Ο κριτικός κινηματογράφου, Roger Ebert, ήταν πολλά παραπάνω από αυτό που προδίδει η ιδιότητά του. Ο Ebert – όπως έχει ήδη γίνει γνωστό – έχασε χθες τη μάχη με τον καρκίνο σε ηλικία 70 ετών.

Καταρχήν, ήταν ο πρώτος κριτικός που κέρδισε βραβείο Πούλιτζερ. Το σημαντικότερο όλων όμως το γεγονός ότι υπήρξε ένας από τους λίγους κριτικούς που ήταν γνωστός στο κοινό, χάρη στην συνεχή του τηλεοπτική παρουσία με διάφορες εκπομπές (βλ. «Sneak Previews») καθιερώνοντας την επιβράβευση ή απόρριψη ταινιών με την αντίστοιχη κίνηση του αντίχειρα που άφησε εποχή (σ.σ: thumbs up).

Το ιδιαίτερό του χιούμορ, τα έξυπνα τεχνάσματα, η ειλικρίνειά του για ταινίες που δεν του άρεσαν και ταυτόχρονα ακομπλεξάριστη έλλειψη εμπάθειας τον μετέτρεψαν σε λίγα χρόνια από την αρχή της καριέρας του ίσως τον πιο αγαπημένο κριτικό του σινεφίλ κοινού. Η αγάπη του για τις off-beat ταινίες (σ.σ: εκτός κυκλώματος) – που κατά την γνώμη του ήταν υποτιμημένες – αποτελούσε ειδοποιό χαρακτηριστικό της φυσιογνωμίας του ενώ οι περιστασιακές παρουσιάσεις των κριτικών του σε διάφορες αναπάντεχες μορφές, όπως ποιήματα ή και τραγούδια – προκαλούσαν πάντα αίσθηση τραβώντας την προσοχή των φανατικών του αναγνωστών.

Ο Roger Ebert γεννήθηκε στην Urbana του Ιλινόι. Ξεκίνησε στο γυμνάσιο, γράφοντας τα αθλητικά για την τοπική εφημερίδα και άρθρα για περιοδικά επιστημονικής φαντασίας. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόι, όπου ήταν ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας και κριτικός κινηματογράφου. Κατά την περίοδο αυτή είχε γράψει για το «Bonnie and Clyde» ότι ήταν «ένα ορόσημο στην ιστορία των αμερικανικών ταινιών, ως έργο αλήθειας και λαμπρότητας».

Η εκπομπή «Sneak Previews» ξεκίνησε να μεταδίδεται στο Σικάγο. Το 1982 η εκπομπή μετονομάστηκε σε «At the Movies with Gene Siskel and Roger Ebert» και το 1986 σε «Siskel & Ebert & the Movies» για λογαριασμό της Buena Vista Television. Μετά το θάνατο του συνεργάτη του Siskel το 1999, η εκπομπή ονομάστηκε «Roger Ebert & the Movies». Η τελευταία εμφάνιση του Ebert στην τηλεόραση ήταν με το «Ebert & Roeper & the Movies» το 2006, όταν οι αλλεπάλληλες επεμβάσεις για τον καρκίνο του στέρησαν την ικανότητα ομιλίας.

Παρότι, ο Ebert θρήνησε την απώλεια των κριτικών κινηματογράφου στις τοπικές εφημερίδες, ασπάστηκε γρήγορα το ίντερνετ, πιστεύοντας ότι η προσωπική του ιστοσελίδα είναι ένας ιδανικός τρόπος επικοινωνίας με άλλους λάτρεις του κινηματογράφου. Η απώλεια της φωνής του αντικαταστάθηκε εν μέρει και από το Twitter όπου αριθμούσε σχεδόν 1 εκατομμύριο followers. Σε ανύποπτο χρόνο είχε γράψει στο Variety υμνώντας τους διαύλους του νέου μέσου: «Αυτοί που βλέπουν σινεμά στις μέρες μας ξέρουν πολλά περισσότερα, από κάθε άποψη, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια». Έγραψε περισσότερα από 15 βιβλία με διάφορα θέματα: το «Your Movie Sucks» για παράδειγμα, ήταν μια συλλογή με τις αρνητικές του κριτικές.

