδοποίησε χθες ότι μία στρατιωτική επιχείρηση θα βλάψει την παγκόσμια οικονομία, κυρίως προκαλώντας αύξηση των τιμών του πετρελαίου.
Δεν είναι σίγουρο το Κονγκρέσο
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα προσπαθεί να βρει πρόθυμους εταίρους στο περιθώριο της σύσκεψης G-20, για το σχεδιαζόμενο «περιορισμένο στρατιωτικό πλήγμα εναντίον της Συρίας».
Σύμφωνα με τις έως τώρα ενδείξεις όμως, όλα τα μέλη του Κονγκρέσου δεν συμφωνούν με την ανάληψη στρατιωτικής δράσης εναντίον της Συρίας, λίγες ημέρες μετά τη σύμφωνη γνώμη επιτροπής της Γερουσίας και τη θετική εισήγηση για την έγκριση των προεδρικών σχεδίων από την ολομέλεια της αμερικανικής Γερουσίας.
Βάσει ανάλυσης που δημοσιοποιήθηκε από τη δεξαμενή σκέψης «Think Progress» στη Βουλή των Αντιπροσώπων, οι βουλευτές -για την ώρα- γέρνουν προς την αρνητική ψήφο.
Η έως τώρα μέτρηση από το προεδρείο:
Δημοκρατικοί
Μάλλον υπέρ του να ψηφίσουν ΝΑΙ: 36
Μάλλον υπέρ του να ψηφίσουν ΟΧΙ: 51
Αναποφάσιστοι: 113
Ρεπουμπλικάνοι
Μάλλον υπέρ του να ψηφίσουν ΝΑΙ: 13
Μάλλον υπέρ του να ψηφίσουν ΟΧΙ: 148
Αναποφάσιστοι: 72
Οι σχέσεις Ρωσίας – ΗΠΑ σε οριακό σημείο
Η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα χρειαστούν ένα «reset» για να περάσει η σχέση τους σε νέο επίπεδο, δήλωσε ο εκπρόσωπος του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, Ντμίτρι Πουσκόφ.
«Ουδεμία αμφιβολία υπάρχει ότι οι διμερείς σχέσεις μας βρίσκονται σε δύσκολη φάση και ότι η σημερινή κατάσταση δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες μας» ανέφερε στο τηλεοπτικό κανάλι της «Russia Today». Ωστόσο, συμπλήρωσε, η Ρωσία πάντα επεδίωκε και επιδιώκει να έχει καλές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Μας ενδιαφέρει η οικονομική συνεργασία, όμως το σημαντικότερο είναι πως μαζί με τις ΗΠΑ φέρουμε την ευθύνη για την παγκόσμια σταθερότητα και την ειρήνη σε ορισμένα μέρη του κόσμου» είπε ο προεδρικός εκπρόσωπος.
Όλα τούτα μπορούν να επιτευχθούν μόνο στη βάση της αμοιβαίας κατανόησης και της συνεργασίας, επέμεινε ο Πουσκόφ.
«Εάν υπάρχουν παράπλευρα οφέλη μόνο για τη μία πλευρά, αυτομάτως εμφανίζονται σύννεφα και δυσκολίες στις διμερείς σχέσεις» πρόσθεσε. Πάντως, η Ρωσία θα συνεχίσει να «εμβαθύνει και να προσπαθεί να βελτιώσει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ».
Οι προσπάθειες για «επανεκκίνηση» στις ρωσο-αμερικανικές σχέσεις, τα προηγούμενα χρόνια, δεν είχαν θετική κατάληξη. Αντίθετα, το Συριακό, η υπόθεση Σνόουντεν και άλλα γεγονότα καθιστούν ακόμα πιο σύνθετες τις σχέσεις, που πια χρειάζονται ριζική ανανέωση και μια δυναμική νέα ατζέντα.
Η κορύφωση σε αυτήν τη διαδικασία ήταν η άρνηση του Μπαράκ Ομπάμα να ταξιδεύσει στη Μόσχα μετά τη Σύνοδο Κορυφής της G20. Έως τώρα επίσης, ουδείς γνωρίζει, ανάλογα και με τις εξελίξεις στο Συριακό, εάν θα συναντηθούν κατ’ ιδίαν οι Ομπάμα – Πούτιν στην Αγία Πετρούπολη.
Γεωπολιτικές αναταράξεις και Σνόουντεν
Στον τομέα της γεωπολιτικής, η συνεργασία στο θέμα της διέλευσης τράνζιτ φορτίων από το Αφγανιστάν προς τη Δύση (λόγω της σχεδιαζόμενης εκκένωσης του Αφγανιστάν από τις δυτικές δυνάμεις) δεν προχωράει, δήθεν, λόγω του πολύ υψηλού κόστους των τελών από ρωσικής πλευράς, όπως ισχυρίζεται η ΝΑΤΟϊκή πλευρά. Στο κρίσιμο ζήτημα της Συρίας, οι θέσεις των δύο χωρών είναι ξεκάθαρα αποκλίνουσες. Στο ίδιο πλαίσιο, η διαφυγή προς τη Ρωσία του Έντουαρντ Σνόουντεν, την οποία ούτε η Μόσχα επιθυμούσε, και η χορήγηση πολιτικού ασύλου στον πρώην πράκτορα των ΗΠΑ ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.
