Ένας αριθμός γυναικών-ρεκόρ, μαζί με Χριστιανούς, Κούρδους και Αρμένιους εκλέχθηκαν βουλευτές στην τουρκική Εθνοσυνέλευση, μια τεράστια αλλαγή για την χώρα που στο παρελθόν αντιμετώπιζε το αίτημα για πολιτική ποικιλομορφία και διαφορετικότητα εντός του κοινοβουλίου ως απειλή για την εθνική ενότητα.
Εμβληματική της σαρωτικής αλλαγής στη σύνθεση του κοινοβουλίου είναι η είσοδος της Ντιλέκ Οτσαλάν, της ανιψιάς του ηγέτη των Κούρδων αυτονομιστών Αμπντουλάχ Οτσαλάν.
Η Ντιλέκ, 27 ετών, ήταν 11 ετών όταν ο θείος της συνελήφθη στην Κένυα από άνδρες των τουρκικών ειδικών δυνάμεων και κατόπιν καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ απαγχονισμού, μια ποινή που μετατράπηκε στη συνέχεια σε ισόβια κάθειρξη. Έκτοτε παραμένει έγκλειστος στο νησί φυλακή Ιμραλί.
“Καταρχάς θεωρώ τον εαυτό μου ως μία εκπρόσωπο των γυναικών και των νέων” δήλωσε η Ντιλέκ Οτσαλάν σε τουρκικά μέσα ενημέρωσης.
“Μπορεί να είμαι Κούρδισσα αλλά εκπροσωπώ όλους εκείνους που έχουν πέσει θύματα εκμετάλλευσης, τους καταπιεσμένους, τις περιθωριοποιημένες ομάδες, όλους τους ανθρώπους, τις κουλτούρες, τα πιστεύω και τις γλώσσες”.
Η είσοδός της στο κοινοβούλιο θα ήταν κάτι αδιανόητο πριν από 10 χρόνια. Ωστόσο ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αψήφησε την οργή των εθνικιστών και ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με τον Οτσαλάν και το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) και η Ντιλέκ ήταν το πρόσωπο που παρέδωσε πολλές από τις επιστολές του θείου της από το Ιμραλί.
Το ειρωνικό είναι πως το κουρδικό κόμμα στο οποίο ανήκει η Ντιλέκ, το κόμμα Δημοκρατίας των Λαών (HDP) είναι αυτό που στέρησε την αυτοδυναμία από τον κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και τορπίλισε τις φιλοδοξίες του προέδρου Ερντογάν να ενισχύσει τις εξουσίες του.
Συνολικά 97 γυναίκες εισέρχονται στην εθνοσυνέλευση, το 17% του κοινοβουλίου των 550 συνολικά εδρών. Αυτό το ποσοστό γυναικείας αντιπροσώπευσης είναι πολύ χαμηλότερο από εκείνο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του Ουζμπεκιστάν και των περισσότερων χωρών της Ευρώπης, σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας.
“Στην Τουρκία θεωρείται πολυτέλεια για τις γυναίκες να εμπλέκονται με την πολιτική. Θα δώσουμε μάχη για να το αλλάξουμε αυτό” τόνισε η Σελίνα Ντογάν, βουλευτίνα που ανήκει στην αρμενική μειονότητα και εξελέγη με το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP).
To κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης ήταν το μοναδικό μεγάλο κόμμα που είδε τον αριθμό των γυναικών βουλευτών του να μειώνεται, καθώς εξέλεξε 41 γυναίκες στην εθνοσυνέλευση, από 46 στην προηγούμενη Βουλή.
Το φιλοκουρδικό Κόμμα Δημοκρατίας των Λαών (HDP), το οποίο αγωνίζεται για την ισότητα των δύο φύλων και έχει πολλές γυναίκες στελέχη, θα στείλει από την πλευρά του 30 γυναίκες στην τουρκική Εθνοσυνέλευση, στο σύνολο των 80 βουλευτών που εκλέγει.
Με ηγέτη τον χαρισματικό Σελαχατίν Ντεμιρτάς, το HDP διεύρυνε την στήριξη που έλαβε πολύ πέραν της κουρδικής κοινότητας, προσελκύοντας νέους, αλλά και κεντροδεξιούς υποστηρικτές του κοσμικού κράτους που ένιωσαν τους κινδύνους που απορρέουν από τα σχέδια του Ερντογάν να τροποποιήσει το Σύνταγμα αποκτώντας ισχυρές προεδρικές εξουσίες.
Το κόμμα Δημοκρατίας των Λαών ήταν ένα από τα κόμματα που παρέταξαν υποψήφιους μέλη εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων, αλλά επίσης και τον Μπαρίς Σουλού, έναν ακτιβιστή που ήλπιζε να γίνει ο πρώτος ομοφυλόφιλος βουλευτής, όμως δεν κατάφερε να εκλεγεί.
“Για τη δημοκρατική σταθερότητα αυτά είναι πολύ καλά νέα” είπε ένας διπλωμάτης χώρας της Δύσης στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς αναφερόμενος στη διαφορετικότητα του κοινοβουλίου.
Τέσσερις βουλευτές ανήκουν στη χριστιανική μειονότητα, δύο από το HDP και από ένας για το CHP και το AKP.
Οι Χριστιανοί παραδοσιακά παραγκωνίζονταν στη μουσουλμανική κατά βάση χώρα. Όταν ένας βουλευτής της συριακής μειονότητας εξελέγη το 2011, ήταν ο πρώτος Χριστιανός που είχε εισέλθει στο κοινοβούλιο τα τελευταία 50 χρόνια.
Και τα 3 εκατομμύρια των Ρομά της Τουρκίας απέκτησαν τον πρώτο τους βουλευτή, τον 38χρονο υποψήφιο του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Οζτζάν Πουρτσού που κέρδισε στη Σμύρνη.
Δύο μέλη της μικρής εθνοτικής ομάδας των Γεζίντι εξελέγησαν επίσης, μία εκ των οποίων η Φελεκνάς Ουτζά, που είχε στο παρελθόν εκλεγεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από τη Γερμανία και μαθαίνει ακόμα τώρα την τουρκική γλώσσα.
Στη νέα Εθνοσυνέλευση θα συμμετέχουν 3 Αρμένιοι, μέλη μιας μειονότητας που παραδοσιακά υφίσταται τις μεγαλύτερες διακρίσεις.
“Δεν έχει σημασία πόσοι πολλοί Αρμένιοι θα βρίσκονται στο κοινοβούλιο, αυτό που έχει σημασία είναι η στάση μας” δήλωσε ο εκλεγείς Γκάρο Παϊλάν στην εφημερίδα Agos.
Όπως και η Ντιλέκ Οτσαλάν, ο Παϊλάν ελπίζει ότι το νέο πρόσωπο της τουρκικής εθνοσυνέλευσης θα συνδυάζεται και με την ανανέωση του πνεύματος της πολιτικής.
“Ελπίζω ότι θα καταφέρουμε να αλλάξουμε την πολιτική στην Τουρκία” τόνισε.
