Του Κώστα Μπετινάκη
Κατάλογο με «κρίσιμα ερωτήματα» γύρω από την αντιμετώπιση της δηλητηρίασης με τη νευροπαραλυτική ουσία «Novichok» στην πολύκροτη υπόθεση «Σκριπάλ» έστειλε η πρεσβεία της Ρωσίας στο βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών.
Στα ρωσικά ερωτήματα γίνεται αναφορά στη νευροπαραλυτική ουσία А-234 (γνωστή ως «Novichok») κι αν είχε παραχθεί κάποτε στη Βρετανία.
Επίσης, υπάρχει ερώτημα για το «τι είδους ενέσιμο αντίδοτο» δόθηκε στα θύματα και πώς βρέθηκε το αντίδοτο στα χέρια των ιατρών που έσπευσαν επί τόπου;».
Παράλληλα, άλλο ερώτημα αφορά στην ανάμειξη της Γαλλίας στην «τεχνική συνεργασία» στις έρευνες για στο περιστατικό και «αν το Ηνωμένο Βασίλειο ενημέρωσε τον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (OPCW) για τη γαλλική ανάμειξη στο επεισόδιο του Σόλσμπερι», καθώς και «τι δουλειά είχε η Γαλλία στο επεισόδιο με δύο Ρώσους πολίτες στο Ηνωμένο Βασίλειο».
Παρόμοια ερωτήματα εστάλησαν από τη ρωσική πρεσβεία στο Παρίσι στο γαλλικό Υπουργείο Εξωτερικών, σχετικά με το «πώς οι Γάλλοι ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η ουσία που χρησιμοποιήθηκε στην επίθεση στο Σόλσμπερι ήταν η νευροπαραλυτική А-234;».
Η ιστορία του «Novichok»
Την αποκαλούμενη ουσία «Novichok», «τέταρτης γενιάς», είχαν παραγάγει τη δεκαετία 1970-80 οι σοβιετικοί επιστήμονες Pyotr Kirpichev and Vladimir Uglev που εργάζονταν στο σοβιετικό πρόγραμμα με την κωδική ονομασία «Foilant».
Αργότερα η συνέχιση της έρευνας ανατέθηκε στον καθηγητή Leonid Rink για περαιτέρω ανάπτυξη της ουσίας σε δευτερογενή, ώστε να καταστεί χημικό όπλο.
Μεσολάβησε όμως η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και σταμάτησε η πληρωμή των επιστημόνων για παρόμοια προγράμματα. Ο Rink μυστικά είχε παραγάγει μικρή δόση της ουσίας «Novichok», για να την πωλήσει σε μεταπράτη της λετονικής Μαφίας.
Το 1995 το δηλητήριο είχε χρησιμοποιηθεί για να σκοτωθεί μέλος της Μαφίας, τραπεζίτης και ο βοηθός του στη Μόσχα. Ο Rink είχε παρασκευάσει ακόμη μερικά δείγματα της ουσίας, τα οποία είχε επίσης πουλήσει, χωρίς να γίνει γνωστό πού.
Το 1997 η Ρωσική Ομοσπονδία και τα άλλα κράτη της πρώην ΕΣΣΔ υπέγραψαν συμφωνία με τη Σύμβαση για τα Χημικά Όπλα και κατέστρεψαν τόσο τα αποθέματά τους όσο και τα εργοστάσια παραγωγής τους.
Είχε απομείνει μόνο το εργοστάσιο παραγωγής «Novichok» στο Nukus του Ουζμπεκιστάν, το οποίο με τη συνεργασία των ΗΠΑ διαλύθηκε το 1999.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επί Κλίντον
Το βιβλίο προκάλεσε μεγάλο ενδιαφέρον στη διεθνή κοινότητα των επιστημόνων για τα χημικά όπλα.
Νέα διάσταση στην υπόθεση Σκριπάλ, που έχει προκαλέσει αναστάτωση στις σχέσεις Βρετανίας – ΗΠΑ αλλά και πολλών δυτικών χωρών με τη Ρωσία, έδωσε η αποκάλυψη από το Wikileaks για την προσπάθεια συγκάλυψης αποκαλύψεων για το Novichok από τη Χίλαρι Κλίντον και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο είχαν τότε προσπαθήσει να αποτρέψουν οποιαδήποτε συζήτηση γύρω από όσα αποκάλυπτε το βιβλίο.
Από τα στοιχεία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που αποκαλύφθηκαν έγινε γνωστό πως πραγματοποιήθηκαν αρκετές συναντήσεις τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2009 -λίγο μετά την έκδοση του βιβλίου. Για τις αποκαλύψεις γύρω από το «Novichok», Αμερικανοί διπλωμάτες στη Χάγη είχαν ζητήσει από τη CIA, το Εθνικό Συμβούλιο Ασφάλειας και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ οδηγίες για το πώς πρέπει να αντιδράσουν στα σχετικά ερωτήματα που θα τους υποβληθούν.
Συμπληρωματικές αποκαλύψεις
Τα νέα στοιχεία όχι μόνο δείχνουν τη συμμετοχή της Χίλαρι Κλίντον στην απόκρυψη στοιχείων γύρω από το «Novichok», αλλά και ότι η προεκλογική εκστρατεία της είχε χρηματοδοτηθεί και από τη βρετανική εταιρεία Orbis, η οποία της παρείχε και στοιχεία για τη δημιουργία ενός «βρόμικου φακέλου» για τον αντίπαλό της Ντ. Τραμπ με δήθεν διασυνδέσεις του με τη Ρωσία. Τα στοιχεία για τη δημιουργία του «φακέλου» τής είχαν δοθεί από τον πρώην (;) πράκτορα της MI6 και του επίσης πράκτορα της MI6 Pablo Miller με τη δικαιολογία ότι «είχαν προέλευση ρωσικές πηγές».
.jpg)
.jpg)