Όλες αυτές, όμως, είναι οι δευτερεύουσες αιτίες της επιδείνωσης των ρωσο-αμερικανικών σχέσεων.
Ποιο είναι το κομβικό σημείο για τις μεταξύ τους σχέσεις; Οι δύο χώρες έχουν κοινά συμφέροντα σε θέματα πολύ πιο σημαντικά από ό,τι οι διαφορές που τις χωρίζουν από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου και τις διμερείς πυρηνικές αντιπαραθέσεις, όπως:
– η συνεργασία μεταξύ τους για την ειρηνική ανάπτυξη της Κίνας και για την αποφυγή της ανεξέλεγκτης διάχυσης του αυξανόμενου αραβικού χάους προς τα έξω
– η συνεργασία για τον περιορισμό των συνεπειών από την ενδεχόμενη εξάπλωση των πυρηνικών όπλων
– η προώθηση σημαντικών διεθνών πρωτοβουλιών για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της για το νερό, τα τρόφιμα
– η κοινή αντιμετώπιση των εγκλημάτων στον Κυβερνοχώρο.
Το Συριακό δεν είναι το μόνο «αγκάθι»
1. Στο θέμα της Συρίας συμφωνία δεν υπάρχει ούτε και πρόκειται να υπάρξει, παρότι οι ρωσικές απόψεις δικαιώνονται.
2. Στο θέμα της αντιπυραυλικής άμυνας στην Ευρώπη, οι Αμερικανοί δεν θα προβούν ποτέ στις υποχωρήσεις, τις οποίες η Μόσχα θεωρεί απαραίτητες. Πολύ περισσότερο, οι διαφωνίες πάνω σε αυτό το ζήτημα θα λάβουν δραματικές διαστάσεις έπειτα από 10-15 χρόνια, όταν το ΝΑΤΟ -κυρίως λόγω του ενεργού ρόλου των ΗΠΑ- θα φθάσει σε ένα νέο ποιοτικά τεχνολογικό επίπεδο, που θα του δίνει τη δυνατότητα να αποκρούει πυραυλικές επιθέσεις, αντιμετωπίζοντας έτσι σε σημαντικό βαθμό τα ρωσικά πυρηνικά όπλα. Από αυτό το σημείο πιθανόν να πηγάζει και η πρωτοβουλία του Ομπάμα για ακόμη μεγαλύτερη (πάνω από το ένα τρίτο) μείωση των πυρηνικών οπλοστασίων της Ρωσίας και των ΗΠΑ, στην οποία η απάντηση της Μόσχας ήταν η απόλυτη σιωπή. Το γιατί, είναι σαφές.
3. Στο θέμα του Ιράν, η Ρωσία δεν πρόκειται πλέον να προβεί σε κάποια υποχώρηση. Ωστόσο, οι ΗΠΑ θα αναζητήσουν προσέγγιση με τη νέα ιρανική ηγεσία, δεδομένου ότι η οικονομία του Ιράν υποφέρει αρκετά εξαιτίας των κυρώσεων.
4. Στο Αφγανιστάν, ύστερα από τη δραστική μείωση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας, αρχής γενομένης από το 2014, οι ρωσικές διευκολύνσεις για τη μεταφορά αμερικανικού στρατιωτικού υλικού, δυνάμεων και εξοπλισμού, μέσα από εδάφη της πρώην ΕΣΣΔ, θα είναι πλέον αχρείαστες.
5. Στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά πραγματοποιούνται σήμερα σημαντικές αλλαγές, οι οποίες θα «απενεργοποιήσουν» τις συζητήσεις που είχαν ξεκινήσει στις αρχές της δεκαετίας του 2000 για ρωσο-αμερικανική στρατηγική συνεργασία.
6. Όσον αφορά στο εμπόριο και την οικονομία συνολικά, το εμπορικό ισοζύγιο μεταξύ των δύο χωρών είναι δεκάδες φορές μικρότερο από εκείνο μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.
Διαβάστε επίσης: Ψυχρό κλίμα στο G20 λόγω Συρίας, Πρώτη καταχώρηση: Παρασκευή, 6 Σεπτεμβρίου 2013, 08:51
Επιμέλεια: Κώστας Μπετινάκης – Φλώρα Πέτση
Πληροφορίες από ITAR TASS και vedomosti.ru