Το 1992 παντρεύτηκε την – δικηγόρο – Chaz Hammelsmith ενώ από το 1999 και μετά διοργάνωνε το «Eberfest», ένα φεστιβάλ για ταινίες που δεν έχουν αναγνωριστεί όσο θα έπρεπε. Η Hammelsmith εγκατέλειψε την δικηγορική καριέρα και ανέλαβε το επιχειρησιακό τμήμα των δραστηριοτήτων του συντρόφου της. Διετέλεσε παραγωγός των τηλεοπτικών του show και το 2011 παραβρέθηκε στο Φεστιβάλ των Καννών για να συνεχίσει την παράδοση του Ebert, ο οποίος έπαιρνε συνεντεύξεις από τους σκηνοθέτες. Το 2012 το ζευγάρι έκλεισε 20 χρόνια γάμου. Ο Ebert έγραψε ένα συγκινητικό post για την αγάπη της ζωής του στους «Chicago Sun-Times» με τίτλο «Roger loves Chaz», όπου περιγράφει το πάθος του και την ιστορία τους, αποκαλώντας την «το σπουδαιότερο δεδομένο της ζωής μου». «Αυτή η γυναίκα δεν έχασε ποτέ την αγάπη της και όταν ήταν αναγκαίο με ανάγκασε να θέλω να ζήσω. Ήταν πάντα εκεί, πιστεύοντας ότι μπορώ να τα καταφέρω και η αγάπη της ήταν σαν ένας άνεμος που με έβγαζε από τον τάφο».

Η πάλη του με το θυρεοειδή και τον καρκίνο των σιελογόνων αδένων είχε αφήσει το πρόσωπο και το λαιμό του παραμορφωμένα εξαιτίας των πολλαπλών χειρουργικών επεμβάσεων στις οποίες είχε υποβληθεί και τον έκαναν να χάσει μεγάλο μέρος της κάτω σιαγόνας του. Από το 2006 δεν είχε πλέον τη δυνατότητα να μιλήσει ή να φάει αλλά συνέχισε να γράφει τις κριτικές του με αμείωτο ζήλο. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα είχε ανακοινώσει ότι σκόπευε να μειώσει το φόρτο εργασίας του εξαιτίας προβλημάτων υγείας.

Κάποια πράγματα που πιθανώς δεν γνωρίζατε για τον Roger Ebert

– Tα πρώτα κείμενά του δημοσιεύθηκαν ως γράμματα αναγνώστη σε ένα τοπικό fanzine επιστημονικής φαντασίας.

– Υπήρξε στενός φίλος του cult σκηνοθέτη Russ Meyer. Ο Meyer αρχικά του πρότεινε να επιμεληθεί το concept της πρώτης του τηλεοπτικής παραγωγής και στην συνέχεια του ανέθεσε να γράψει το σενάριο για τις εξής cult ταινίες: “Beyond The Valley Of The Dolls”, “Up” και “Beneath The Valley Of The Ultravixens”.

– Υπήρξε φίλος του Johnny Rotten των Sex Pistols, τον οποίο και γνώρισε μέσω του Russ Meyer.

– Ήταν πολύ μπροστά από την εποχή όσον αφορά τις νέες τεχνολογίες. Υπήρξε ένας από τους πρώτους μετόχους της Google. Συγκεκριμένα, όταν το 2004 η εταιρεία απηύθηνε δημόσια ανοιχτή πρόσκληση σε επίδοξους μετόχους ο Ebert αγόρασε μετοχές συνολικού ύψους 1,8 εκατομμυρίων δολαρίων.

– Το 1980 όπου η Όπρα Γουίνφρεϊ παρουσίαζε την εκπομπή “AM Chicago” σε ένα τοπικό κανάλι, ο Ebert της πρότεινε να βγει ραντεβού μαζί του. Εκείνη δέχθηκε, όμως, δεν συνέβη κάτι ερωτικό μεταξύ τους.

Ο επικήδειος του Onion
Χτες με το άκουσμα του θανάτου του δημοφιλή κριτικού, η άκρως σατιρική και εξαιρετικά επιτυχημένη ιστοσελίδα Onion δημοσίευσε ένα άρθρο (σ.σ: πιστό στο στυλ που έχει καθιερώσει) εν είδει επικήδειου. Αυτό που τράβηξε την προσοχή των φανατικών αναγνωστών του Onion ήταν πως δεν υπήρχε ίχνος ειρωνείας (σ.σ: κάτι που συνηθίζεται κατά κόρον). Στην ουσία, το κείμενο είχε φοβερά μελετημένες ομοιότητες με τον τρόπο συγγραφής των εγκωμιαστικών κριτικών του ίδιου για ταινίες που αγαπούσε. Ήταν σαν μία διθυραμβική κριτική της ζωής του. Το εν λόγω κείμενο μπορείτε να το διαβάσετε, εδώ.

Τελικά, σίγουρα θα υπάρχουν πολλοί σινεφίλ εκεί έξω που θα αργήσουν να βρουν τον νέο αγαπημένο τους κριτικό κινηματογράφου.

Διαβάστε επίσης: Αυλαία για τον Ρότζερ Έμπερτ στα 70 χρόνια του