Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, υπογράφει στις 6 Μαρτίου του 2013 το βιβλίο των συλλυπητηρίων για τον θάνατο του Ούγκο Τσάβες, στην πρεσβεία της Βενεζουέλας στη Μόσχα. Ο θάνατος του Τσάβες προκάλεσε πληθώρα συναισθηματικών αντιδράσεων και οι σύμμαχοί του ελπίζουν ότι θα διασφαλιστεί η επιβίωση της δικής του έμπνευσης σοσιαλιστικής επανάστασης, μετά την εκλογή του διαδόχου του.

Ο Ούγκο Τσάβες θα μείνει στην ιστορία λόγω των φιλόδοξων προσπαθειών του να δημιουργήσει στη Λατινική Αμερική μια ισχυρή αντιιμπεριαλιστική συμμαχία. Αμφισβήτησε ανοιχτά τον σημαντικότερο εμπορικό εταίρο που είχε κάποτε η χώρα του, τις Ηνωμένες Πολιτείες, κρατικοποιώντας τις πετρελαϊκές μετοχές της Exxon Mobil, της Conoco-Phillips, της Chevron και παράλληλα διαφόρων τραπεζών, χρυσορυχείων, υπηρεσιών ηλεκτρισμού κ.λπ..

Κάποια στιγμή, ο Τσάβες είχε αποκαλέσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα «κλόουν», ενώ τον προκάτοχό του, Τζορτζ W. Μπους, «διάβολο».

Χρέη προέδρου της Βενεζουέλας ασκεί ο 50χρονος Νίκολας Μαντούρο, τον οποίο ο Τσάβες είχε χρίσει διάδοχό του πριν μεταβεί για ύστατη θεραπευτική αγωγή του στην Αβάνα.

Ο Μαντούρο θεωρείται ακόμη πιο αντιαμερικανός από τον Τσάβες και πιθανότατα θα συνεχίσει την πολιτική του τελευταίου. Αν επικρατήσει στις πρόωρες προεδρικές εκλογές, που προβλέπονται από το Σύνταγμα της Βενεζουέλας για την περίπτωσαη αυτή, τότε η Μόσχα μπορεί σίγουρα να υπολογίζει σε διατήρηση των φιλικών σχέσεων με το Καράκας.

Πιστός υποστηρικτής του Τσάβες από τις αρχές της δεκαετίας του ΄90, ο Μαντούρο ήταν οδηγός λεωφορείου και ακτιβιστής του συνδικάτου εργαζομένων στο μετρό και έφθασε τελικά να γίνει υπουργός Εξωτερικών και αντιπρόεδρος της χώρας.

Ο Ιγκόρ Σέτσιν επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας στην κηδεία του Τσάβες

O Ιγκόρ Σέτσιν, ειδικός εκπρόσωπος του Βλαντιμίρ Πούτιν και πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός, είναι ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας που θα παραστεί στην κηδεία του εκλιπόντος προέδρου Ούγκο Τσάβες, ενώ την ίδια ώρα κλίμα ανησυχίας επικρατεί στη Μόσχα για το μέλλον των διμερών επιχειρηματικών σχέσεων Ρωσίας – Βεβεζουέλας.

Ο Σέτσιν, πρόεδρος της πετρελαϊκής εταιρείας Rosneft και του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας Rosneftegaz, είναι ο άνθρωπος που έχει συμμετάσχει ενεργά στην ανάπτυξη των διμερών σχέσεων των δύο χωρών. Εκπρόσωπος του Κρεμλίνου δήλωσε πως ο Ούγκο Τσάβες ήταν ο αρχιτέκτονας της «πολυδιάστατης» σχέσης, ενώ ο Σέτσις ήταν «ο κινητήριος μοχλός στην ενέργεια, τις τράπεζες και άλλα έργα».

Στη ρωσική αντιπροσωπεία μετέχουν, επίσης, ο υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας, Ντένις Μαντούρο, και ο γενικός διευθυντής της κρατικής εταιρείας Rostekhnologii, Σεργκέι Τσεμέζο.

Οι δεσμοί μεταξύ Ρωσίας και Βενεζουέλας αναπτύχθηκαν επί Τσάβες κατά την 14χρονη προεδρία του, ενώ ο Ντένις Μαντούρο δήλωσε ότι η αλλαγή της ηγεσίας στη Βενεζουέλα δεν θα πρέπει να επηρεάζει τις συμβάσεις και συμφωνίες μεταξύ των δύο χωρών.

Η προσέγγιση με τη Μόσχα

Στα μέσα της δεκαετίας του 2000, ο Τσάβες προχώρησε στον σχηματισμό αντιιμπεριαλιστικού μετώπου με τους στενότερους συμμάχους του, την Κούβα και τη Βολιβία, το οποίο ονόμασε «άξονα του καλού». Είχε βάλει ως στόχο του τη δημιουργία του «σοσιαλισμού του 21ου αιώνα».

Το διάστημα εκείνο άρχισε και η ενεργός προσέγγιση μεταξύ Καράκας και Μόσχας, κατά κύριο λόγο στον στρατιωτικοτεχνικό τομέα. Η διαδικασία αυτή επιταχύνθηκε όταν το 2006 οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να προμηθεύσουν τη Βενεζουέλα με όπλα και ανταλλακτικά.

Όπως δήλωσε ο υποδιευθυντής του Ινστιτούτου Λατινικής Αμερικής της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Βλαντίμιρ Σουντάρεφ, «Η Βενεζουέλα άνοιξε τις θύρες της Λατινικής Αμερικής στη Ρωσία, διά μέσου της συμμετοχής ρωσικών εταιρειών στην εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς και σε άλλα προγράμματα».

Την περίοδο 2005-2007 το Καράκας αγόρασε 24 μαχητικά Su-30 MK2, περισσότερα από 50 ελικόπτερα Mi-17B, Mi-35M, Mi-26T, 12 αντιαεροπορικά συστήματα Tor-M1, καθώς και 100.000 αυτόματα καλάσνικοφ. Ο χαρτοφύλακας των παραγγελιών της Βενεζουέλας στις αρχές του 2012 εκτιμάται ότι έφθανε τα 6-7 δις δολάρια (χωρίς να υπολογίζεται η πίστωση ύψους 4 δις δολ. που δόθηκε στο Καράκας για την ανάπτυξη της στρατιωτικοτεχνικής συνεργασίας).

Ο Σουντάρεφ θεωρεί ότι στον στρατιωτικό και τεχνικό τομέα η συνεργασία Ρωσίας και Βενεζουέλας έχει φθάσει στο απόγειό της. Σύμφωνα με τον ίδιο, «η Βενεζουέλα δεν χρειάζεται περισσότερα όπλα, ενώ και η Ρωσία δεν πρέπει να ενδιαφερθεί ιδιαίτερα για περαιτέρω προμήθειες, προκειμένου να μην κατηγορηθεί ότι ωθεί τη Λατινική Αμερική σε μια κούρσα εξοπλισμών».

Πηγή: Russia Beyond the Headlines

Eπιμέλεια: Κώστας Μπετινάκης